Taboret

Drewniany taboret w konstrukcji skrzyniowej
Drewniany taboret (ryczka) w konstrukcji deskowej

Taboret (z fr. tabouret, także stołek, reg. gw. ryczka[1][2]) – rodzaj mebla, siedzisko z jedną lub kilkoma nogami, zwykle bez oparcia i podłokietników.

Pochodzenie stołków pozostaje niejasne, lecz pewne jest, że stanowią one jedne z najwcześniejszych form mebli drewnianych. Pierwsze wzmianki o taboretach pochodzą ze starożytnego Egiptu i Mezopotamii, gdzie funkcjonowały jako siedziska dla wyższych klas społecznych. Charakteryzowały się one niskim profilem, trzema nogami oraz często ozdobnymi detalami.

W starożytnej Grecji popularnym rodzajem stołka był difros (gr. Δίφρος), charakteryzujący się czterema nogami oraz dostępny w dwóch wariantach – stałej i składanej (difros okladias)[3].

W starożytnym Rzymie podobne do taboretu było krzesło kurulne (łac. sellă cŭrūlĭs) przejęte od Etrusków i dla wygody uzupełniając proste siedzisko nakładaną poduszką[4]. W Rzymie początkowo przysługiwało ono królom, a w okresie republiki także wyższym urzędnikom (magistratus curules)[5].

Z mebla tego wywodziło się faldistorium używane od wczesnego średniowiecza w wyposażeniu kościołów i bogatych dworów[6].

W okresie baroku stołki zyskały szczególne znaczenie i rolę na francuskim dworze Ludwika XIV w Wersalu. Był to okres, gdy możliwość zasiadania w obecności rodziny królewskiej stał się zaszczytem i przywilejem, który nie był dostępny dla całej szlachty. Posiadanie stołka było symbolicznym urzeczywistnieniem tego wyjątkowego przywileju. Stołki tego okresu charakteryzowały się wyściełanymi siedziskami oraz zakrzywionymi drewnianymi nogami, często ozdobionymi frędzlami[7].

W XIX wieku, zwłaszcza w epoce wiktoriańskiej, taborety były powszechnie używane jako dekoracyjne i praktyczne elementy wystroju wnętrz. Oferowały różnorodne wzornictwo, zdobione rzeźbieniami i intarsjami, przy użyciu różnych materiałów, takich jak drewno, metal i tkaniny. Stanowiły zarówno funkcjonalne siedziska, jak i estetyczne dodatki, podkreślając zainteresowanie ówczesnego społeczeństwa detalem i starannością w aranżacji domów.

W XX wieku taborety zaczęły być masowo produkowane, stając się powszechnie dostępnymi meblami. Współczesne taborety przybierają różnorodne formy i są wykonane z różnych materiałów, od drewna po metal czy tworzywa sztuczne. Bywają także taborety tapicerowane.

Szczególnymi odmianami taboretu są:

  • puf – miękki, niski taboret z siedziskiem znajdującym się na skrzyni, obity w całości tkaniną lub skórą,
  • hoker – rodzaj wysokiego stołka stosowanego w barach, na którym można siedzieć przy ladzie,
  • pliant – mebel ze składanymi (najczęściej krzyżującymi się) nóżkami i naciągniętej na nie tkaniny[8].

Przypisy

  1. Ryczka, [w:] Narodowe Centrum Kultury [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2025-01-07].
  2. ryczka, [w:] Słownik gwary miejskiej Poznania [online], Urząd Miasta Poznania [dostęp 2025-01-07].
  3. Grzeluk 1998 ↓.
  4. Encyklopedia sztuki starożytnej. Europa – Azja – Afryka – Ameryka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe / Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 350, ISBN 83-01-12466-0
  5. Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Wyd. 4. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 222, ISBN 83-01-12365-6
  6. Encyklopedia sztuki starożytnej, dz. cyt., s. 233.
  7. Taborety w domu - komfort i styl w jednym [online], www.edinos.pl [dostęp 2023-12-05].
  8. pliant – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2021-01-10] (pol.).

Bibliografia


Read other articles:

Untuk kegunaan lain, lihat Derry (disambiguasi) dan Londonderry (disambiguasi). Derry/Londonderry Scots: Derrie[1]/Lunnonderrie[2][3]code: sco is deprecated Irlandia: Doire/Doire Cholmcillecode: ga is deprecated Maiden City Dari atas, kiri ke kanan: Austin's Department Store, Derry's Walls, Free Derry Corner, Jembatan Perdamaian melintasi Sungai Foyle, Derry pada malam hari, Diamond War Memorial, patung 'Hands Across the Divide' Vita Veritas VictoriaLife, Truth, Victor...

