Wszczepialny rejestrator arytmii (in. wszczepialny rejestrator pętlowy) (ang. implantable loop recorder ILR) – umieszczane pod skórą klatki piersiowej na okres maksymalnie 3 lat, niewielkie urządzenie analizujące w sposób ciągły pracę serca oraz zapisujące jego zaburzenia zarówno wykryte automatycznie jak i wskazane przez pacjenta przy użyciu ręcznego aktywatora, stosowany w diagnostyce omdleń występujących rzadziej niż raz w miesiącu.

Wszczepialny rejestrator arytmii jest stosowany w diagnostyce omdleń na niewyjaśnionym podłożu występujących rzadziej niż raz w miesiącu oraz tych, w których nie można zdiagnozować przyczyny badaniem elektrofizjologicznym w następujących sytuacjach klinicznych:

• ze współistniejącym blokiem prawej odnogi pęczka Hisa i lewej odnogi pęczka Hisa^[1]
• złośliwe klinicznie – bez objawów prodromalnych oraz powikłane poważnym urazem lub wypadkiem komunikacyjnym^[2]

Omdlenie u pacjentów z zachowaną funkcją serca nie jest związane z podwyższonym ryzykiem nagłej śmierci sercowej, natomiast jest ono istotnie podwyższone u pacjentów z blokiem odnogi pęczka Hisa zwłaszcza z towarzyszącą niewydolnością serca, po przebytym zawale mięśnia sercowego oraz z frakcją wyrzutową (EF) <35%^[1].

Wszczepialny rejestrator arytmii jest urządzeniem o wymiarach (wys. x szer x gr.) 44,8-56,3 mm x 7,2-18,5 mm x 4-8 mm i o wadze 2,5-6,5 grama, o podłużnym kształcie, przeznaczonym do umieszczania pod skórą klatki piersiowej^[3][4]. Urządzenie rejestruje jednokanałowy elektrogram, pomiędzy dwoma elektrodami zlokalizowanymi na jednej stronie urządzenia po dwóch jego skrajnych końcach^[5]. Oprogramowanie urządzenia, którego wyjściowe ustawienia można modyfikować, automatycznie wykrywa pauzy w rytmie komorowym powyżej 3 sekund, częstość rytmu komorowego poniżej 40 i powyżej 165 na minutę^[5]. W pamięci urządzenia zapisywane jest około 45 minut aktualnego zapisu i 2-4 automatycznie wykryte i 2-4 wskazane przez pacjenta podejrzenia epizodów zaburzeń rytmu^[4][5].

Schemat diagnostyki omdleń z zastosowaniem wszczepialnego rejestratora arytmii^[6]

Wszczepialny rejestrator arytmii rejestruje jednokanałowy zapis, który nie odpowiada żadnemu standardowemu odprowadzeniu EKG^[5]. Interpretacja jest możliwa w zakresie określenia^[5]:

• rytm zatokowy lub inny
• częstość serca
• obecność dodatkowych pobudzeń o innej morfologii niż zatokowa.

Problemem jest nieprawidłowe rozpoznawanie zaburzeń rytmu u 88% pacjentów i w ponad 70% automatycznych zapisów (głównie odczytywanie drżenia mięśni szkieletowych jako zaburzeń rytmu) i związane z tym zajmowanie pamięci urządzenia^[5]. Wszczepialny rejestrator arytmii pozwala na postawienie rozpoznania u 33-88% pacjentów^[7] i liczba ta wzrasta w miarę długości czasu obserwacji^[5].

W Polsce w 2016 roku do implantacji wszczepianego rejestratora arytmii akredytowanych jest 34 ośrodków kardiologicznych zlokalizowanych we wszystkich województwach^[8]. Do 2016 roku procedura implantacji wszczepianego rejestratora arytmii nie została ujęta w wykazie procedur lecznictwa szpitalnego finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia i finansowanie odbywa się jedynie poprzez przyznanie indywidualnego finansowania z wojewódzkiego oddziału NFZ dla szpitala wykonującego wszczepienie urządzenia^[8].

• Chris Simpson: Film demonstrujący wszczepialny rejestrator arytmii i technikę jego umieszczenia pod skórą na fantomie. 2014-09-09. [dostęp 2016-05-31].