Cromarty (škotsko-gelski: Cromba) je nekadašnji kraljevski grad na sjeveroistoku Škotske od 726 stanovnika.[1]
Cromarty administrativno podpada pod Područno vijeće (council area) - Highland, a nekad je bio administrativni centar historijskog countya Cromartyshire.[2]
Geografija
Cromarty leži na sjevernom rtu poluotoka Black Isle, na južnoj obali zaljeva Cromarty Firth, udaljen 24 km sjeveroistočno od
Invernessa.[2]
Historija
Grad je bio sjedište porodice Urquhart čiji se zamak kočio na brdu iznad mjesta. U to doba Cromarty je bio važna trgovačka luka, pa je zbog toga dobio status kraljevskog grada, ali kad mu je luka propala, troškovi zadržavanja tog statusa postali su preskupi.[2]
Bogati lord George Ross, kupio je grad 1772. i započeo sa programom njegove revitalizacije, investirajući puno svog vlastitog novca.
U sklopu tog je sagradio novu ribarstvu luku, kako bi obnovio ribarstvo, uz to je podigao brojne
manufakture, za proizvodnju tkanina, igala, lopata, čipki i piva. Podigao i brojne gradska zdanja,
među ostalim Gelsku crkvu i Palaču Cromarty (1772.), koje još i danas postoje.[2]
Kad su se krajem tog vijeka počele graditi bolje ceste i željezničke pruge po Highlandsu, one su
zaobišle poluotok i Cromarty, pa je grad ponovno ušao u krizno razdoblje, jer mu je ribarstvo propalo, a stanovništvo se raselilo.[2]
U novije vrijeme gradsko i područno vijeće, zajedno sa Nacionalnom zakladom Škotske radi na programu da se - Cromarty, restaurira na sličan način Culross u grad muzej, jer ima reputaciju najbolje očuvanog grada
Highlandsa iz 18. vijeka.[2]
Cromarty je rodno mjesto Hugha Millera, ugledni geologa, klesara i pisca. Njegova kuća iz 1711., danas je pretvorena u muzej koji vodi Nacionalna zaklade Škotske. Pored nje leži zgrada suda - George Ross, u kojoj je smješten nagrađivani gradski muzej sa eksponatima iz prošlosti grada. U susjedstvu je biblioteka koju je gradu poklonio filantrop Andrew Carnegie.[2]
Reference
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Cromarty (Highland)” (engleski). City population. Pristupljeno 24. 01. 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Cromarty” (engleski). The Gazetteer for Scotland. Pristupljeno 24. 1. 2015.
Vanjske veze
