Paliparang Pandaigdig ng Bacolod–Silay Hulugpaan sang Bacolod-Silay (Hiligaynon) Bacolod-Silay Airport (English)
IATA: BCD ICAO: RPVB
Buod
Uri ng paliparan	Publiko
Nagpapatakbo	Pangasiwaan sa Abyasyong Sibil ng Pilipinas
Pinagsisilbihan	Metro Bacolod at Rehiyong Pulo ng Negros
Lokasyon	Barangay Bagtic, Lungsod ng Silay, Negros Occidental
Elebasyon AMSL	86 tal / 26 m
Mga koordinado	10°46′35″N 123°00′55″E / 10.77639°N 123.01528°E / 10.77639; 123.01528
Mapa
BCD/RPVB Location in the Philippines
Mga patakbuhan
Direksyon Haba Ibabaw m tal 03/21 2,002 6,568 Kongkreto
Estadistika (2018)
Passengers 1,770,226 10.79% Aircraft movements 26, 544 19.16% Cargo (in kg) 18,085,750 18.46%
Source: eFOI[1]

Paliparang Pandaigdig ng Bacolod–Silay ^[2][3] (Hiligaynon: Hulugpaan sang Bacolod–Silay; Ingles: Bacolod-Silay Airport, IATA: BCD, ICAO: RPVB ay ang pangunahing paliparan na nagsisilbi sa pangkalahatang lugar ng Kalakhang Bacolod, sa Isla ng Negros ng Pilipinas.

Ang paliparan ay matatagpuan 15 kilometro hilagang-silangan ng Bacolod sa isang 181-ektarya na lugar sa Barangay Bagtic, Lungsod ng Silay, Negros Occidental.^[4] Ang pasilidad ay minana ang mga IATA at ICAO airport code mula sa Paliparang Domestiko ng Lungsod ng Bacolod, na pinalitan nito noong 2008. May kakayahang hawakan ang pang-international na trapiko sa himpapawid, ang paliparan ay mas abala sa dalawang pangunahing paliparan na nagsisilbi sa pulo ng Negros, ang iba pang paliparan ay ang Paliparan ng Sibulan sa Sibulan, Negros Oriental.

Ang Paliparan ng Bacolod-Silay ay itinalaga bilang isang pangunahing paliparang domestiko^[3] ng Pangasiwaan sa Abyasyong Sibil ng Pilipinas, isang katawan ng Kagawaran ng Transportasyon ang responsable sa pagpapatakbo hindi lamang ng paliparan na ito kundi pati na rin ng lahat ng iba pang mga pampublikong paliparan sa Pilipinas maliban sa mga pangunahing internasyonal na paliparan.

Ang lugar ng Paliparan ng Bacolod-Silay ay isa sa pangunahing mga paliparan para sa mga Japanese bomb Air Force (JAAF) bombers at mandirigma sa Negros. Ito ay nakuha ng mga puwersang Amerikano noong 1944 at 1945. Matapos ang giyera, ang mga bahagi ng paliparan ay naging isang taniman ng tubo.

Ang pagpaplano para sa isang bagong paliparan para sa Bacolod ay nagsimula noong 1997, nang ang Japan International Cooperation Agency ay nagpasimula ng isang pag-aaral na nagpapahiwatig ng pangangailangan para sa pagpapalawak sa apat na paliparan sa Pilipinas: katulad ng Paliparang Domestiko ng Lungsod ng Bacolod, Paliparan ng Mandurriao sa Lungsod ng Iloilo, Paliparan ng Legazpi sa Legazpi at Paliparang Daniel Z. Romualdez sa Tacloban.^[5]

Noong Pebrero 1999, isa pang pag-aaral ng JICA ang kinomisyon, sa oras na ito sa detalyadong plano ng bagong paliparan. ^[5] Ang pag-aaral ay nakumpleto ng Marso 2000 at pinondohan ng isang 430 milyon - yen grant. Kaagad matapos ang pag-aaral, kinuha ng JICA ang Pacific Consultants International bilang tagapayo sa proyekto.^[5]

Ang proyekto ay binuksan para sa pag-bid noong Agosto 25, 2003, kasama ang panalong bid na pupunta sa Takenaka–Itochu Joint Venture (TIJV).^[5] Pisikal na konstruksyon sa bagong 4.3 bilyong-piso airport,^[4] na pinondohan sa bahagi ng isang 8.2 bilyong yen loan, nagsimula noong Agosto 2004. Isang 900-araw na deadline ang ipinataw para makumpleto ang paliparan, ^[5] na malawak na tumutugma sa Enero 2007. Sa panahon ng konstruksyon, hinukay ang mga labi ng paliparan ng Hapon at ilang mga war wrecks ng giyera.

