Uładzimir Uładzimirawicz Nawasiad (biał. Уладзімір Уладзіміравіч Навасяд[a], ros. Владимир Владимирович Новосяд, Władimir Władimirowicz Nowosiad; ur. 12 kwietnia 1968 w Kijowie) – białoruski prawnik i polityk opozycyjny; do 2000 roku członek opozycyjnej Zjednoczonej Partii Obywatelskiej, deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji; jeden z deputowanych, którzy podpisali wniosek o usunięcie ze stanowiska prezydenta Alaksandra Łukaszenki, jednak potem pod wpływem nacisków wycofał swój podpis; w latach 2000–2004 deputowany do Izby Reprezentantów Republiki Białorusi II kadencji.
Życiorys
Młodość i praca
Urodził się 12 kwietnia 1968 roku w Kijowie, w Ukraińskiej SRR, ZSRR[1][2]. W 1993 roku ukończył z wyróżnieniem studia w Mohylewskim Państwowym Instytucie Pedagogicznym im. Arkadzia Kulaszoua, uzyskując wykształcenie nauczyciela historii, nauk społeczno-politycznych i prawa. Od 1996 roku studiował[1], a następnie ukończył[3] Wydział Managementu i Prawoznawstwa Akademii Zarządzania przy Prezydencie Republiki Białorusi[1], uzyskując wykształcenie prawnika[3]. Jednocześnie od 1993 roku studiował w aspiranturze na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym[1], nie ma jednak informacji, by ją ukończył. Służył w szeregach Armii Radzieckiej[3]. W latach 1993–1995 pracował jako kierownik Wydziału ds. Młodzieży Mohylewskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego. W latach 1995–1996 był dyrektorem Mohylewskiego Rejonowego Centrum Dydaktyczno-Metodycznego[1]. Pracował także jako konsultant prawny gazety „Mołodieżnyj Prospiekt” w Mińsku[3]. W latach 1990–1996[1] (według innego źródła: 1991–1996[3]) był deputowanym do Mohylewskiej Miejskiej Rady Deputowanych[1].
Działalność w Radzie Najwyższej
W drugiej turze uzupełniających wyborów parlamentarnych 10 grudnia 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z mohylewskiego-kujbyszewskiego okręgu wyborczego nr 150. 19 grudnia 1995 roku został zarejestrowany przez centralną komisję wyborczą[4], a 9 stycznia 1996 roku zaprzysiężony na deputowanego[5]. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję członka[6], a potem zastępcy przewodniczącego[1][2] Stałej Komisji ds. Budownictwa Państwowego i Samorządu Lokalnego[6]. Był najmłodszym członkiem parlamentu tej kadencji[1]. Należał do opozycyjnej wobec prezydenta Alaksandra Łukaszenki frakcji „Działanie Obywatelskie”. Od 3 czerwca był członkiem grupy roboczej Rady Najwyższej ds. współpracy z parlamentem Ukrainy[7]. W czasie kryzysu konstytucyjnego w 1996 roku był jednym z deputowanych, którzy podpisali wniosek do Sądu Konstytucyjnego o impeachment prezydenta Łukaszenki, jednak w listopadzie wycofał swój podpis[1][2] (zdaniem autorów książki Kto jest kim w Białorusi – pod wpływem nacisków ze strony sił lojalnych prezydentowi)[1]. 27 listopada 1996 roku, po dokonanej przez prezydenta kontrowersyjnej i częściowo nieuznanej międzynarodowo zmianie konstytucji, nie wszedł w skład utworzonej przez niego Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji. Zgodnie z Konstytucją Białorusi z 1994 roku jego mandat deputowanego do Rady Najwyższej zakończył się 9 stycznia 2001 roku; kolejne wybory do tego organu jednak nigdy się nie odbyły[8].
W wyborach parlamentarnych w 1995 roku kandydował z ramienia Partii Ogólnobiałoruskiej Jedności i Zgody[8], jednak już w tym samym roku wchodził w skład opozycyjnej Zjednoczonej Partii Obywatelskiej (ZPO). W latach 1995–1997 pełnił funkcję przewodniczącego ZPO w Mohylewie[1], a następnie, do 2000 roku, był członkiem jej Rady Politycznej[2]. Był także prezesem młodzieżowego zjednoczenia społecznego Forum Obywatelskie[1], które do 2000 roku miało status organizacji młodzieżowej ZPO[2].
