Epistemologija

Teorija saznanja (takođe epistemologija ili gnoseologija) je oblast filozofije koja istražuje mogućnosti, korene nastanka i krajnje domete ljudskog saznanja. Iako pokušaji razvoja odgovarajuće teorije saznanja potiču još iz Antike i Platonove filozofije, epistemologija je zvanično počela da dominira Zapadnom filozofskom mišlju tek od Dekarta i Loka, kao posledica rasprava između racionalista i empirista o važnosti koncepata »a priori« i »a posteriori« prilikom sticanja saznanja o nečemu. Savremeni postmoderni mislioci, uključujući mnoge feminističke filozofe, su postavili, ili predložili kontekstualizaciju saznanja kao deo intersubjektivnog procesa.

Istorija epistemologije

Epistemologija se oduvjek vrtila oko pitanja koja se tiču prirode, obuhvatnosti, izvora i ispravnosti saznanja. Tokom istorije filozofije, pojedini filozofi su se koncentrisali na jedno ili dva od tih pitanja i isključivali ostala. Rijetko koji filozof je u svom djelu obuhvatio svako od njih. Centralna pitanja epistemologije su:

  • (1) Šta je saznanje - koja je to korektna analiza ili definicija koncepta saznanje?
  • (2) Šta sve obuhvata naše saznanje - od kojih sve stvari potiče naše saznanje?
  • (3) Koji su to izvori saznanja - na koji način je stečeno određeno saznanje?
  • (4) Postoji li iskonsko saznanje?

Prvo pitanje je postalo predmet interesovanja filozofa od polovine dvadesetog vijeka, ali je takođe razmatrano do određene granice u antičko doba. Drugom pitanju je prvi pažnju posvetio Platon. Sa nekoliko prekida drugo pitanje je prisutno kroz istoriju filozofije sve do danas. Treće pitanje je takođe imalo istaknuto mjesto u antičkoj filozofiji, ali je takođe činilo centralnu okosnicu epistemoloških diskusija u srednjovjekovnom i ranom modernom periodu. Četvrto pitanje proizlazi iz skepticizma, i predstavlja temu koja je takođe predmet epistemoloških diskusija počev od antičke filozofije pa sve do danas, iako postoje periodi u kojima su preokupacije skeptika bile ignorisane.

Pokušaji davanja odgovora na ova pitanja kroz istoriju filozofije, neminovno su doveli do pojave dodatnih, više prirodnijih pitanja. Glavno od tih dodatnih pitanja je slijedeće:

  • (5) Šta je to opravdano vjerovanje - pod kojim uslovima se određeno vjerovanje može smatrati opravdanim?

U istoriji filozofije filozofi su se tek sporadično zanimali za ovo posljednje pitanje, ipak ono postaje od krucijalne važnosti za mnoge filozofe dvadesetog vijeka.

Epsitemološki pravci

Epsitemološki pravci (saznajni) se razlikuju u zavisnosti od izvora saznanja. Tu spadaju

Povezano

Vanjske veze

Read other articles:

Aucifer

AuciferInformasi latar belakangAsal JepangGenreRock alternatifHard rockPop rockTahun aktif1999–2003, 2010, 2012LabelMassive Records (1999-2000)Unlimited Records (2000-2003)AnggotaMakotoYukiAtsuroTowaSanta Aucifer (リュシフェルcode: ja is deprecated ) (bergaya sebagai Λucifer) adalah band pengusung J-Rock Jepang yang merupakan bagian dari gaya visual kei. Nama band ini bisa dilacak balik ke manga Shōjo terkenal yakni Kaikan Phrase karya mangaka Jepang Mayu Shinjo yang bercerita ...

 

Knoxville, Tennessee

City of KnoxvilleKotaJulukan: The Marble City(Kota Marbel)Location within the U.S. state of Tennessee.Negara Amerika SerikatNegara bagianlbs Negara bagian TennesseeNashville (ibu kota)Topik History Geography Tennesseans Constitution Governors Lieutenant Governors General Assembly Supreme Court Tennessee National Guard Law Enforcement Visitor Attractions Wilayah East Tennessee Middle Tennessee West Tennessee Blue Ridge Mountains Cumberland Mountains Cumberland Plateau Highland R...

 

Kaneria Denmark

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Kaneria Denmark Informasi pribadi Nama lengkap Danish Prabhashankarbhai Kaneria Lahir (1980-12-16)16 Desember 1980Kesalahan ekspresi: Kata "desember" tidak dikenal. Pakistan Meninggal Kesalahan ekspresi: Karakter tanda baca "{" tida...

