Wielowieś (niem. Langendorf[3]) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Wielowieś[4][5]. Siedziba gminy Wielowieś. Historycznie leży na Górnym Śląsku.
W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa katowickiego.
We wsi mieści się farma wiatrowa o mocy 66 MW[6].
Integralne części wsi
Integralne części wsi Wielowieś[4][5]
| SIMC |
Nazwa |
Rodzaj
|
| 0223591 |
Jerzmanów |
część wsi
|
| 0223600 |
Kotków |
część wsi
|
Historia
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod obecnie używaną, polską nazwą Wielowieś oraz niemiecką Langendorf[7]. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje miejscowość we fragmencie „Langendorf (polnisch Wielowies)”[8]. Nazwę Wielowieś oficjalnie wprowadzono w 1946[9].
Polską nazwę Wielawieś w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa, pisząc: „Wielawieś (Langendorf), 1020 mieszk., ma dosyć znaczne jarmaki. Synagoga, czyli bożnica żydowska”[10].
Przy ulicy Głównej 45 mieści się budynek z lat 1905–1912, w którym niegdyś znajdował się sklep mięsny. Jego jednoprzestrzenne wnętrze o rzucie prostokąta wyłożono dekoracyjną ceramiką z motywami geometrycznymi, w tym wolego oczka[11].
Edukacja
Przedszkola:
- Publiczne Przedszkole w Wielowsi (w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wielowsi)
Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Wielowsi (w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wielowsi)
Sport
We Wielowsi działa Ludowy Klub Sportowy Tęcza Wielowieś.
Klub:
- Pełna nazwa: Ludowy Klub Sportowy Tęcza Wielowieś
- Liga: klasa okręgowa – grupa katowicka IV (szósty poziom rozgrywek)
- Rok założenia: 1947
- Barwy: niebiesko-biało-żółte
- Adres: ul. Główna 2a
Boisko sportowe:
- Pojemność – 850 miejsc (150 siedzących)
- Oświetlenie – 200 lx
- Wymiary – 104 × 68 m
Turystyka
Przez wieś przebiega szlak turystyczny:
Galeria
-
-
-
-
Dwór z 1748 r.
-
Dwór z 1748 r.
-
Farma wiatrowa w Wielowsi
-
-
-
-
Farma wiatrowa w Wielowsi
-
Panorama wsi w kierunku Pyskowic
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146627
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1449 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Gleiwitz [online], www.verwaltungsgeschichte.de [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-08] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ SmogLab, Wielowieś zdążyła przed 10H. Ale część mieszkańców chciała walczyć z wiatrakami [online], SmogLab, 14 października 2022 [dostęp 2022-10-16] (pol.).
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 846.
- ↑ Triest 1865 ↓, s. 523.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, str. 31.
- ↑ EwaE. Pokorska EwaE., Piękno użyteczne, Katowice: Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, 2011, s. 101, ISBN 978-83-85871-60-6 .
Bibliografia
- Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
- FelixF. Triest FelixF., Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, OCLC 315739117 (niem.), Erste Hälfte, Zweite Hälfte.
| Wsie |
|
|---|
| Części wsi |
|
|---|
| Osada |
|
|---|
Nieoficjalne
przysiółki wsi |
|
|---|
