Waldemar Świerzy

Waldemar Świerzy
Ilustracja
Waldemar Świerzy w latach 60.
Data i miejsce urodzenia

9 września 1931
Katowice

Data i miejsce śmierci

27 listopada 2013
Warszawa

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

plakat, grafika

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Nagrody

Grand Prix Toulouse Lautrec (Paryż)
The Hollywood Reporter Los Angeles

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Grób Świerzego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Waldemar Świerzy (ur. 9 września 1931 w Katowicach, zm. 27 listopada 2013 w Warszawie[1]) – polski artysta plakatu, współtwórca polskiej szkoły plakatu.

Życiorys

Syn Feliksa[2]. W latach 1947–1952 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (Wydział Grafiki w Katowicach). Malarstwa uczył się u prof. Rafała Pomorskiego, grafiki u prof. Józefa Mroszczaka. Po studiach przeniósł się do Warszawy, gdzie podjął pracę w dziale graficznym Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego (później Krajowa Agencja Wydawnicza) oraz z Centralą Wynajmu Filmów (CWF), licznymi teatrami i wydawnictwami książkowymi. Od 1965 zajął się pracą dydaktyczną w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu jako kierownik Pracowni Grafiki Projektowej. W 1987 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W 1994 objął pracownię plakatu na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.

W latach 70. poświęcił się podróżom w celu propagowania nauki o plakacie. W 1970 prowadził wykłady dla grafików w Hawanie, w latach 1979–1980 na Uniwersytecie w Meksyku, w latach 1985–1986 w Hochschule der Kunste w Berlinie Zachodnim, w latach 1989–1990 w Kassel. Od 1966 był członkiem AGI (Alliance Graphique International).

Współpracował z miesięcznikiem „Ty i Ja”. Projektował głównie plakaty o tematyce kulturalnej (teatralne, filmowe, cyrkowe i muzyczne), a także prace o wymowie społecznej oraz propagujące sport. Autor ponad 1500 plakatów. Oprócz plakatów tworzył znaczki pocztowe, ilustracje do książek, a także okładki książek (ok. 400), płyt i czasopism[3]. Jego prace można zobaczyć m.in. w zbiorach Museum of Modern Art (MoMA) w Nowym Jorku, Stedelijk Museum w Amsterdamie, Staatliche Musseen i Kunstbiblothek w Berlinie, Ermitażu w Petersburgu, Institute of Contemporary Art w Londynie, Muzeum Narodowym w Poznaniu, Muzeum Plakatu w Wilanowie.

W latach 2003–2013 namalował cykl 49 portretów polskich władców tzw. Nowy poczet władców Polski. Obejmuje on polskich królów i książąt od Mieszka I do Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ostatni portret ukończył na kilka dni przed swoją śmiercią[4].

Otrzymał wiele nagród za twórczość plastyczną, m.in. w 1959 otrzymał Grand Prix im. Toulouse-Lautreca na 1. Międzynarodowej Wystawie Plakatu Filmowego w Wersalu za plakat Czerwona Oberża, w 1962 na tej samej wystawie zdobył III nagrodę za plakat Dwa piętra szczęścia. W 1970 otrzymał I nagrodę Prix 10. Biennale de São Paulo. W 1975 i 1985 zdobył I nagrodę na Konkursie Plakatów Filmowych tygodnika „Hollywood Reporter” w Los Angeles (Ziemia obiecana i Psy wojny). W 1997 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[5].

Zmarł w Warszawie, pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Wojskowym na Powązkach[6] (kwatera FIV-tuje-12)[7].

W kulturze

Jest bohaterem jednego z odcinków cyklu filmów dokumentalnych przedstawiających sylwetki polskich twórców plakatu (tytuł odcinka: Polnische Plakat Kunst. Waldemar Świerzy, 2008; autor cyklu: Robert Laus). Jest to pierwsza część cyklu dokumentalnego, którego tematem jest tzw. polska szkoła plakatu. Film ukazuje bohatera, który pracuje nad plakatem do sztuki teatralnej Nanghar Khal[8].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ polskieradio.pl: Zmarł współtwórca polskiej szkoły plakatu Waldemar Świerzy. 2013-11-27. [dostęp 2013-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-27)].
  2. ↑ a b M.P. z 1955 r. nr 115, poz. 1488 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za osiągnięcia w pracy artystyczno-graficznej”.
  3. ↑ Ireneusz Pleskot, Plakaty Waldemara Świerzego - portret człowieka, artysty, pokolenia. W: ,,Krzyk ulicy - krzyk pokoleń. Mistrzowie i adepci polskiego plakatu" pod red. Kulpińskiej K., 2009.
  4. ↑ PROJEKT [online], nowypoczet.pl [dostęp 2017-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-20].
  5. ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-20].
  6. ↑ Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski. Narodowy Panteon na Powązkach. Sławne osoby pochowane w latach 2007–2017. „Gazeta Stołeczna”, s. 11, 27 października 2017. 
  7. ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-09-24].
  8. ↑ Nie żyje Waldemar Świerzy – Kultura – WP.PL. wp.pl, 2013-11-27. [dostęp 2018-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-10)].
  9. ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-09-24] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne