Sulejman Delvina
|
| Data i miejsce urodzenia
|
5 października 1872
Delvina
|
| Data i miejsce śmierci
|
1 sierpnia 1932
Wlora
|
| Premier Albanii
|
| Okres
|
od 30 stycznia 1920
do 14 listopada 1920
|
| Następca
|
Ilias Vrioni
|
| Minister spraw zagranicznych Albanii
|
| Okres
|
od 11 lutego 1921
do 16 października 1921
|
| Poprzednik
|
Ilias Vrioni
|
| Następca
|
Pandeli Evangjeli
|
|
|
|
Sulejman Delvina (ur. 5 października 1872 w Delvinë, zm. 1 sierpnia 1932 we Wlorze[1]) – albański polityk, działacz narodowy i dyplomata. Od 30 stycznia do 14 listopada 1920 premier rządu albańskiego.
Życiorys
Pochodził z zamożnej rodziny z południa Albanii, był synem Selima beja Delviny. Po ukończeniu greckojęzycznej szkoły Zosimaia w Janinie studiował prawo w szkole dla urzędników osmańskich Mekteb-i Mülkiye w Stambule[2]. Studia ukończył w 1899, a następnie podjął pracę w osmańskim ministerstwie spraw zagranicznych[1]. W 1901 objął stanowisko profesora w liceum Galatasaray w Stambule. W Stambule nawiązał współpracę z albańskimi działaczami narodowymi, działającymi w klubie patriotycznym Bashkimi (Jedność). W 1916 przeszedł do pracy w ministerstwie spraw wewnętrznych[1].
Po I wojnie światowej porzucił pracę urzędnika osmańskiego i związał się z Albanią. W kwietniu 1919 wyjechał na Konferencję Pokojową do Paryża jako przedstawiciel diaspory albańskiej[2]. Był jednym z organizatorów kongresu w Lushnji (styczeń 1920), który podjął działania na rzecz odbudowy państwowości albańskiej. Tam też został wybrany szefem nowego rządu. Podjął starania, aby uspokoić sytuację na pograniczu Kosowa i Albanii, tak aby nie prowokować interwencji armii Królestwa SHS[3]. Rząd Delviny działał 10 miesięcy, kiedy w wyniku tarć politycznych został obalony, a Delvina zachował resort spraw wewnętrznych[4]. Powodem dymisji jego rządu była próba zmiany osmańskiego ustawodawstwa w zakresie handlu, do czego nie miał wystarczającego poparcia w parlamencie.
W czasie rewolucji w 1924 znalazł się we Wlorze i wspierał działania Fana Noliego[5]. Po przejęciu władzy przez Noliego, Delvina otrzymał zadanie kierowania resortem spraw zagranicznych[4]. Klęska rządu Noliego sprawiła, że w grudniu Delvina opuścił kraj, wyjechał do Wiednia, gdzie zaczął działać w lewicowej organizacji emigracyjnej KONARE (Komitet Narodowo-Rewolucyjny). Po uchwaleniu amnestii we wrześniu 1927 Delvina ciężko chory zdecydował się wrócić do Albanii[4]. Z uwagi na zakaz pobytu w Tiranie, zamieszkał we Wlorze, gdzie spędził ostatnie lata życia. Zmarł w 1932 i został pochowany na cmentarzu miejskim we Wlorze[2].
Jego imię w latach 90. XX w. nadano ulicom w Tiranie, Kamzie i we Wlorze i w Delvinie, a także gimnazjum w jego rodzinnej miejscowości.
Przypisy
- ↑ a b c Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 122.
- ↑ a b c Sulejman Pashë Delvina (1871 – 1933), ishte atdhetar, politikan, diplomat i shquar shqiptar, kryeministër = 2018-11-27 [online], radiokosovaelire.com, 2018 (alb.).
- ↑ Sali Kadria. A VIEW ON ALBANIAN-YUGOSLAV RELATIONS DURING 1922-1923. „Istorija XX veka”, s. 20, 2022.
- ↑ a b c Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 99-100. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ Robert Austin: Founding a Balkan State: Albania's Experiment with Democracy, 1920-1925. Toronto: University of Toronto Press, 2012. ISBN 978-1-4426-9974-8. Brak numerów stron w książce
Bibliografia
- Tadeusz Czekalski: Albania w latach 1920-1924 - aparat państwowy i jego funkcjonowanie. Katowice: Śląska Agencja Prasowa, 1998. ISBN 83-905123-1-9. (alb.). Brak numerów stron w książce
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 122.
.svg)