Noong Hulyo 13, 2007 dumalo si Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo sa pagpapasinaya ng pasilidad.^[6] Ang paliparan ay itinuturing na kumpleto noong 16 Hulyo 2007, ngunit mayroong "malaking debate" tungkol sa kung ang airport ay dapat buksan para sa regular na trapiko sa komersyo dahil sa 500-meter na runway extension, kinakailangan para mapaunlakan ang mas malaking sasakyang panghimpapawid, hindi naitayo ng oras na iyon.^[7]

Ang kauna-unahang sasakyang panghimpapawid na nakalapag sa paliparan ay isang maliit na labing-apat na upuan na turboprop na pagmamay-ari ng Vincent Aviation. Ang Reims-Cessna F406 na may pagpaparehistro ng sasakyang panghimpapawid na numero ZK-VA, na piniloto ni Steve Gray ng New Zealand ay lumapag sa paliparan ng 9:55 a.m., noong 26 Septyembre 2007.^[8]

Ang paliparan ay nagsimula ng regular na pagpapatakbo sa komersyo at opisyal na binuksan noong 18 Enero 2008.^[8] Ang kauna-unahang komersyal na paglipad na dumating ay ang Flight 5J 473 ng Cebu Pacific mula sa Manila, isang Airbus A319-100 na piloto ng Silay katutubong Kapitan Allan Garces na lumapag ng 5:22 a.m. PST sa araw ng pagbubukas.^[8] Ang unang international flight na dumating sa paliparan ay isang chartered na eroplano mula sa Almaty, Kazakhstan na nakarating ng 10:58 a.m. noong 2 Enero 2009 bitbit ang walong pasahero at walong tripulante.^[9][10]

Zest Air nag-chart ng mga international flights papunta at mula sa Incheon gamit ang Airbus A320 mula Enero 7 hanggang 22 Pebrero 2012, at nagsisilbi rin ng ruta nang pana-panahon para sa South Korean golfers.^[11] Sa kasalukuyan ang pana-panahong ruta na ito ay pinamamahalaan ng Philippine Airlines, na gumagamit ng Airbus A321, na inaalok ang mga flight sa mga di-golfer at sa lokal na pampubliko na paglipad.

Sa huling bahagi ng 2014 ang paliparan ay nilagyan ng Customs, Immigration at Quarantine booth bilang paghahanda sa pagtaas ng mga international arrivals. ^[12] Mula Oktubre 2015, ipinahiwatig din ng Kawanihan ng Pandarayuhan ang kahandaang mag-deploy ng mga tauhan sa paliparan dapat na regular na naka-iskedyul na magsimula ang mga international flights,^[13] ngunit hanggang 2017, wala pang regular na nakaiskedyul na mga international flights na nagpapatakbo sa at mula sa paliparan.

Ang Paliparan ng Bacolod-Silay ay may isang pangunahing runway, kung saan ay 45 metro (148 tal) malapad at 2,002 metro (6,568 tal) mahaba. Ang runway ay tumatakbo sa direksyon na 03°/21°, at kasalukuyang mahahawakan ang sasakyang panghimpapawid na kasing laki ng Airbus A330.^[14] Mga probisyon para sa 500-metro (1,600 tal) ang pagpapalawak ng kasalukuyang runway upang mapagtagumpayan ang mas malaking sasakyang panghimpapawid ay nakumpirma noong Mayo 23, 2009, nang naiulat na ang badyet para sa pagtatayo ng 500-metro na palugit ng runway ay naaprubahan ng gobyerno ng Pilipinas at ang pag-bid at pagtatayo ay nakatakdang magsimula sa ika-3 o ika-apat na kwarter ng 2009, ngunit hindi pa ito pinalawak.^[15]

Ang paliparan ay nilagyan ng isang instrument landing system (ILS), na ginagawang may kakayahang hawakan ang mga darating na gabi at mababa ang kakayahang makita.