 

1975 American film directed by Robert Wise For film footage of the disaster, see Hindenburg disaster newsreel footage. The HindenburgOriginal theatrical poster by George AkimotoDirected byRobert WiseWritten byNelson GiddingRichard LevinsonWilliam LinkBased onThe Hindenburgby Michael M. MooneyProduced byRobert WiseStarringGeorge C. ScottAnne BancroftWilliam AthertonRoy ThinnesGig YoungBurgess MeredithCharles DurningRichard A. DysartCinematographyRobert SurteesEdited byDonn CambernMusic byDavid...

 

2017 concert tour by G-Dragon Act III: M.O.T.T.E World TourTour by G-DragonAssociated albumKwon Ji YongStart dateJune 10, 2017End dateOctober 8, 2017No. of shows19 in Asia8 in North America4 in Oceania5 in Europe36 in totalG-Dragon concert chronology One of a Kind World Tour(2013) Act III: M.O.T.T.E World Tour(2017) The Act III: M.O.T.T.E 'Moment of Truth The End' World Tour (referred to as Act III: M.O.T.T.E) was the second concert tour by South Korean rapper and singer-songwriter G-Dragon. ...

Man who is excessively attached to his mother For other uses, see Mother's Boy. Introduction Mother's boy, also commonly and informally mummy's boy or mama's boy, is a derogatory term for a man seen as having an unhealthy dependence on his mother at an age at which he is expected to be self-reliant (e.g. live on his own, be economically independent). Use of this phrase is first attested in 1901.[1] The term mama's boy has a connotation of effeminacy and weakness. The counter term, for...

 

Joan BaezJoan Baez ad Albany (2016) Nazionalità Stati Uniti GenereFolk rockCountry rock Periodo di attività musicale1959 – in attività EtichettaVanguard (1960–1971)A&M (1972–1977)Portrait/CBS (1977–1981)Gold Castle (1987–1991)Virgin (1991–1993)Guardian (1995–2002)Koch (2003–oggi) Album pubblicati50 Studio50 Live6 Raccolte12 Sito ufficiale Modifica dati su Wikidata · Manuale Joan Chandos Baez (IPA: [dʒoʊn ˈbaɪz]; New York, 9 gennaio 1941...

 

Artikel ini perlu dikembangkan agar dapat memenuhi kriteria sebagai entri Wikipedia.Bantulah untuk mengembangkan artikel ini. Jika tidak dikembangkan, artikel ini akan dihapus. artikel ini perlu dirapikan agar memenuhi standar Wikipedia. Tidak ada alasan yang diberikan. Silakan kembangkan artikel ini semampu Anda. Merapikan artikel dapat dilakukan dengan wikifikasi atau membagi artikel ke paragraf-paragraf. Jika sudah dirapikan, silakan hapus templat ini. (Pelajari cara dan kapan saatnya untu...

侍戦隊シンケンジャーVSゴーオンジャー 銀幕BANG!!Samurai Sentai Shinkenger vs.Go-onger: Ginmaku Bang!!SutradaraShojiro NakazawaDitulis olehYasuko KobayashiPemeranTori MatsuzakaHiroki AibaRin TakanashiShogo SuzukiSuzuka MoritaKeisuke SoumaGoro IbukiMitsuru KarahashiYasuhisa FuruharaShinwa KataokaRina AizawaMasahiro UsuiKenji EbisawaHidenori TokuyamaYumi SugimotoNao OikawaAkiko NakagawaPenata musikHiroshi TakakiMegumi OhashiSinematograferFumio MatsumuraDistributorSaburo Y...

 

Chinese Securities Brokerage Guosen SecuritiesCompany typepublicTraded asSZSE: 002736IndustryInvestment companyFounded1989HeadquartersShenzhen, People's Republic of ChinaArea servedPeople's Republic of ChinaKey peopleHe Ru (Chairman)ProductsBrokerage, Asset Management, Investment Banking, Private Equity, investment managementRevenueRMB 7.8 billion (2010)[1]Net incomeRMB 3.1 billion (2010)OwnersCentral People's GovernmentNumber of employees11,500SubsidiariesPenghua Fund ManagementWebsi...

 

Lo stemma della famiglia Mattei di Giove Ritratto di Asdrubale Mattei, Anonimo romano del XVII secolo (Museo Condé, Chantilly) La collezione Mattei è stata una collezione d'arte nata a Roma nel XVII secolo e appartenuta all'omonima famiglia romana. Ritenuta sin dal principio tra le grandi collezioni d'arte del XVII secolo della città pontificia, frutto del colto mecenatismo dei fratelli Ciriaco e Asdrubale Mattei, deve la sua peculiarità al corposo numero di opere di pittori caravaggeschi...

