Zimowitowate (Colchicaceae) – rodzina roślin jednoliściennych. Obejmuje 15 rodzajów z 255 gatunkami. Występują one na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Ameryki Południowej w strefie klimatu tropikalnego i umiarkowanego. Bardzo zróżnicowane są zwłaszcza w Afryce[2]. Należą tu rośliny lądowe, będące zielnymi bylinami[3].
Z nerwacją równoległą, całobrzegie, jajowate do równowąskich, ułożone skrętolegle, często dwurzędowe (wyrastające w jednej płaszczyźnie), rzadko naprzeciwległe do okółkowych. U nasady pochwowate, siedzące, czasem obejmujące łodygę. Wierzchołek zaostrzony, czasem (u gatunków pnących) wyciągnięty w organ czepny[5][4].
Pojedynczo wyrastają na szczycie łodygi lub w kątach liści, ewentualnie zebrane są w kwiatostany tworzące szczytowe grona, wierzchotki i baldachy. Kwiaty są promieniste, trzykrotne, okazałe, obupłciowe (rzadko jednopłciowe u Wurmbea). Listki okwiatu niezrośnięte (rzadziej nieco zrośnięte u nasady), barwne, z miodnikami u nasady. Pręciki w dwóch okółkach po trzy. Słupek trzykrotny, ze zrośniętych owocolistków, górny, z pojedynczą szyjką lub z trzema szyjkami. Znamię główkowate lub trójdzielne[5].
Ujęcie systematyczne rodziny było bardzo zmienne. Przez długi czas rośliny tu współcześnie zaliczane włączane były do szeroko ujmowanej rodziny liliowatychLiliaceae. Po podziale tej rodziny na szereg mniejszych przez długi czas trwały roszady między nimi. Do Colchicaceae przeniesiono rodzaje z wyróżnianej w niektórych ujęciach rodziny Uvulariaceae. Z Convallariaceae przeniesiono część gatunków Disporum (część włączona została do rodzaju Prosartes). Liczne zmiany nastąpiły w podziale na rodzaje, kilka dawniej wyróżnianych rodzajów włączono do rodzaju zimowitColchicum[5].
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
↑ abcdefghMaarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 145-146. ISBN 978-1842466346.