PROFILPELAJAR.COM

Syndrom bitej kobiety^[1]^[2] (ang. battered woman syndrome), rzadziej zespół maltretowanej żony^[3] (ang. battered wife syndrome) – szereg objawów występujących u kobiet, które doświadczają uporczywej przemocy — psychicznej, fizycznej lub seksualnej — ze strony swojego partnera^[4]^[5]. Znalazł się w nieaktualnej już klasyfikacji ICD-9 (kod 995.81) jako zespół osoby maltretowanej (ang. battered person syndrome), ale nie został wymieniony w DSM-5 ani ICD-11^[5]. Może być on traktowany jako podkategoria zespołu stresu pourazowego (PTSD)^[5] lub jako złożony zespół stresu pourazowego(inne języki) (C-PTSD)^[6].

Pojęcie to zostało po raz pierwszy zasugerowane przez Lenore E. Walker(inne języki) w 1979 roku, a następnie zjawisko to było intensywnie przez nią badane^[4]. Posłużyła się teorią wyuczonej bezradności Martina Seligmana, aby wyjaśnić, dlaczego kobiety pozostawały w związkach z przemocowymi mężczyznami^[4]^[7].

Podejmowanie interwencji w takich sprawach jest bardzo trudne, ponieważ kobiety nie są skłonne do oficjalnego oskarżania mężów (zależność ekonomiczna, wiara w to, że on się zmieni, zbytnia bierność), zaś mężczyźni usprawiedliwiają się i uzasadniają swoje zachowanie prowokacją ze strony małżonki.

Czynniki predysponujące

młody wiek żony, jej niskie wykształcenie, brak własnych dochodów (od tych reguł zdarzają się wyjątki)
mężczyzna mający niski status społeczny, niską potrzebę osiągnięć, wyrażania uczuć
osobowość ofiary: bierna, masochistyczna, depresyjna, bierno-zależna, niedojrzała, lękowa
prowokowanie agresji wobec siebie
wyniesienie takiego wzorca relacji z domu rodzinnego
przyczyny społeczno-kulturowe: taki wzorzec obowiązuje w niektórych środowiskach

Przyczyny

W wielu wypadkach maltretowanie zaczyna się od pierwszego zajścia kobiety w ciążę. Badacze tłumaczą to frustracją seksualną mężczyzny, zmianą stylu życia rodziny i zachowania żony, niechęcią do posiadania dziecka.

Stadia rozwoju maltretowania

Drobne konflikty w ciągu tygodni lub miesięcy.
Wybuch agresji i napięcia trwające do doby. Na tym etapie dochodzi do aktu przemocy.
Sprawca przejawia skruchę, stara się wynagrodzić swoje zachowanie.

Zapobieganie

podjęcie kroków prawnych
rozdzielenie małżonków
pomoc socjalna
psychoterapia

Przypisy

↑ Syndrom bitej kobiety, [w:] Małgorzata HenrykaM.H. Kowalczyk Małgorzata HenrykaM.H., TeresaT. Łącka TeresaT., Przemoc i jej mechanizmy w związkach partnerskich, 11 maja 2011, s. 235-236, DOI: 10.12775/PCh.2011.029, ISSN 1505-6872 [dostęp 2022-09-10] .
↑ Syndrom bitej kobiety, [w:] IzabelaI. Rajska-Kulik IzabelaI., Przemoc wewnątrzmałżeńska - uwarunkowania pozostawania maltretowanych kobiet w krzywdzącym związku, 2007, s. 13-16, ISSN 2353-9682 [dostęp 2022-09-10] (pol.).
↑ ZofiaZ. Dąbrowska ZofiaZ., Małżeństwa w Polsce współczesnej. Studium empiryczne, 2001, s. 39, ISSN 0867-2059 [dostęp 2022-09-10] (pol.).
↑ ^a ^b ^c Joan McClennenJ.M. PhD Joan McClennenJ.M. i inni, Social Work and Family Violence: Theories, Assessment, and Intervention, Springer Publishing Company, 28 sierpnia 2016, s. 184–186, ISBN 978-0-8261-3349-6 [dostęp 2024-07-08] (ang.).
↑ ^a ^b ^c AmyA. Wenzel AmyA., The SAGE Encyclopedia of Abnormal and Clinical Psychology, SAGE Publications, 16 marca 2017, ISBN 978-1-5063-5322-7 [dostęp 2024-07-08] (ang.).
↑ VitoV. Zepinic VitoV., Battered Women Syndrome: A Headache for Medicine and Law, „Psychology”, 12 (6), 2021, s. 843–871, DOI: 10.4236/psych.2021.126052 [dostęp 2024-07-08] (ang.).
↑ John HamelJ.H. LCSW John HamelJ.H., Gender-Inclusive Treatment of Intimate Partner Abuse: Evidence-Based Approaches, Springer Publishing Company, 8 listopada 2013, s. 38–40, ISBN 978-0-8261-9678-1 [dostęp 2024-07-08] (ang.).

Bibliografia

Zbigniew Lew-Starowicz: Seksuologia sądowa. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2000, s. 187-191. ISBN 83-200-2448-X.
Lenore Edna Walker: The Battered Woman Syndrome. Springer Publishing Company. ISBN 978-0826143228.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.