Co-Prince of Andorra and Count of Foix Gaston IVCount of FoixGaston depicted in the Armorial of Gilles Le Bouvier (Héraut Berry), ca 1455Born(1422-11-27)27 November 1422Died25 or 28 July 1472 (aged 49)RoncesvallesSpouse Eleanor of Navarre ​(m. 1436)​Issueamong others... Gaston, Prince of Viana Peter, Bishop of Vannes John, Viscount of Narbonne Margaret, Duchess of Brittany Catherine, Countess of Candale Jacques, Count of Montfort HouseFoixFatherJohn I, Count of F...

 

Questa voce o sezione sugli argomenti allenatori di calcio serbi e calciatori serbi non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Questa voce sugli argomenti allenatori di calcio serbi e calciatori serbi è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i sug...

 

American baseball player Baseball player Michael DriscollDriscoll with the University of Maine in 1914PitcherBorn: (1892-10-19)October 19, 1892North Abington, MassachusettsDied: March 22, 1953(1953-03-22) (aged 60)Foxboro, MassachusettsBatted: RightThrew: RightMLB debutJuly 6, 1916, for the Philadelphia AthleticsLast MLB appearanceJuly 6, 1916, for the Philadelphia AthleticsMLB statisticsWin–loss record0–1Earned run average5.40Strikeouts0 Teams Philadelp...

سيلان سيلان Ceylon مستعمرة بريطانية     1815 – 1948 سيلان البريطانيةعلم سيلان البريطانيةشعار النشيد : فليحفظ الله الملكةGod Save the King عاصمة كولمبو نظام الحكم ملكية الملك البريطاني  [لغات أخرى]‏ جورج الثالث ملك المملكة المتحدة 1815–1820 جورج الرابع ملك المملكة المت�...

 

1992 cultural event in Italy 1992 GenoaOverviewBIE-classSpecialized expositionNameChristopher Columbus, The Ship and the SeaArea6 hectaresVisitors694,800MascotGatto CristoforoParticipant(s)Countries54LocationCountry ItalyCityGenoaVenuePorto AnticoTimelineOpening15 May 1992Closure15 August 1992Specialized expositionsPreviousExpo 91 in PlovdivNextTaejŏn Expo '93 in DaejonUniversalPreviousExpo '70 in OsakaNextExpo 2000 in HanoverSimultaneousUniversalSeville Expo '92Horticultural (AIPH)Flor...

 

Questa voce o sezione sull'argomento attori è priva o carente di note e riferimenti bibliografici puntuali. Sebbene vi siano una bibliografia e/o dei collegamenti esterni, manca la contestualizzazione delle fonti con note a piè di pagina o altri riferimenti precisi che indichino puntualmente la provenienza delle informazioni. Puoi migliorare questa voce citando le fonti più precisamente. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Donnie Wahlberg nel 2010 Donnie Wahlberg, vero ...

Defunct airline of Canada (1952–1989) This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Wardair – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2013)...

 

Pour un article plus général, voir Médecin. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (octobre 2008). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de compléter l'article en donnant les références utiles à sa vérifiabilité et en les liant à la section « Notes et références ». En pratiqu...

 

First major action of the English Civil War 1642 53°44′38″N 0°19′55″W / 53.744°N 0.332°W / 53.744; -0.332 Siege of HullPart of the First English Civil WarA map of Hull from c. 1640Date10–27 July 1642LocationHull, EnglandResult Parliamentarian victoryBelligerents Royalists ParliamentariansCommanders and leaders Charles I Earl of Lindsey Sir John Hotham Sir John Meldrum Strength 3,000 infantry1,000 cavalry 1,500 soldiersvteFirst English Civil War1642 ...

Medical conditionElephantiasis nostrasSpecialtyDermatology Elephantiasis nostras is a disease that usually affects the lower legs or scrotum.[1] Swelling is accompanied by rough nodules or wart-like plaques on the skin. If the disease is not treated, it eventually results in pain and immobility.[2] The disease can be described as a cutaneous condition, a final hypertrophic fibrosis following long standing chronic lymphangitis.[3]: 261  Causes Although e...

 

Public library in Tuscaloosa, Alabama The Tuscaloosa Public Library is a city/county agency in the city of Tuscaloosa, serving a population of over 184,035 in Tuscaloosa County in the state of Alabama, United States. The library has 58,037 registered patrons that use the library on a regular basis. There are currently over 225,000 items (books, DVDs, CDs, etc.) cataloged in the system. The library has three service outlets: the Main Library, the Brown Branch and the Weaver-Bolden Branch. Hist...