Groupe des vingt

« G20 » redirige ici. Pour les autres significations, voir G20 (homonymie). Ne doit pas être confondu avec Groupe des XX. Groupe des vingt (G20) Logotype du Groupe des vingt. Pays membres du G20 Pays invités permanents (Espagne) Pays participants en tant que membres de l'Union européenne Pays participants en tant que membres de l'Union africaine Situation Création 1998* Type Conférence diplomatique Organisation Membres Liste Argentine Australie Brésil Chine États-Unis Alle...

 

Huria Kristen Batak Protestan, Balige

Huria Kristen Batak Protestan Balige atau HKBP Balige merupakan salah satu gereja di bawah naungan sinode Gereja HKBP yang terletak di Balige, Kabupaten Toba, Sumatera Utara dan dalam pembagian wilayah administratif gerejawi HKBP masuk dalam HKBP Distrik XI Toba Hasundutan. Huria Kristen Batak Protestan, BaligeGereja Bolon HKBP BaligePenggolonganKristen ProtestanOrientasiLutheranWilayahBalige, Kabupaten Toba, Sumatera UtaraPendiriPdt. Gustav PilgramDidirikan10 Juni 1881 Balige, Toba, Sumatera...

 

Partai Solidaritas Pekerja Seluruh Indonesia

Partai Solidaritas Pekerja Seluruh Indonesia Ketua umumDr. H. RasyidiSekretaris JenderalDrs. H. Rahmat IsmailDibentukJakarta, 13 Juni 1998Kantor pusatJl Kayu Putih Utara IV No 162, Pulomas Jakarta 13260IdeologiBuruhismePolitik IndonesiaPartai politikPemilihan umum Partai Solidaritas Pekerja Seluruh Indonesia (PSPSI) adalah salah satu partai politik yang pernah ada di Indonesia. Dibentuk di Jakarta pada tanggal 13 Juni 1998, PSPSI berpartisipasi dalam hanya satu pemilihan umum - Pemilihan Umum...

العلاقات الباربادوسية المالطية

العلاقات الباربادوسية المالطية باربادوس مالطا   باربادوس   مالطا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الباربادوسية المالطية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين باربادوس ومالطا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه ا...

 

Dedek Prayudi

Artikel ini membutuhkan rujukan tambahan agar kualitasnya dapat dipastikan. Mohon bantu kami mengembangkan artikel ini dengan cara menambahkan rujukan ke sumber tepercaya. Pernyataan tak bersumber bisa saja dipertentangkan dan dihapus.Cari sumber: Dedek Prayudi – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Dedek Prayudi, B.A, M.Sc (lahir 23 April 1984) adalah seorang peneliti dan politikus Indonesia. Saat ini ia menjabat sebagai Ketua DPP Partai ...

 

Marici

Lukisan Marici, putra Brahma. Marichi (Dewanagari: मरीचि; ,IAST: Marīci, मरीचि) atau Marishi, dalam agama Hindu merupakan salah satu resi yang terlahir dari pikiran Brahma, dan merupakan anggota Saptaresi. Dalam kepercayaan Hindu, ia merupakan ayah bagi Kasyapa, dan kakek bagi para dewata dan asura. Dia merupakan pendiri Wedanta.[1] Dalam kepercayaan Jainisme, ia diyakini sebagai salah satu reinkarnasi dari Tirthankara ke-24, Mahavira.[2] Referen...

Bell 407

Civil 7-seat utility helicopter Bell 407 A Bell 407 with the Nassau County Police Department in 2012 Role Multipurpose utility helicopterType of aircraft National origin United States/Canada Manufacturer Bell Helicopter First flight 29 June 1995[1] Introduction 1996 Status In service Produced 1995–present Number built 1600+ (Feb 2023)[2] Developed from Bell 206L LongRanger Variants Bell ARH-70 Arapaho Developed into Bell 427Northrop Grumman MQ-8C Fire Scout The Bell 407 is a...

 

Paul Troost

Troost pada tahun 1930 Paul Ludwig Troost (17 Agustus 1878 – 21 Januari 1934),[1][2] adalah seorang arsitek asal Jerman. Seorang pakar pembangunan kesayangan Adolf Hitler dari tahun 1930, rancangan-rancangan Neoklasik buatannya untuk Führerbau dan Haus der Kunst di Munich mempengaruhi gaya arsitektur Nazi. Lihat pula Arsitektur Nazi Referensi ^ Albert Speer, Inside the Third Reich (Simon and Schuster, 1970) p49 ^ Sven Felix Kellerhoff, The Führer Bunker: Hitl...

