Winna-Poświętna

Winna-Poświętna
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Ciechanowiec

Liczba ludności (2011)

55[2][3]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-230[4]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0395903[5]

Położenie na mapie gminy Ciechanowiec
Mapa konturowa gminy Ciechanowiec, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Winna-Poświętna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Winna-Poświętna”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Winna-Poświętna”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Winna-Poświętna”
Ziemia52°40′52″N 22°35′06″E/52,681111 22,585000[1]

Winna-Poświętnawieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Ciechanowiec[5][6].

Integralne części wsi Winna-Poświętna[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0395932 Winna-Wydziory część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego. Z tą wsią był związany był ks. Krzysztof Kluk

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Doroty.

Historia

Pierwotnie część szlacheckiej wsi Winna nad rzeczką Winną, obecnie zwaną Kukawką. Powstała przed rokiem 1432 z wydzielenia gruntów plebańskich, tzw. poświętnego[7]. Wtedy też wymieniony właściciel części wsi Jakub Krzyszczek.[8]

Pierwszy kościół fundowany najprawdopodobniej przez rycerzy herbu Trzaska i Cholewa między rokiem 1416 a 1432. W roku 1470 i 1471 wymieniony wikariusz Maciej, w 1480 wikariusz Jan, a w 1481 pleban Maciej.[8]

W wieku XVI parafia wińska była połączona z ciechanowiecką, stąd nazwa ciechanowiecko-wińska[9].

Kolejny kościół drewniany, zbudowany w roku 1696 przez proboszcza Mamińskiego.

Pod koniec XIX w. wieś należała do gminy Skórzec. Ziemia włościańska liczyła 167, a kościelna 32 dziesięcin powierzchni. W parafii było 3035 wiernych[7]

W roku 1921 Winna Poświątna. We wsi naliczono 15 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym i 1. inny zamieszkały oraz 94. mieszkańców: 43. mężczyzn i 51 kobiet. Wszyscy zadeklarowali narodowość polską i wyznanie rzymskokatolickie.[10]

Współcześnie

Winna-Poświętna tworzy wspólne sołectwo z:

  • Winną Starą, która w roku 2011 liczyła 14 mieszkańców
  • Winną-Wilki, w roku 2011 20 mieszkańców

Obiekty zabytkowe

  • kościół parafialny pw. św. Doroty
  • dzwonnica zbudowana jednocześnie z kościołem, poświęcona w 1717 r.
  • na cmentarzu przykościelnym:
    • nagrobki klasycystyczne, m.in. Emilii z Kobylskich Smorczewskiej
    • w ogrodzeniu wmurowane tablice epitafijne z 2 ćw. XIX w., m.in. Katarzyny z Markowskich, Benedykta Czarnockiego, Michała Koca
  • na cmentarzu grzebalnym nagrobki piaskowcowe, żeliwne i granitowo-żeliwne z XIX w.[11]

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 148340
  2. Wieś Winna-Poświętna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-01-27], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1458 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. a b Winna 2(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 551.
  8. a b T. Jaszczołt, Fundacje kościelne na Podlasiu do końca XV w. [w:] Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim, str. 25
  9. Winna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 690.
  10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat wysokomazowiecki, Gmina Skórzec
  11. Katalog zabytków sztuki, Województwo łomżyńskie, Pod redakcją M. Kałamajskiej-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice, PAN Instytut Sztuki, Warszawa 1986, str. 81-87

Linki zewnętrzne