W mundurze majora Wojskowych Sił Powietrznych ZSRR (1969)Kombinezon treningowy Tierieszkowej
Urodziła się we wsi Bolszoje Maslennikowo, odległej o 40 kilometrów od Jarosławia, w obwodzie jarosławskim w ZSRR. Jej ojciec, Władimir Aksionowicz Tierieszkow, był traktorzystą i poległ w czasie ataku ZSRR na Finlandię, matka była kołchoźnicą[2]. Wtedy pozostała część rodziny przeprowadziła się do Jarosławia, gdzie matka Walentiny pracowała jako robotnica w fabryce. Po ukończeniu szkoły młoda Tierieszkowa sama została włókniarką. W trakcie pracy w kombinacie ukończyła zaoczne technikum włókiennicze[3]. W fabryce Krasnyj Pieriekop w Jarosławiu wstąpiła do Komsomołu, gdzie była sekretarzem[2].
Po locie Gagarina napisała list, w którym wyraziła nadzieję, że być może ona także poleci kiedyś w kosmos. List zwrócił uwagę komisji wybierającej przyszłych kosmonautów, kierowanej przez Kamanina. Nikołaj Kamanin ze względów propagandowych wybrał Tierieszkową wraz z czterema innymi kobietami do przeszkolenia na kosmonautki. Od 1958 roku należała do sekcji spadochronowej aeroklubu w Jarosławiu. Pierwszy skok wykonała 21 maja 1959 roku[3]. Łącznie wykonała 126 skoków[4]. Wraz z nowym zadaniem otrzymała stopień porucznika lotnictwa i przeszła intensywne przeszkolenie na dwumiejscowym MiG-u, jednak nie odbyła ani jednego samodzielnego lotu[5].
16 lutego 1962 została wybrana jako kandydatka na kosmonautkę i skierowana na szkolenie dla kosmonautów.
16 czerwca 1963 roku rozpoczęła lot na statku Wostok 6, który trwał 2 doby 22 godziny 50 minut i 8 sekund. Lądowanie miało miejsce 19 czerwca 1963 roku po okrążeniu Ziemi 48 razy. Chruszczow po locie zauważył, że lot trwał dłużej niż wszystkie dotychczasowe loty astronautów amerykańskich razem wzięte[5]. Powróciła do Moskwy na czas, żeby przemówić na forum obradującego na Kremlu Międzynarodowego Kongresu Kobiet. Następnie wyruszyła w podróż po świecie, odwiedzając Indie, Pakistan, Stany Zjednoczone oraz Polskę (23 października 1963). Po powrocie z kosmosu została uhonorowana tytułem Bohatera Związku Radzieckiego. Pomimo wcześniejszych planów, kolejna kobieta poleciała w kosmos dopiero 19 lat później (Swietłana Sawicka).
Po locie Tierieszkowa studiowała w Wojskowym Instytucie Lotnictwa im. Żukowskiego w Moskwie[2], którą ukończyła w 1969 roku jako inżynier kosmonauta, a w 1977 roku obroniła pracę doktorską.
22 stycznia 1969 roku wyszła bez szwanku z zamachu na Breżniewa, gdy zamachowiec pomylił samochody i ostrzelał ten, w którym na uroczyste spotkanie na Kremlu podążała grupa kosmonautów.
3 listopada 1963 roku poślubiła kosmonautę Andrijana Nikołajewa (1929–2004)[7], w 1964 roku urodziła córkę Jelenę. Ich ślub był wielkim wydarzeniem na moskiewskiej scenie publicznej[5]. W 1982 roku rozwiedli się, jej drugi mąż, Julij Szaposznikow, zmarł w 1999 roku[8].
Loty kosmiczne
Brała udział w jednej misji kosmicznej – Wostok 6. Została dziesiątym człowiekiem w kosmosie i szóstym kosmonautą radzieckim.
Dane lotu
Lot kosmiczny, w którym uczestniczyła Walentina Tierieszkowa
Statek kosmiczny
Funkcja
Data startu
Data lądowania
Czas trwania lotu
Wostok 6
kosmonauta-pilot
16 czerwca 1963
19 czerwca 1963
2 dni 22 godziny 50 minut i 8 sekund
Aktywność społeczna
W 2011 roku została wybrana do Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej z ramienia partii Jedna Rosja z listy regionalnej Jarosławia. Tierieszkowa wraz z Eleną Mizuliną, Iriną Jarową i Andriejem Skochem[9][10][11] jest członkiem międzyfrakcyjnej grupy deputowanych do spraw ochrony wartości chrześcijańskich; na tym stanowisku poparła wprowadzenie poprawek do rosyjskiej konstytucji, zgodnie z którymi „prawosławie jest podstawą tożsamości narodowej i kulturowej Rosji”. Wiceprzewodnicząca Komisji Dumy Państwowej ds. Struktury Federalnej i Samorządu Lokalnego od 21 grudnia 2011.
Odznaczenia i nagrody
Tablica upamiętniająca Tierieszkową w Technikum Włókienniczym w Łodzi
W 1964 roku stała się przebojem w Polsce piosenka pt. Wala twist, napisana ku czci pierwszej kosmonautki, a wykonywana przez żeńską grupę wokalną – Filipinki.
Jej nazwiskiem nazwano jedną z gromad w grze Mass Effect studia Bioware.
W latach 60. XX wieku jej nazwiskiem została upamiętniona jedna z ulic w Dąbrowie Górniczej. Nazwy nie zmieniono podczas dekomunizacji w 2017 roku[14].
↑W sukni ślubnej uszytej specjalnie dla niej przez uczennice Technikum Włókienniczego w Łodzi (które w tym samym czasie otrzymała Jej imię), jako prezent z okazji pobytu w tym mieście 20-26 października 1963 [1]
.jpg)
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
