Tarō Katsura (jap. 桂 太郎 Katsura Tarō; ur. 4 stycznia 1848 w Hagi, zm. 10 października 1913 w Tokio) – japoński generał i polityk z okresu Meiji, trzykrotnie pełnił funkcję premiera Japonii (1901–1906, 1908–1911, 1912–1913). Zwolennik przywrócenia władzy cesarskiej i ograniczenia wpływów europejskich w Japonii.
Życiorys
Urodził się w Hagi w lennie Chōshū (obecnie prefektura Yamaguchi). Pochodził z rodziny samurajskiej[1]. W młodości brał udział w wystąpieniach przeciwko rodowi Tokugawa[2]. W 1868, podczas restauracji Meiji, opowiedział się za przywróceniem władzy cesarzowi i odstąpieniem od rządów siogunów z rodu Tokugawa[3].
W następnych latach przebywał w Niemczech, gdzie uczył się strategii i taktyki wojskowej oraz pełnił funkcję attaché wojskowego ambasady Japonii od 1875 do 1878. Po powrocie do kraju otrzymał stopień generała brygady[4]. W 1886 mianowano go na stanowisko wiceministra armii[3].
Brał udział w pierwszej wojnie chińsko-japońskiej (1894–1895), w której dowodził 3. Dywizją Cesarskiej Armii[5]. 2 czerwca 1896 objął urząd gubernatora generalnego Tajwanu, który piastował do października tego samego roku[6]. W 1898 został ministrem armii, a trzy lata później, 2 czerwca 1901, premierem Japonii. W czasie jego pięcioletniego premierostwa Japonia zawarła sojusz z Wielką Brytanią (1902) i odniosła zwycięstwo w wojnie z Rosją (1904–1905), umacniając swoją pozycję na arenie międzynarodowej. Urząd premiera przestał sprawować 7 stycznia 1906.
W latach 1908–1911 ponownie pełnił funkcję premiera kraju. W 1910 doprowadził do uznania Korei za japoński protektorat i do jej aneksji. Wkrótce po zakończeniu sprawowania urzędu został mianowany księciem (kōshaku), strażnikiem Tajnej Pieczęci (nai-daijin) oraz czcigodnym mężem stanu (genrō)[3].
Mimo że początkowo sprzeciwiał się idei partii politycznych, to podczas swojego trzeciego premierostwa (21 grudnia 1912 – 20 lutego 1913) utworzył partię Rikken Dōshikai (Konstytucyjne Stowarzyszenie Jednomyślnych, 1913–1916), która miała być odpowiedzią na dominację opozycyjnej partii Rikken Seiyūkai (Konstytucyjne Stowarzyszenie Przyjaciół Polityki, 1900–1940) w Zgromadzeniu Narodowym. Jego ugrupowanie, pomimo początkowych niepowodzeń, stało się jedną z dwóch głównych sił politycznych w Japonii w okresie przed II wojną światową. Po zaledwie siedmiu tygodniach przestał piastować stanowisko premiera ze względu na wybuch protestów przeciwko jego oligarchicznym metodom i planom zwiększenia zbrojeń[3]. Zmarł kilka miesięcy później w Tokio.
Odznaczenia
Przypisy
- ↑ Stewart Lone: Army, empire and politics in Meiji Japan. Basingstoke: Macmillan, 2000, s. 5. ISBN 0-333-802-07-1.
- ↑ Stewart Lone, op.cit., s. 7.
- ↑ a b c d Kōshaku Katsura Tarō, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2011-03-26] (ang.).
- ↑ Louis Frédéric: Japan Encyclopedia. Cambridge: Belknap Press of Harvard University Press, 2002, s. 494. ISBN 0-674-00770-0.
- ↑ Ian Ruxton: The Correspondence of Sir Ernest Satow, British Minister in Japan, 1895-1900. Volume One. Lulu Press, 2005, s. 96. ISBN 1-4116-3857-3.
- ↑ Stewart Lone, op.cit., s. 45.
.svg){kind=small}
