Sopwith Dolphin

Sopwith 5F.1 Dolphin
	Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Producent	Sopwith Aviation Company
Typ	samolot myśliwski
Konstrukcja	mieszana
Załoga	1
	Historia
Data oblotu	23 maja 1917
Wycofanie ze służby	1919 (Wlk. Brytania); 1921 (Polska)
	Dane techniczne
Napęd	silnik tłokowy, 8-cylindrowy, rzędowy w układzie V, Hispano-Suiza 8F
Moc	200 KM
	Wymiary
Rozpiętość	9,90 m
Długość	6,78 m
Wysokość	2,60 m
Powierzchnia nośna	24,5 m²
	Masa
Własna	665 kg
Użyteczna	243 kg
Startowa	908 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	190 km/h na wysokości; 3000 m
Pułap	5800 m
Zasięg	350 km
Długotrwałość lotu	2 godz.
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	2 km Vickers kal. 7,7 mm; + (w niektórych egzemplarzach); 1-2 km Lewis kal. 7,7 mm na montażu Fostera
	Użytkownicy
	Wielka Brytania, Polska, Ukraina
	Rzuty
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sopwith 5F.1 Dolphin – brytyjski jednomiejscowy samolot myśliwski z okresu I wojny światowej.

Historia

Projekt nowego myśliwca firmy Sopwith Aviation Company, zakładał użycie silnika rzędowego i poprawę osiągów maszyny. Miał być to krok na przód w porównaniu z budowanymi do tej pory samolotami z silnikami rotacyjnymi. Zakładano także uzyskanie, przez pilota, możliwie najlepszej widoczności w górnej półsferze, a zwłaszcza z kierunku do przodu. W tym celu górny płat został umieszczony bardzo nisko, niemal na grzbiecie kadłuba. Zamiast baldachimu zastosowano ramę z rur stalowych, otaczających kabinę pilota. Duże zbliżenie płatów, spowodowała konieczność znacznego przesunięcia dolnego płata do przodu.

Nowy samolot oblatano w maju 1917 roku. Produkcję uruchomiono w lipcu. Wyprodukowano w sumie 1352 egz.

Służba

Samoloty Dolphin zaczęły trafiać do jednostek jesienią 1917 roku. Używano ich w obronie Wielkiej Brytanii oraz na Froncie Zachodnim. W służbie RAF, pozostawały do połowy 1919 roku.

W jednostkach odnoszono się do nich z rezerwą. Krytykowano długi czas uruchamiania silnika. Wadą była konstrukcja kabiny pilota. Trudno było mu się z niej wydostać w sytuacji awaryjnej. W razie kapotażu, pilot był narażony na uderzenie głową o ziemię

Użycie w lotnictwie polskim

10 samolotów tego typu trafiło w 1920 roku do Polski, jako dar rządu Wielkiej Brytanii. Samoloty przybyły drogą morską do Gdańska w kwietniu (pierwsze 6 sztuk) i w maju 1920 roku. Pierwotnie pierwszą partię 6 samolotów skierowano do Lwowa (III Ruchomy Park Lotniczy). Samoloty te miały złą opinię jako niebezpieczne dla pilota. Na początku lipca odesłano je do Warszawy. W 6 samolotów Dolphin wyposażono 19 em, która broniła Warszawy w czasie bitwy warszawskiej w sierpniu 1920 roku. Pozostałe cztery stanowiły rezerwę.

Podczas bitwy warszawskiej utracono dwa samoloty: 8 sierpnia w czasie lotu bojowego zestrzelony został ppor. Zbigniew Bieniawski, 14 sierpnia trafiony został samolot pchor. pil. Eugeniusza Guttmajera, który w czasie lądowania skapotował. Wiele samolotów zostało uszkodzonych w wyniku awarii synchronizatorów karabinów maszynowych. Pod koniec sierpnia 1920 sprawny był tylko 1 samolot. Po wyremontowaniu dwa Sopwith 5F1 przekazano w październiku 1920 roku I Zaporoskiej Eskadrze Ukraińskiej, a jeden był samolotem dyspozycyjnym (CWL 21.10) Szefa Lotnictwa Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. Dolphiny wycofano ze służby w 1921 roku^[1].

Przypisy

↑ Tomasz JanT.J. Kopański Tomasz JanT.J., Samoloty brytyjskie w lotnictwie polskim 1918-1930, Warszawa: Bellona, 2001, s. 41-46, ISBN 83-11-09315-6, OCLC 316548641 .

[kop-1] Tomasz JanT.J. Kopański Tomasz JanT.J., Samoloty brytyjskie w lotnictwie polskim 1918-1930, Warszawa: Bellona, 2001, s. 41-46, ISBN 83-11-09315-6, OCLC 316548641 .

[:1-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[A]