Włas Jakowycz Czubar, ukr. Влас Якович Чубар (ur. 10 lutego?/22 lutego 1891 w Fedoriwce, zm. 26 lutego 1939 w Moskwie) – ukraiński socjaldemokrata i komunista, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych USRR (1923–1934), członek KC RKP(b)/WKP (b) (9 sierpnia 1921 – 28 listopada 1938), członek Politbiura KC KP(b)U (10 kwietnia 1923 – 14 czerwca 1934), zastępca członka Politbiura KC WKP(b) (3 listopada 1926 – 1 lutego 1935), członek Politbiura KC WKP(b) (1 lutego 1935 – 16 czerwca 1938), komisarz ludowy finansów ZSRR (16 sierpnia 1937 – 19 stycznia 1938), wiceprzewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRR (24 kwietnia 1934 – 4 lipca 1938).
Życiorys
Urodził się w rodzinie chłopskiej. Brał udział w rewolucji 1905 roku, w 1907 wstąpił do Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji, członek frakcji bolszewików. Po ukończeniu w 1911 ołeksandriwskiej szkoły mechaniczno-technicznej pracował w fabrykach Kramatorska, Hulajpola, Mariupola, Moskwy i Petersburga.
Brał udział w rewolucji lutowej i październikowej 1917 roku, był komisarzem artylerii Piotrogrodu.
Od 1919 działał na Ukrainie, początkowo był przewodniczącym biura organizacyjnego przemysłu Ukraińskiej SRR, od końca 1920 przewodniczącym Ukraińskiej Rady Gospodarki Narodowej, od lipca 1923 przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych USRR.
W latach 1930–1932 był przeciwnikiem polityki WKP(b) zwiększania kontyngentów rolniczych i przymusowej kolektywizacji na Ukrainie, której konsekwencją był masowy głód. Wobec swego stanowiska w 1934 został usunięty z Ukrainy i mianowany wiceprzewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych ZSRR, a w 1937 ludowym komisarzem finansów ZSRR.
W czasie „wielkiej czystki” 4 lipca 1938 został aresztowany i oskarżony o „antyradziecką i terrorystyczną działalność i o szkodnictwo”; 26 lutego 1939 został skazany na śmierć przez Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR i stracony tego samego dnia. Skremowany w krematorium na Cmentarzu Dońskim, pochowany anonimowo[1][2][3], obecnie mogiła zbiorowa nr 1 na Nowym Cmentarzu Dońskim[4].
Zrehabilitowany 24 sierpnia 1955 postanowieniem Kolegium Wojskowego SN ZSRR.
Śledztwo na Ukrainie w sprawie wielkiego głodu i wyrok sądu w sprawie
25 maja 2009 Służba Bezpieczeństwa Ukrainy wszczęła oficjalne śledztwo w sprawie wielkiego głodu 1932-1933 jako zbrodni ludobójstwa[5].
Po zakończeniu śledztwa w listopadzie 2009, w styczniu 2010 Prokuratura Generalna Ukrainy skierowała do sądu akt oskarżenia. 13 stycznia 2010 Sąd Apelacyjny w Kijowie po rozpoznaniu sprawy uznał Józefa Stalina, Wiaczesława Mołotowa, Łazara Kaganowicza, Pawła Postyszewa, Stanisława Kosiora, Własa Czubara i Mendla Chatajewicza za winnych zbrodni ludobójstwa określonych w art. 442 par. 1 kodeksu karnego Ukrainy i umorzył jednocześnie postępowanie karne w związku ze śmiercią oskarżonych[6].
