Szlomo Berliński

Szlomo Berliński (ur. 1894 w Kielcach, zm. 1962 w Tel Awiwie) – żydowski prozaik i poeta urodzony w Polsce, tworzący w języku jidysz.

Życiorys

Urodził się w Kielcach w rodzinie robotniczej. We wczesnej młodości przybył do Łodzi. Żył w trudnych warunkach materialnych, pracował przy ręcznym wyrobie czapek. Mieszkał na Bałutach, przy Bałuckim Rynku 12.

Po wybuchu II wojny światowej i wkroczeniu Niemców do Łodzi uciekł do Białegostoku, znajdującego się pod okupacją radziecką. Wkrótce zaczął publikować w sowieckich czasopismach literackich (w języku jidysz), a oficjalne wydawnictwo „Emes” wydało zbiór jego poezji.

Po inwazji Niemiec na ZSRR w 1941 roku ewakuował się do Azji Środkowej, gdzie przeżył wojnę.

W 1945 roku wrócił do Łodzi i nadal publikował swoje utwory na łamach nowo powstałej po wojnie prasy żydowskiej, jednak jeszcze w tym samym roku przekroczył nielegalnie granicę niemiecką i dotarł do amerykańskiej strefy okupacyjnej. Żył w obozach dla uchodźców. Pisał, a nawet wydawał tomiki poezji. W 1950 przybył do Izraela. Tam opublikował swoje wspomnienia w języku hebrajskim.

Zmarł w Tel Awiwie w 1964 roku.

Twórczość

Tworzył w języku jidysz. „Pod koniec XIX w. przeważająca część zamieszkałych w Łodzi Żydów mówiła językiem jidysz, zaś osobliwością owych czasów było, iż większość członków łódzkiej społeczności żydowskiej nie znała języka polskiego, ba, nie wychodziła poza obszar tradycyjnie zasiedlony przez Żydów – Stare Miasto” […] „Z każdym rokiem wzrastało zapotrzebowanie na tanią i pożyteczną książkę w jidysz”[1].

Pierwsze jego nowele, wydrukowane w łódzkich dziennikach w języku jidysz, miały doskonałe recenzje i spopularyzowały jego nazwisko w żydowskich kołach literackich Łodzi. W swoich utworach nie eksponował szczególnie lewicowych poglądów. Z biegiem czasu drukował także w warszawskich dziennikach „Hajnt” i „Unzer Ekspres”.

Jego sława dotarła do słynnego w świecie pisarza żydowskiego Szaloma Asza, który odwiedził młodego pisarza w jego mieszkaniu na Bałutach. Asz, wzruszony jego niewydanymi utworami, przekazał mu pieniądze na pokrycie kosztów wydania książki[2]. Tom poezji pod tytułem Cwiszn cwaj gasn (Między dwiema ulicami) został szybko wykupiony, co skłoniło wydawcę do druku drugiego wydania.

Przypisy

  1. ↑ Kempa A. Literaci, dziennikarze, publicyści, [w:] Żydzi łódzcy. Jews of Łódź, praca zbior. pod red. Wiesława Machejka, Łódź 2004, s. 39.
  2. ↑ Szukalak Marek, Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych seria II tom 1 od A do Z, Łódź, 2007, s. 21.

Bibliografia

  • Szukalak Marek, Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych seria II tom 1 od A do Z, Łódź, 2007, s. 20 i 21.
  • Fuks Ch.L., Lodź szel mala, Tel Awiw 1972.
  • Janasowicz I., Lodzer jorn. (Łódzkie lata. Ludzie, środowisko, wydarzenia), Tel Awiw 1987.

Read other articles:

Saint Clair (fiume)

Questa voce sull'argomento fiumi dell'Ontario è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Questa voce sugli argomenti fiumi degli Stati Uniti d'America e geografia del Michigan è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Saint ClairNavigazione sul fiumeStato Canada Lunghezza64 km Portata media5 200 m³/s Bacino idrografico576 000 km² NasceLago Huron SfociaLago Saint Clair Mappa del fiume...

 

Sungai Nyabarongo

Sungai NyabarongoPertemuan Nyawarungu (kanan atas) dan Ruvuvu (kiri atas) untuk membentuk Sungai Kagera (depan).Peta Rwanda, menunjukkan lokasi Sungai Nyabarongo, yang mengalir pertama ke utara, kemudian tenggara melewati Kigali, lalu ke timur di sepanjang perbatasan tenggara RwandaLokasiNegaraRwanda, Burundi, TanzaniaCiri-ciri fisikHulu sungai  - koordinat2°12′13″S 29°34′04″E / 2.203503°S 29.567728°E / -2.203503; 29.567728 - elevas...