Ang buong kumplikadong paliparan ay dinisenyo upang mahawakan ang labis sa isang milyong mga pasahero at 16,715 tonelada ng karga taun-taon^[5] at binubuo ng 21 mga gusali na may kabuuang puwang sa sahig ng 10,075 square meter (108,450 pi kuw).^[5]

Ang pinakamalaking gusali sa complex ay ang 6,187-square-meter (66,600 pi kuw) pangunahing terminal ng pasahero na may tatlong antas.^[5] Hawak ng ground floor ang mga counter sa pag-check-in, ang concourse ng publiko, ang arrival area at ang information counter. Ang ikalawang palapag ay mayroong tatlong pre-departure areas kasama ang VIP at CIP lounges; ang mga pre-departure area na ito ay humantong sa tatlong jet bridge sa isang apron na maaaring hawakan ng hanggang sa limang sasakyang panghimpapawid nang sabay-sabay. Nagpapatakbo din ang Philippine Airlines ng isang Mabuhay Lounge para magamit ng mga business class na mga pasahero sa ikalawang palapag. Nasa ikalawang palapag din ang Merci Pasalubong Shop at ang Pasalubong Shop ni Bong-Bong, na sinasakop ang puwesto ng dating tanggapan Pangasiwaan ng Abyasyong Sibil ng Pilipinas na tanggapan mula nang mailipat sa Administration Building. Sa ikatlong palapag ay ang deck kasama ang concession area at mga silid para sa pagpapanatili at makinarya sa paliparan.^[14]

Ang state-of-the-art na pangunahing terminal ng pasahero ay nilagyan ng isang sistema ng pagpapakita ng impormasyon ng paglipad, mga mekanikal na sistema ng paghawak ng bagahe para sa parehong papasok at papasok na bagahe, maraming mga security X-ray machine, at elevator at escalator.^[14] Sa labas ng pangunahing terminal ay ang paradahan para sa 350 mga kotse.^[5]

Data mula sa Pangasiwaan sa Abyasyong Sibil ng Pilipinas^[16]

Paggalaw ng pasahero Taon Domestic Pagbabago 2003 522,395 2004 574,125 9.90% 2005 563,571 1.84% 2006 665,144 18.02% 2007 785,931 18.16% 2008 843,488 7.32% 2009 1,050,429 24.53% 2010 1,223,491 16.48% 2011 1,349,442 10.29% 2012 1,018,417 24.53% 2013 1,768,803 73.68% 2014 1,317,841 25.50% 2015 1,642,391 24.63% 2016 1,498,741 8.75% 2017 1,579,199 5.37% 2018 1,770,226 10.79%

Mga paggalaw ng sasakyang panghimpapawid Taon Domestic Pagbabago 2003 6,680 2004 7,964 19.22% 2005 6,994 12.18% 2006 6,922 1.03% 2007 9,866 42.53% 2008 9,860 0.06% 2009 6,129 37.84% 2010 9,677 57.89% 2011 7,860 18.78% 2012 11,794 50.05% 2013 21,326 80.82% 2014 13,756 35.50% 2015 18,460 34.20% 2016 18,946 2.63% 2017 22,275 17.57% 2018 26,544 19.16%

Mga paggalaw ng kargo Taon Domestic (in kg) Pagbabago 2003 6,418,448 2004 7,131,811 11.11% 2005 7,021,007 1.55% 2006 7,908,885 12.65% 2007 8,289,586 4.81% 2008 8,244,579 0.54% 2009 11,688,406 41.77% 2010 12,502,755 6.97% 2011 13,667,720 9.32% 2012 8,367,821 38.78% 2013 10,684,186 27.68% 2014 11,091,730 3.81% 2015 15,710,450 41.64% 2016 16,533,566 5.24% 2017 15,266,797 7.66% 2018 18,085,750 18.46%

Mapupuntahan ang transportasyon sa paliparan sa mga pasahero na naglalakbay papasok o palabas ng paliparan mula sa Bacolod. Mayroong maraming mga Public Utility Vehicle (PUVs) na nag-aalok ng mga serbisyo sa shuttle. Mayroon ding mga traysikel sa labas ng paliparan na nagbibigay ng transportasyon sa mga kalapit na destinasyon sa Lungsod ng Silay. Ang bagong kalsada sa pag-access na kumokonekta sa paliparan at Bacolod ay nakumpleto at naa-access na ngayon sa mga sasakyan. Kumokonekta ito sa Brgy. Bata sa Bacolod.

Nitong Hunyo 8, 2020, ilang mga flights na ang nagpatuloy, kasama ang mga partikular na iskedyul ng pagpapatakbo na ipinag-utos ng Alkalde ng Lungsod. Gayunpaman, dahil sa pagkansela ng mga flights dahil sa COVID-19 pandemya, ang listahang ito ay hindi na kasalukuyan at ang mga patutunguhan ay maaaring magbago nang walang paunang abiso.^[17]

• Paliparang Domestiko ng Lungsod ng Bacolod
• Listahan ng mga paliparan sa Pilipinas