Przypisy
- ↑ „Документально установлено, что в период с 1934 до начала 1950-х годов в московском крематории на территории Донского монастыря осуществлялась кремация тел расстрелянных. Также известно, что эпизодически здесь производились захоронения в землю. По разным данным, только с 1937 по 1941 год в печах крематория было уничтожено около 4500–5000 тел расстрелянных. В "расстрельных списках" Донского кладбища, изданных "Мемориалом" в 2005 году, приводятся краткие биографические справки о 5068 человеках. В 30–50-е годы тела умерших привозили на кладбище на грузовиках, в том числе из Лефортова и с Лубянки. Крематорий открыли в октябре 1927 года в бывшей кладбищенской церкви Преподобного Серафима Саровского – к 10-летию Октябрьской революции. Грузовики с трупами, въезжавшие на кладбище через центральные ворота, подъезжали к черному ходу крематория, прямо к расположенным внизу печам. Прах захоранивали в общие ямы – так называемые захоронения невостребованных прахов. Сегодня на Новом Донском кладбище (в его северной части) имеются три такие могилы: первая датируется с 1930 по 1942 год, вторая – с 1943 по 1944 год, третья – 1945–1989 годы. Общая могила № 1 – самая известная из трех вышеперечисленных. Небольшой участок земли, огороженный бордюром. Общая гранитная плита с надписью: "Здесь захоронены останки невинно замученных и расстрелянных жертв политических репрессий 1930–1942. Вечная им память!". И множество табличек с именами расстрелянных. Здесь, в частности, погребен прах писателя Исаака Бабеля, режиссера Всеволода Мейерхольда, но в тоже время и таких известных государственных деятелей, как Михаил Тухачевский, Василий Блюхер, Павел Постышев. Последний считается одни из организаторов голодомора на Украине и прославился поиском врагов народа. По словам председателя правления Международного Мемориала Арсения Рогинского, общую могилу № 1 можно назвать главной могилой 1937 года.” "Объединившие жертв и палачей: могилы репрессированных на Донском кладбище"
- ↑ Чубарь Влас Яковлевич
- ↑ "Чубарь Влас Яковлевич (1891)"
- ↑ Чубарь Влас Яковлевич; w: Компьютерная база данных "Жертвы политических репрессий, расстрелянные и захороненные в Москве и Московской области в период с 1918 по 1953 год" (2021).
- ↑ „Ukrainska Prawda” 25.05.2009.
- ↑ Семеро лідерів Компартії СРСР визнано винними в організації Голодомору, – рішення суду – Zaxid.net.
Bibliografia, linki
Ukraińska Republika Ludowa
(1917–1918) |
|
|---|
Państwo Ukraińskie
(1918) |
|
|---|
Ukraińska Republika Ludowa
(1918–1921) |
|
|---|
| Zachodnioukraińska Republika Ludowa |
|
|---|
Ukraińska Socjalistyczna
Republika Radziecka
(1921–1991)[D] |
|
|---|
Ukraińska Republika Ludowa
na Emigracji (1920–1992) |
|
|---|
Ukraina
(od 1991) |
- Witold Fokin (1991–1992)
- Wałentyn Symonenko (p.o., 1992)
- Łeonid Kuczma (1992–1993)
- Juchym Zwiahilski (p.o., 1993–1994)
- Witalij Masoł (1994–1995)
- Jewhen Marczuk (p.o., 1995)
- Jewhen Marczuk (1995–1996)
- Pawło Łazarenko (1996–1997)
- Wasyl Durdyneć (p.o., 1997)
- Wałerij Pustowojtenko (1997–1999)
- Wiktor Juszczenko (1999–2001)
- Anatolij Kinach (2001–2002)
- Wiktor Janukowycz (2002–2004)
- Mykoła Azarow (p.o., 2004)
- Wiktor Janukowycz (2004–2005)
- Mykoła Azarow (p.o., 2005)
- Julia Tymoszenko (p.o., 2005)
- Julia Tymoszenko (2005)
- Jurij Jechanurow (p.o., 2005)
- Jurij Jechanurow (2005–2006)
- Wiktor Janukowycz (2006–2007)
- Julia Tymoszenko (2007–2010)
- Ołeksandr Turczynow (p.o., 2010)
- Mykoła Azarow (2010–2014)
- Serhij Arbuzow (p.o., 2014)
- Arsenij Jaceniuk (2014–2016)
- Wołodymyr Hrojsman (2016–2019)
- Ołeksij Honczaruk (2019–2020)
- Denys Szmyhal (od 2020)
|
|---|
- ↑ a b c Przewodniczący Sekretariatu Generalnego.
- ↑ a b c d e f g Przewodniczący Rady Ministrów Ludowych.
- ↑ a b c d Hetman Rady Ministrów Ludowych.
- ↑ W latach 1922–1991 republika związkowa ZSRR.
- ↑ a b c d e f g h Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych.
- ↑ a b c d e f g h i Przewodniczący Rady Ministrów.