 

Edy Harjoko

Edy Harjoko Informasi pribadiLahir(1953-03-27)27 Maret 1953Kota Raja, Sikur, Lombok Timur, Nusa Tenggara BaratMeninggal24 November 2019(2019-11-24) (umur 66)JakartaKebangsaanIndonesiaSuami/istriNy. Mustikawati, S.H.Anak1. Alma Benita 2. Ernes AdiansyahAlma materAkademi Angkatan Udara (1975)Karier militerPihak IndonesiaDinas/cabang TNI Angkatan UdaraMasa dinas1975 – 2011Pangkat Marsekal Madya TNISatuanKorps Penerbang (Tempur)Sunting kotak info • L • B Marsekal Ma...

Bahasa Yaghnobi

Cari artikel bahasa  Cari berdasarkan kode ISO 639 (Uji coba)  Kolom pencarian ini hanya didukung oleh beberapa antarmuka Halaman bahasa acak Bahasa Yaghnobi yaɣnobī́ zivók, йағнобӣ зивок Dituturkan diTajikistanWilayahberasal dari Lembah Yaghnob, relokasi ke Zafarobod, sebagian penutur kembali ke Yaghnob pada1990-anEtnisYaghnobiPenutur12,000 (2004)[1] Rumpun bahasaIndo-Eropa Indo-IranIranIran Timur?Iran Timur Utara[2]Yaghnobi Bentuk awalSogd...

 

قرية توكاهوي (نيويورك)

قرية توكاهوي     الإحداثيات 40°57′11″N 73°49′25″W / 40.9531°N 73.8236°W / 40.9531; -73.8236  [1] تاريخ التأسيس 1903  تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى إيستشستر  خصائص جغرافية  المساحة 1.547638 كيلومتر مربع1.547644 كيلومتر مربع (1 أبريل 2010)  ار�...

 

Culture

Social behavior and norms of a society This article is about culture as used in the social sciences and humanities. For uses in the natural sciences, see Cell culture and Tissue culture. For other uses, see Culture (disambiguation). Human symbolic expression developed as prehistoric humans reached behavioral modernity. Religion and expressive art are important aspects of human culture. Germans marching during a folk culture celebration Culture (/ˈkʌltʃər/ KUL-chər) is a concept that enco...

1654 en France

Chronologie de la France ◄◄ 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 ►► Chronologies 7 juin : sacre de Louis XIVDonnées clés 1651 1652 1653  1654  1655 1656 1657Décennies :1620 1630 1640  1650  1660 1670 1680Siècles :XVe XVIe  XVIIe  XVIIIe XIXeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies thématiques Art Architecture, Arts plastiques (Dessin, Gravure, Peinture et Sculpture), Littérature, Musique classique et Thé...

 

Toksikologi pestisida

Artikel ini tidak memiliki bagian pembuka yang sesuai dengan standar Wikipedia. Mohon tulis paragraf pembuka yang informatif sehingga pembaca dapat memahami maksud dari Toksikologi pestisida. Contoh paragraf pembuka Toksikologi pestisida adalah .... (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Artikel ini membutuhkan penyuntingan lebih lanjut mengenai tata bahasa, gaya penulisan, hubungan antarparagraf, nada penulisan, atau ejaan. Anda dapat membantu untuk menyuntingnya...

 

229762 Gǃkúnǁʼhòmdímà

Trans-Neptunian object 229762 GǃkúnǁʼhòmdímàGǃkúnǁʼhòmdímà and its satellite Gǃòʼé ǃHú, imaged by the Hubble Space Telescope on 2 January 2018Discovery[1][2][3]Discovered byM. E. SchwambM. E. BrownD. L. RabinowitzDiscovery sitePalomar Obs.Discovery date19 October 2007DesignationsMPC designation(229762) GǃkúnǁʼhòmdímàPronunciation English: /ˌɡuːnhoʊmˈdiːmə/ Juǀʼhoan: [ᶢᵏǃ͡χʼṹᵑ̊ǁʰòmdímà] �...

Marcelo (football, 1987)

Pour les articles homonymes, voir Marcelo et Guedes. Marcelo Marcelo avec le PSV Eindhoven en 2011. Situation actuelle Équipe Western Sydney Wanderers Numéro 6 Biographie Nom Marcelo Antônio Guedes Filho Nationalité Brésilienne Naissance 20 mai 1987 (36 ans) São Vicente (Brésil) Taille 1,91 m (6′ 3″) Période pro. 2007- Poste Défenseur central Pied fort ambidextre Parcours junior Années Club 2004-2007 Santos FC 0 0 Parcours senior1 AnnéesClub 0M.0(B.) 2007-2008 S...

 

Menkare

Egyptian pharaoh Not to be confused with Menkaure. MenkareThe cartouche of Menkare on the Abydos King List.PharaohReignProbably short, c. 2181 BCPredecessorNetjerkare SiptahSuccessorNeferkare IIRoyal titulary Prenomen  (Praenomen) MenkareMn k3 RˁStable is the Ka of Ra DynastyEighth Dynasty Menkare was an ancient Egyptian pharaoh, the first or second[1] ruler of the Eighth Dynasty. Menkare probably reigned a short time at the transition between the Old Kingdom period and the Firs...

