PROFILPELAJAR.COM

Ziemia i wolność
Land and Freedom
Gatunek	dramat wojenny
Rok produkcji	1995
Data premiery	7 kwietnia 1995
Kraj produkcji	Wielka Brytania; Hiszpania; (Niemcy, Włochy)
Język	angielski, hiszpański, kataloński
Czas trwania	109 min
Reżyseria	Ken Loach
Scenariusz	Jim Allen
Główne role	Ian Hart; Rosana Pastor; Suzanne Maddock
Muzyka	George Fenton
Zdjęcia	Barry Ackroyd
Scenografia	Martin Johnson
Kostiumy	Ana Alvargonzález
Montaż	Jonathan Morris
Produkcja	Rebecca O’Brien; Ulrich Felsberg; Gerardo Herrero; Sally Hibbin
Wytwórnia	PolyGram Filmed Entertainment; Road Movies Filmproduktion; Parallax Pictures; Messidor Films
Dystrybucja	Gramercy Pictures

Ziemia i wolność (ang. Land and Freedom) – brytyjsko-hiszpański historyczny dramat wojenny z 1995 roku w reżyserii Kena Loacha.

Dwuwarstwowa fabuła odnosi się w prologu i epilogu do wydarzenia współczesnego, lecz w głębokiej retrospekcji sięga do okresu międzywojennego, z właściwą akcją rozgrywającą się w latach hiszpańskiej wojny domowej. Plenery do powstałego w koprodukcji niemieckiej i włoskiej filmu nakręcano w Hiszpanii – głównie na terenie aragońskiej gminy Mirambel, a także w Liverpoolu.

Obraz Loacha, ukazujący losy socjalistycznej grupy bojowej podczas wojny domowej, w 1995 roku uczestniczył w Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes, uzyskując 2 nagrody (FIPRESCI oraz tzw. jury ekumenicznego), a prezentowany był także na festiwalach w Locarno, Toronto, Nowym Jorku i w Sztokholmie, zaś w 2014 dodatkowo przedstawiony na festiwalu w Berlinie.

Treść

Prolog: porządkując po śmierci swego dziadka Davida jego rzeczy i pamiątki domowe, wnuczka Kim natrafia na listy, zdjęcia i zapiski z czasów jego młodych lat spędzonych w Hiszpanii. Pozostawione dokumenty ujawniają nieznany rozdział jego życia, jakim był udział w tamtejszej wojnie domowej po stronie republikańskiej lewicy.

Retrospekcja: Jesienią 1936 roku David Carr – bezrobotny mieszkaniec robotniczego Liverpoolu, członek partii komunistycznej, porzuca swą narzeczoną Kitty, udając się jako ochotnik do ogarniętej bratobójczą wojną Hiszpanii. Przypadek sprawia, że zaciąga się w szeregi milicji POUM toczącej walki na froncie w Aragonii. Nawiązuje tam znajomości z innymi zagranicznymi ochotnikami, a w jego frontowych przeżyciach pojawia się również wątek miłosny. Po odniesieniu rany i przeniesieniu do katalońskiej Barcelony jest tam świadkiem starć pomiędzy skłóconymi politycznie siłami republikańskiej lewicy. Zdezorientowany przez stalinowską propagandę, przyłącza się do rządowych Brygad Międzynarodowych (tzw. Rusos), uczestnicząc w walkach ulicznych z opozycyjnymi anarchistami z FAI i z dotychczasowymi współtowarzyszami z POUM. W rezultacie, ideowo zniechęcony i politycznie rozczarowany, powraca ostatecznie do dawnego oddziału milicji po to, ażeby być świadkiem jego zarządzonego odgórnie przez stalinowskich komunistów rozwiązania i przymusowego rozbrojenia, podczas którego ginie związana z nim uczuciowo Blanca. Po jej pogrzebie, całkowicie zwiedziony i zagubiony, wątpiąc w dalszy sens lewicowego zrywu przeciw obudzonemu nacjonalizmowi Hiszpanów, zniszczywszy swą partyjną legitymację, powraca do kraju jedynie z pamiątkową garścią hiszpańskiej ziemi.

Obsada

Ian Hart – David Carr, angielski ochotnik
Angela Clarke – Kitty, jego narzeczona
Rosana Pastor – Blanca, jego hiszpańska przyjaciółka
Eoin McCarthy – Connor Coogan, jego irlandzki towarzysz
Marc Martínez – Juan Vidal, dowódca bojowej grupy milicji POUM
Icíar Bollaín – Maite, członkini grupy bojowej
Tom Gilroy – Lawrence, angielski ochotnik, członek grupy
Frédéric Pierrot – Bernard Goujon, francuski ochotnik, członek grupy
Jürgen Müller – niemiecki ochotnik, członek grupy
Andrés Aladren – członek milicyjnej grupy bojowej
Sergi Calleja – członek grupy
Raffaele Cantatore – członek grupy
Pascal Demolon – członek grupy
Paul Laverty – członek grupy
Miguel Cabrillana – przewodniczący zebrania w Domu Ludowym
Ricard Arilla – rozstrzelany ksiądz
Felicio Pellicer – schwytany oficer narodowców
Suzanne Maddock – wnuczka Davida Carra

Nagrody i nominacje^[1]

BAFTA 1996:

nominacja w kategorii Nagroda im. Alexandra Kordy dla najwybitniejszego brytyjskiego filmu roku

Cannes 1995:

zwycięstwo w kategoriach:

Nagroda główna dla Kena Loacha

Nagroda konkursowa dla Kena Loacha

nominacja w kategorii:

Udział w konkursie głównym dla Kena Loacha

Cezar (1996):

zwycięstwo w kategorii Najlepszy film zagraniczny

Goya (1996):

zwycięstwo w kategorii Najlepsza debiutująca aktorka dla Rosany Pastor

Felix – nagroda Europejskiej Akademii Filmowej (1995):

zwycięstwo w kategorii Najlepszy europejski film roku

Premio Sant Jordi za Najlepszy film hiszpański (1996)^[2]

Ponadto nominacje: w 1996 Włoskiego Zrzeszenia Dziennikarzy Filmowych (w kategorii Najlepszy zagraniczny reżyser) i w 1997 Argentyńskiego Stowarzyszenia Krytyków Filmowych (w kategorii Najlepszy film zagraniczny)^[3].