Çameli, Denizli ilinin bir ilçesidir.
Denizli ilinin en güneydeki ilçesidir. İl merkezine uzaklığı 112 km´dir. Köyleriyle beraber toplam ilçe nüfusu 18.008'dir (2020).
Akdeniz iklimi etkilidir. Serin yeşil ovalarıyla ve gölleriyle insanı büyüler. Çameli genellikle orman içerisinde çok dağınık, biraz dalgalı biraz da yayla karakterli bir arazi yapısına sahip olup 37°3’52.17” K enlemi ve 29°20’50.02” D boylamı arasında kalır.[4]
İlçenin tüm yüzölçümünün %75'i ormanlık alanlarla kaplıdır. Bu alanın çok az bir kısmı bozuk orman alanıdır.
Dağları
Toros Dağlarının batı kısmında yer alan ilçenin en yüksek tepesi 2303 metre ile Akdağ'dır. En alçak yeri ise 750 metre rakım ile Kolak Vadisidir. Diğer yükseltiler sırasıyla Gökpınar Dağı (2087 m), Yaylacık Tepesi (2140 m), Yalnızca Tepesi (2030 m), Değirmentaşı Tepesi (1954 m), İnek Başı Tepesi (1847 m), Dikmen Tepesi'dir.
Ovaları
İlçenin en büyük ovası ilçe çevresinde olup 5000 dekardır. Ayrıca Kalınkoz, Yaylapınar, Arıkaya köylerinde ova karakterinde alanlar görülmektedir. Diğer köylerde araziler yaylalarda dağlık, orman alanlarında engebeli ve eğimlidir
Akarsuları
İlçede Taşcılar ve Elmalı köylerindeki kaynaklardan çıkan sular Kanlı Çayı, Karabayır köyünden gelen Karafilli Çayı Kirazlıyayla sınırları içerisinde birleşerek Sarıkavak köyünden ve Acıpayam ilçe sınırlarından geçen Dalaman Çayı'na karışmaktadır.
İklim ve bitki örtüsü
Akdeniz dağ iklimi tipi hüküm süren ilçedeki kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar serindir. Yağmurlar genellikle Ekim ayında başlar Nisan ayı sonlarına kadar devam eder. Kış aylarında yağış genellikle kar halinde görülür. Ocak ve Şubat aylarında yağan kar Mart ayı ortalarında (yüksek yerler hariç) kalkar. Genellikle hakim rüzgarlar Kuzey rüzgarlarıdır. İlçede en yüksek sıcaklık yaz aylarında 36 derece, en düşük ise 15-17 dereceler arasında seyreder. Yıl boyunca ortalama ısı 11-12 derecedir.
İlçede Akdeniz Bölgesinin tipik bitki örtüsü olan maki bitki örtüsü genellikle yok denecek kadar azdır. İlçenin %75'i ormanlarla kaplıdır bunlar kızılçam, ardıç, karaçam ve meşe topluluklarıdır. Deprem haritası olarak Türkiye´nin en riskli bölgelerinden biridir.
Çameli'nin Kirazlıyayla köyü iklim olarak Çameli'nden oldukça farklıdır. Çameli'nde karlı bir kış gününde Kirazlıyayla, Fethiye'deki havayla aynı olur. Akdeniz İkliminin özellikleri fazlaca görülür. Çevresine göre oldukça alçak bir seviyededir (rakım:900) ve nüfusu 1500 dolaylarındadır. Alabalık tesisleriyle, gençlere ekmek kapısı olmuştur.
İdari yapı ve nüfus
İlçeye bağlı toplam 31 mahalle vardır.
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Kültürel Yapı
İlçede kültürel yapı olarak çok çeşitli değerlere sahiptir. Kültürel değerler kapsamında yöresel oyunlar, düğünler, yöresel kıyafetler ve el sanatları mevcuttur.
İlçede oynanan halk oyunları Teke Yöresi oyunlarının özelliğini taşımaktadır. İlçede; Masıt kıvrak oyunlar, Taş dibi, Kayabaşı, Karabayır boğaz havası gibi oyunlar yöresel oyunların başlıcalarıdır. Grup olarak oynana oyunlarda bazı figürler genellikle bağımsızdır. İlçemizde Tavas Zeybeği, Acıpayam Zeybeği, Muğla Zeybeği ve Harmandalı gibi Zeybekler oynanmaktadır. Davul, zurna, cura, bağlama, sipsi ve çam düdüğü yerel çalgılarımızdandır.
