Zawory

wieś
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	śremski
Gmina	Książ Wielkopolski
Sołectwo	Konarzyce
Wysokość	80-90 m n.p.m.
Liczba ludności (2006)	101
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	63-130[2]
Tablice rejestracyjne	PSE
SIMC	0587330
Położenie na mapie gminy Książ Wielkopolski Zawory
Położenie na mapie Polski Zawory
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Zawory
Położenie na mapie powiatu śremskiego Zawory
52°04′19″N 17°09′33″E/52,071944 17,159167[1]

Zawory – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Książ Wielkopolski^[3].

Wieś położona 5 km na zachód od Książa Wielkopolskiego przy drodze wojewódzkiej nr 436, nad Jeziorem Jarosławskim^[4].

Zawory były wzmiankowane 1397 przy okazji sporu własnościowego między Sędziwojem Zaborowskim a Mikołajem ze Spławia^[5]. Pod koniec XIX wieku rozróżniano cztery części miejscowości: rogatkę przy szosie (1 dym, 5 mieszkańców)^[5], wieś gospodarską (4 dymy, 25 mieszkańców, z czego 11 wyznania ewangelickiego)^[5], własność dworską Zawory Szlacheckie (obszar 460 ha, 10 dymów, 136 mieszkańców)^[5] oraz pojedyncze zabudowanie przy kopalni torfu (2 mieszk.)^[5]. Zawory często zmieniały właścicieli (rodzina Chodackich, Leon Masłowski, Hertzog, bracia Żyć, od 1855 Józef Dzierzbicki, a od 1891 rodzina Raczyńskich)^[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego^[4].

Etnografowie zauważali charakterystyczne stroje miejscowej ludności i typowe dla regionu zwyczaje weselne^[5].

Ta sekcja od 2013-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

W miejscowości Zawory znajduje się kamień pamiątkowy ku czci Maksymiliana Cygalskiego, obrońcy Poczty Polskiej w Gdańsku oraz Dąb Jana Pawła II. Uroczystość odsłonięcia pomnika oraz posadzenia dębu odbyła się 5 maja 2005 z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Śremskiej.

Zawory są punktem docelowym rowerowego szlaku turystycznego im. Maksymiliana Cygalskiego. Rajdy rowerowe organizowane przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Śremskiej odbywają się trzy razy w roku (2 kwietnia – dzień śmierci Jana Pawła II, 7 maja – Dzień Zwycięstwa, 17 września – dzień urodzin Maksymiliana Cygalskiego).

10 października 1892 urodził się tu Zdzisław Orłowski – podpułkownik Wojska Polskiego, uczestnik powstania wielkopolskiego i III powstania śląskiego oraz II wojny światowej.