Trznadel czubaty[4] (Schoeniclus rusticus) – gatunek małego, wędrownego ptaka z rodziny trznadli (Emberizidae), zamieszkujący Eurazję. Narażony na wyginięcie.
Zasięg występowania
Występuje w pasie ciągnącym się od północnej Europy po wschodnią Rosję. Zimuje głównie we wschodniej Azji[5], nielicznie także w Azji Środkowej (południowy Kazachstan i północno-zachodnie Chiny)[3]. Do Polski zalatuje sporadycznie, do końca 2021 stwierdzony 39 razy (łącznie obserwowano 40 osobników)[6].
E. r. rustica – środkowy i północny Półwysep Fennoskandzki na wschód po środkowo-wschodnią Syberię (okolice jeziora Bajkał).
E. r. latifascia – wschodnia Syberia od jeziora Bajkał na wschód po Zatokę Anadyrską i Kamczatkę, na południe po ujście Amuru i północny Sachalin, być może także góry Wielki Chingan (północno-wschodnie Chiny).
Jaja z kolekcji muzealnej
Morfologia
Ptak ma charakterystyczny czubek, podobnie do czubatki (w locie bardzo widoczny). Tak jak trznadel zwyczajny, za skrzydłami ma rdzawą plamkę, a nad czarnymi oczami biały pasek.
Długość ciała wynosi 13–14,5 cm, masa 15,5–24,3 g[5].
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 1988 klasyfikowała trznadla czubatego jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2016 status zmieniono na narażony (VU, Vulnerable). Liczebność światowej populacji, wstępnie obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy na rok 2015, zawiera się w przedziale 6–9 milionów dorosłych osobników. Od okolic 2000 roku liczebność populacji zmniejszyła się o około ⅓. Zagrożenie dla trznadli czubatych stanowi wycinka drzew i osuszanie środowiska na terenach lęgowych oraz rozwój rolnictwa i odłów na zimowiskach[8].
↑ abcdeCopete, J.L., Garcia, E.F.J. & Sharpe, C.J.: Rustic Bunting (Emberiza rustica). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-21)].
