South African Navy (SAN) – marynarka wojenna Republiki Południowej Afryki to jeden z czterech rodzajów sił zbrojnych, odpowiedzialny za patrolowanie wód terytorialnych na wodach dwóch oceanów wokół Przylądka Dobrej Nadziei i prowadzenie operacji morskich w interesie jej obywateli. Główna baza znajduje się w Simonstad. W warunkach południowoafrykańskich SAN stanowi nowoczesną i przeważającą siłę nad flotami innych państw w regionie.
Historia
Pierwszą formację morską w ramach ochotniczej rezerwy Royal Navy sformowano w 1885 roku[1], oficjalna służba morska powstała w 1922 jako South African Naval Service, a jedynymi okrętami były pozyskane od Royal Navyokręt hydrograficzny HMSAS "Protea" i dwa trałowce. Okręty te wycofano jednak w czasie wielkiej depresji, bez pozyskania nowych jednostek[2].
Z powodu wybuchu drugiej wojny światowej rozpoczęto odbudowę sił morskich, głównie przystosowując cywilne statki do walki z okrętami podwodnymi państw Osi. W 1942 roku SANS przemianowano na South African Naval Forces (SANF). Udział w działaniach wojennych z racji braku odpowiednich jednostek był bardzo ograniczony, dlatego na czas wojny większość okrętów wypożyczono od Royal Navy, wśród nich fregaty typu River i typu Loch(inne języki). Jedna z nich – HMSAS "Natal" – dwa tygodnie po wejściu do służby w marcu 1945 zatopiła w zatoce Firth of ForthU-BootaU-714[3].
Po wojnie siły morskie ponownie włączono w skład sił obronnych Związku Południowej Afryki, głównymi okrętami w tym czasie były trzy małe fregaty do zadań ZOP typu Loch, które po roku służby w RN zmieniły nazwy i bandery w 1945 roku[4]. W 1947 dodano kolejne używane jednostki z RN: dwa trałowce typu Algerine i korwetę typu Flower przebudowaną na okręt hydrograficzny HMSAS Protea. W 1950 flotę wzmocniły dwa niszczyciele typu W, a w 1951 nazwę zmieniono na obecną South African Navy (SAN)[1]. W 1955 podpisano z Wielką Brytanią porozumienie (Simon’s Town Agreement) zakładające przekazanie Południowej Afryce portu Royal Navy w Simon's Town (Simonstad), w zamian Związek zobowiązał się do zakupu nowych okrętów od Wielkiej Brytanii, w tym sześciu fregat (faktycznie w 1957 zakupiono niszczyciel W, przebudowany na fregatę Type 15 i trzy nowe Type 12), dziesięciu trałowców (typu Ton) i czterech patrolowców (typu Ford), port przekazano oficjalnie w 1957.[5][1] Od 1962 dostarczono trzy fregaty Type 12M (typu President), w 1970 do służby weszły pierwsze trzy, zbudowane we Francji okręty podwodne typu Daphné. W 1977 polityka apartheidu doprowadziła do międzynarodowego embarga, z tego powodu z Francji nie dostarczono dwóch korwet typu A29 (trafiły do Argentyny) i dwóch OP typu Agosta (do Pakistanu)[6], w tym czasie nowe okręty rakietowe sprowadzono z Izraela. Obecnie trzon floty RPA stanowią cztery fregaty projektu MEKO A-200 oraz trzy diesel-elektryczne okręty podwodne typu 209; oba typy sprowadzono z Niemiec.