 

Explosion crater

Crater created by the Sedan shallow underground nuclear test explosion A flooded crater produced by the 2020 Beirut explosion. In a large explosion like this, the energy may not only cause destruction like that shown in the picture, but eject large amounts of material from the ground, creating a hole in the earth. An explosion crater is a type of crater formed when material is ejected from the surface of the ground by an explosion at or immediately above or below the surface. Stylised cross-s...

IFIC Bank

Bangladeshi private commercial bank IFIC Bank PLCCompany typeLimited Liability CompanyTraded asDSE: IFICIndustryBankingFoundedDhaka, Bangladesh (1976)HeadquartersDhaka, BangladeshKey peopleSalman F Rahman (chairman) Shah A Sarwar (MD & CEO)ProductsBanking servicesConsumer bankingCorporate bankingInvestment bankingOperating incomeBDT in Mln 8,424 (2020)Net income BDT in Mln 2,864 (2020)Total assets BDT in Billion 363 (2020)Websitewww.ificbank.com.bd The International Finance Investmen...

 

List of uncrewed NASA missions

Jupiter as seen by the Juno spacecraft (2016) The collision of comet 9P/Tempel and the Deep Impact probe (2005) Since 1958, NASA has overseen more than 1,000 uncrewed missions into Earth orbit or beyond.[1] It has both launched its own missions and provided funding for private-sector missions. A number of NASA missions, including the Explorers Program, Voyager program, and New Frontiers program, are ongoing. List of missions Explorers Program (1958–present) Explorer 1 satellite. Ma...

 

1997 United Kingdom general election in Wales

1997 United Kingdom general election in Wales ← 1992 1 May 1997 2001 → ← outgoing memberselected members →All 40 Welsh seats to the House of Commons   First party Second party Third party   Leader Tony Blair Dafydd Wigley Paddy Ashdown Party Labour Plaid Cymru Liberal Democrats Leader since 21 July 1994 26 October 1991 16 July 1988 Last election 27 seats, 49.5% 4 seats, 8.9% 1 seat, 12.4% Seats before 27† 4† 1† Seats&...

Battle of Adrianople

Battle between Roman Empire and Goths (378) This article is about the battle of 378 AD. For the subsequent siege, see Siege of Adrianople (378). For other uses, see Battle of Adrianople (disambiguation). Battle of AdrianoplePart of the Gothic War (376–382)Map of the battle, according to the History Department of the US Military AcademyDate9 August 378LocationNear Adrianople(modern-day Edirne, Turkey)41°49′N 26°30′E / 41.81°N 26.50°E / 41.81; 26.50Result Gothi...

 

Большая гавайская древесница

† Большая гавайская древесница Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:За...

 

Weekend in Paradise (1952 film)

1952 film Weekend in ParadiseDirected byKurt HoffmannWritten byReinhold SchünzelBased onWeekend in Paradise by Franz Arnold & Ernst BachProduced byFranz TappersStarringPaul DahlkeMargaret CargillChristiane JansenCinematographyAlbert BenitzEdited byMartha DübberMusic byHans-Martin MajewskiProductioncompaniesFama-FilmStandard-FilmverleihDistributed byEuropa-FilmverleihRelease date 4 September 1952 (1952-09-04) Running time85 minutesCountryWest GermanyLanguageGerman Weekend ...

Drake, Arizona

Unincorporated community in the state of Arizona, United States Unincorporated community in Arizona, United StatesDrake, ArizonaUnincorporated communitySanta Fe 3751 pulls an excursion train across Hell Canyon on the BNSF, 2012Drake, ArizonaLocation within the state of ArizonaShow map of ArizonaDrake, ArizonaDrake, Arizona (the United States)Show map of the United StatesCoordinates: 34°58′54″N 112°22′34″W / 34.98167°N 112.37611°W / 34.98167; -112.37611Coun...

 

Culture des Cyclades

Culture des Cyclades Idole cycladique enceinte. (2700-2300 av. J.-C.). Définition Caractéristiques Répartition géographique iles de l'archipel des Cyclades, Grèce Période Âge du bronze en Europe Chronologie 3 200-1050 av. J.-C. Subdivisions le Cycladique Ancien I (CA I) (3200 - 2800) ou période Grotta-Pelos ; le Cycladique Ancien II (CA II) (2800 - 2300) ou période Kéros-Syros ; le Cycladique Ancien III (CA III) (2300 - 2000) ou période Phylakopi. modifier La cultur...