 

Dennis Haysbert

American actor Dennis HaysbertHaysbert in 2015BornDennis Dexter Haysbert (1954-06-02) June 2, 1954 (age 69)San Mateo, California, U.S.OccupationActorYears active1978–presentSpouses Elena Simms ​ ​(m. 1980; div. 1984)​ Lynn Griffith ​ ​(m. 1989; div. 2001)​ Children2 Dennis Dexter Haysbert (born June 2, 1954) is an American actor. He is known for his roles as baseball player Pedro Cerran...

土库曼斯坦总统

土库曼斯坦总统土库曼斯坦国徽土库曼斯坦总统旗現任谢尔达尔·别尔德穆哈梅多夫自2022年3月19日官邸阿什哈巴德总统府（Oguzkhan Presidential Palace）機關所在地阿什哈巴德任命者直接选举任期7年，可连选连任首任萨帕尔穆拉特·尼亚佐夫设立1991年10月27日 土库曼斯坦土库曼斯坦政府与政治 国家政府 土库曼斯坦宪法 国旗 国徽 国歌 立法機關（英语：National Council of Turkmenistan） ...

 

Whitley Bridge railway station

Railway station in North Yorkshire, England Whitley BridgeGeneral informationLocationEggborough, SelbyEnglandCoordinates53°41′57″N 1°09′32″W / 53.699100°N 1.158900°W / 53.699100; -1.158900Grid referenceSE556228Managed byNorthern TrainsPlatforms2Other informationStation codeWBDClassificationDfT category F2HistoryOpened1 April 1848Passengers2018/19 5442019/20 5622020/21 622021/22 4622022/23 906 NotesPassenger statistics from the Office of Rail and Road Whitle...

 

Kendaraan segala medan

Kendaraaan segala medan milik penjaga perbatasan Finlandia Kendaraan segala medan (bahasa Inggris: all-terrain vehicle; ATV) adalah sebuah sepeda motor yang memiliki empat roda. ATV biasanya digunakan untuk pertanian atau rekreasi. Rodanya didesign sedikit besar dan tinggi. ATV ini terkenal dengan kendaraan yang bisa melalui segala medan. Orang kerap menyebut ATV dengan sebutan mobil mini atau mini traktor, mungkin karena bentuknya yang menyerupai traktor ATV ini mudah di kemudikan dalam ...

The Fallen Angels (band)

For the Gram Parsons-led band, see Live 1973. The Fallen Angels in 1968. The Fallen Angels were an American psychedelic rock band formed in Washington D.C., in 1966. Spearheaded by the group's lead vocalist and bassist, Jack Bryant, the band originally released two albums and several singles, which were marked by lyrical and instrumental experimentation. Despite never breaking through on a national scale, the Fallen Angels were popular in the American music underground, and their music has b...

 

South Brisbane railway station

South BrisbaneThe station building in August 2017General informationLocationGrey Street, South BrisbaneCoordinates27°28′30″S 153°01′07″E / 27.4750°S 153.0186°E / -27.4750; 153.0186Elevation9 metresOwned byQueensland RailOperated byQueensland RailLine(s)Beenleigh, Cleveland, Gold CoastDistance2.63 kilometres from CentralPlatforms3 (1 side, 1 island)Tracks4ConnectionsCultural Centre busway stationConstructionStructure typeElevatedAccessibleYesOther informati...

 

Women's Super League

Association football league in England This article is about the association football league in England. For other uses, see Women's Super League (disambiguation). Football leagueWomen's Super LeagueFoundedMarch 2010; 14 years ago (2010-03)First season2011CountryEnglandConfederationUEFANumber of teams12Level on pyramid1Relegation toWomen's ChampionshipDomestic cup(s)Women's FA CupLeague cup(s)FA Women's League CupInternational cup(s)UEFA Champions LeagueCurrent cham...

Canada Command

Former operational command of the Canadian Armed Forces You can help expand this article with text translated from the corresponding article in French. (June 2014) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the French article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pa...

 

Electoral Commission of South Africa

Electoral management body for South Africa Electoral Commission of South AfricaAgency overviewFormed17 October 1996 (1996-10-17)Preceding AgencyIndependent Electoral CommissionJurisdictionSouth AfricaHeadquartersElection House, Centurion, GautengEmployees6 705 (2020-21)[1]Annual budgetR2.16 billion (2020-21)[2]Agency executivesMosotho Moepya, ChairpersonSy Mamabolo, Chief Electoral OfficerKey documentsConstitution, s. 190Electoral Commission Act, 1996Electo...