W latach 1964–1969 uczył się w Liceum Pedagogicznym w Trzciance. Następnie w latach 1970–1975 studiował historię na ówczesnym Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Po ich ukończeniu podjął pracę naukową na Wydziale Filozoficzno-Historycznym, a po reorganizacji w 1976 na Wydziale Historycznym. W 1985 r. uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy Obronność miasta Poznania w latach 1253–1783 (promotor: Karol Olejnik), a w 1998 r. doktora habilitowanego (rozprawa habilitacyjna: Fortyfikacje na ziemiach koronnych Rzeczypospolitej w XVII wieku). W 2000 uzyskał awans na stanowisko profesora UAM. Od wielu lat pełni funkcję kierownika Zakładu Historii Wojskowości UAM. W latach 2002–2008 prodziekan ds. dydaktycznych Wydziału Historycznego i równolegle członek Komisji Rektorskiej ds. Dydaktyki. Prorektor ds. studenckich UAM na kadencje 2008–2012 i 2012-2016.
Obronność Poznania w latach 1253–1793, Warszawa-Poznań 1988.
Fortyfikacje na ziemiach koronnych Rzeczypospolitej w XVII wieku, Poznań 1997.
Rawicz jako przykład nowej lokacji miasta w Rzeczypospolitej w XVII wieku, Rawicz 1998.
Poznań : fortyfikacje miejskie: przewodnik, Poznań 2004 (wspólnie z W. Gostyńskim).
50 lat działalności Komisji Historycznej Chorągwi Wielkopolskiej ZHP 1957–2007 (wspólnie z M. Pietrzykowskim), Poznań 2007.
(red.; wspólnie z M. Franzem) Od najazdów pogańskich dotąd są państwa Waszej Królewskiej Mości spokojne...: studia ofiarowane w siedemdziesiątą rocznicę urodzin Profesorowi Karolowi Olejnikowi, Toruń 2008.