Działalność w Izbie Reprezentantów i później
W 2000 roku, po tym jak ZPO ogłosiła bojkot wyborów parlamentarnych[9], Uładzimir Nawasiad opuścił partię[2]. Wysunął swoją kandydaturę i 21 listopada 2000 roku został deputowanym do utworzonej przez prezydenta Izby Reprezentantów Republiki Białorusi II kadencji z Kupałowskiego Okręgu Wyborczego Nr 95[10]. Stał się tym samym jedną z dwóch osób, obok Wolhi Abramawej, które zostały wybrane do Izby, a które wcześniej należały do opozycji w Radzie Najwyższej XIII kadencji[11]. Z powodu udziału w wyborach zwolennicy bojkotu uznali go za „pseudodemokratę”[12]. Pełnił funkcję członka Stałej Komisji ds. Budownictwa Państwowego, Samorządu Lokalnego i Przepisów[3]. W marcu 2001 roku pomagał Mikałajowi Statkiewiczowi w czasie powtórnego głosowania w wyborach do Izby Reprezentantów. Był jednym z założycieli Europejskiej Koalicji „Wolna Białoruś”[2]. W 2003 roku, po pierwszej turze wyborów do rad miejscowych, wraz z Uładzimirem Parfianowiczem i Waleryjem Frałouem wywalczył ponowne przeliczenie głosów w jednym z okręgów w Mińsku[13]. W latach 2003–2005 trzykrotnie próbował zarejestrować własną partię pod różnymi nazwami[2] (m.in. „Białoruska Partia Demokratyczna”[14]), jednak otrzymywał odpowiedzi odmowne władz. W 2004 roku usiłować kandydować do Izby Reprezentantów III kadencji, jednak nie został zarejestrowany jako kandydat. W 2005 roku razem z działaczami Forum Obywatelskiego dołączył do zespołu wspierającego Alaksandra Milinkiewicza[2].
Życie prywatne
Uładzimir Nawasiad jest żonaty, ma córkę. Jest prawosławny[1].
Uwagi
- ↑ Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywna forma zapisu, według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Уладзімер Уладзімеравіч Навасяд (czyt. Uładzimier Uładzimierawicz Nawasiad).
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Kto... s. 194.
- ↑ a b c d e f g h i Пяткевіч i Рубінчык 2011 ↓, s. 1199
- ↑ a b c d e f Новосяд Владимир Владимирович. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2016-06-14]. (ros.).
- ↑ Спіс дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь трынаццатага склікання, зарэгістраваных 19 снежня 1995 года. Centralna Komisja Republiki Białorusi ds. Wyborów i Prowadzenia Republikańskich Referendów. [dostęp 2020-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-31)]. (biał.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 9 января 1996 г. №4-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-09. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-13)]. (ros.).
- ↑ a b С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 23 января 1996 г. №35-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-23. [dostęp 2019-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-16)]. (ros.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 3 июня 1996 г. №345-XIII. bankzakonov.com, 1996-06-03. [dostęp 2019-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-29)]. (ros.).
- ↑ a b М. Грыб: Канстытуцыя 1994 года. Narodowy Internetowy Portal Prawy Republiki Białorusi, 1994-03-15. [dostęp 2020-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-28)]. (biał.).
- ↑ Ляховіч 2011 ↓, s. 380
- ↑ В. Попов: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 21 ноября 2000 г. №5-П2/I. pravo.levonevsky.org, 2000-11-21. [dostęp 2020-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-18)]. (ros.).
- ↑ Сіліцкі 2011 ↓, s. 55
- ↑ Зелімханаў 2011 ↓, s. 393
- ↑ Пяткевіч i Рубінчык 2011 ↓, s. 1202
- ↑ Пяткевіч i Рубінчык 2011 ↓, s. 1201
Bibliografia
- Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
- Алесь Пяткевіч, Вольф Рубінчык: Кароткія зьвесткі аб некаторых беларускіх палітыках, актыўных у 1991—2006 гадах. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 1178–1213. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).
- Віталь Сіліцкі: Роля парляменту ў найноўшай палітычнай гісторыі Беларусі. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 45–56. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).
- Андрэй Ляховіч: Сыстэма ўлады і сыстэма апазыцыі пасьля альтэрнатыўных прэзыдэнцкіх выбараў 1999 году. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 374–380. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).
- Аляксандр Зелімханаў: Выбары ў палату прадстаўнікоў 2000 г.. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 386–395. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).