Yöresel oyunlar
İlçede oynanan halk oyunları Teke yöresi oyunlarının özelliğini taşımaktadır. İlçede Masıt kıvrak oyunlar, Taş dibi, Kayabaşı, Karabayır boğaz havası gibi oyunlar yöresel oyunların başlıcalarıdır. Grup olarak oynana oyunlarda bazı figürler genellikle bağımsızdır. İlçede Tavas Zeybeği, Acıpayam Zeybeği, Muğla Zeybeği ve Harmandalı gibi zeybekler oynanmaktadır. Davul, zurna, cura, bağlama, sipsi ve çam düdüğü yerel çalgılarımızdandır.
Düğünler
Eskiden yörede düğünler üç gün - üç gece olarak sürmektydi, son yıllarda iki gün sürmekte, hatta bir gece balo şeklinde yapılmaktadır. Üç gün süren düğünlerde birinci gün kapmadır. Kapma gençler arasında düzenlenen bir eğlencedir. Evin veya bir ağacın yüksekçe bir yerine urgan çekilir. Bu urganın ucuna içi incir veya lokum dolu bir torba bağlanır. Bu torba aşağıda bekleyen gençlere doğru yavaş yavaş indirilip, yukarıya doğru çekilir. Gençler torbayı kapabilmek için çabalarlar. Torbayı gençlerden birisi kapar, kapan kişi tebrik edilerek yarış sona erer. torbanın içindeki yiyecekler yarışmacılar tarafından yenilir veya orada bulunan çocuklara dağıtılır.
Hayırseverlik ve yardımlaşma
İlçede ve köylerimizde yardımlaşma geleneği sürdürülmektedir. Köy halkı; hastalara, fakirlere, dul ve yetimlere, muhtaç olan kişilere karşılıksız yardım ederler. Yardımlar maddi olduğu kadar işgücü şeklinde de yapılmaktadır.
İlçe köylerinde devam eden gelenek ve göreneklerden biri de “İmecedir.” Birlik, beraberlik ve yardımlaşmanın en güzel örneklerinden biri olan imece köylerimizde eskisi kadar olmasa da devam etmektedir.
Yöresel kıyafetler ve el sanatları
Köylerde İhtiyarlar tarafından giyilen giysiler eski yöresel giysilerimizi yansıtmaktadır. Bunların başlıcaları: Çakşır, Yün ceket, yün çorap, yelek, kazak, peştamal, çarık, lastik ayakkabı, kasket, örme takke, fistan, entari, dizlik, bez, eşarp, heril, bürüncük, gırap gibi.
İlçe merkezinde ve köylerimizde yöresel el sanatları yapılmaktadır. Bazı köylerimizde halı, kilim, namazlık, heybe, çuval, keçe, elbise gibi dokumacılık günümüzde de devam etmektedir. Hemen hemen bütün köylerimizde örgü ve nakış işlemeciliği günümüzde de yapılmaktadır. Bunların başlıcaları: Kazak, yün çorap, patik. eldiven, kuşak, kalpak, başlık, atkı, dizlik, şal, cepken, bindallıdır.
Ağaç ve taş işlemeciliği de sürdürülmektedir. Övendire, düven, kaşık, yaba, dirgen, su bardağı, çeyiz sandığı, tekne, kasnak, sepet, küfe, nalın, sofra altlığı gibi ağaç işleri yapılmaktadır. Bazı köylerimizde el değirmeni, mezar taşı ve çeşme taşı gibi taş işçiliği yapılmaktadır.
Hemen hemen bütün köylerimizde demir işlemeciliği yapılmaktadır. Bunlar bakır işlemeciliği, çapa, keser, balta, bıçak, tırpan, ibrik, sini, leğen, soba tamiri, pulluk, orak vb. yapılmaktadır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
|
|---|
| Merkez Mahalleler | |
|---|
| Kırsal Mahalleler | |
|---|
