Stanisław Derkus ps. Stach Śmiałek, Śmiały (ur. 1 maja 1925 w Kozolinie, powiat Płońsk – zm. 20 września 1951 w Warszawie) – żołnierz podziemia antykomunistycznego.

Od połowy 1946 roku w Obwodzie „Mewa”, później w Narodowych Siłach Zbrojnych i Narodowym Zjednoczeniu Wojskowym, walczył z grupą operacyjną Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Urzędu Bezpieczeństwa, operującą na terenie województwa warszawskiego.

Jako dowódca patrolu wziął udział w wielu starciach oddziału w powiatach: Mława, Płock, Rypin. Ujęty po walce 10 maja 1949 roku, skazany przez Wojewódzki Sąd Rejonowy w Warszawie na karę śmierci, Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony w więzieniu mokotowskim.

• Tadeusz Swat, „...Przed Bogiem i historią”. Księga ofiar komunistycznego reżimu w Polsce lat 1944-1956. Mazowsze. Warszawa 2003

• Ostatni leśni. Żołnierze wyklęci w walce o niepodległą Polskę. fundacjagp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].. "Fundacja Gazety Podlaskiej"