Somatostatyna nie jest wydzielana przez określony jeden gruczoł, lecz centra jej wytwarzania są rozrzucone po całym organizmie. Występuje w komórkach D błony śluzowej przewodu pokarmowego i komórkach delta trzustki. Stwierdzono, że oprócz podwzgórza somatostatyna jest wydzielana przez ośrodkowy układ nerwowy, tarczycę i łożysko.
Jest stale wydzielana w niewielkich ilościach przez błonę śluzową żołądka, jelito cienkie i trzustkę. Hamuje wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego i żółci oraz ruchy robaczkowe (perystaltyczne). Zmniejsza poziom innych hormonów tkankowych i działa przeciwstawnie do sekretyny. W trzustce jest produkowana przez komórki typu D wysepek trzustkowych Langerhansa.
Somatostatyna jest hormonem wydzielanym głównie przez podwzgórze w mózgu, także komórki D trzustki. Hamuje uwalnianie z przysadki mózgowej somatotropiny, a w przewodzie pokarmowym – glukagonu, insuliny i gastryny.
Struktura chemiczna
Somatostatyna to cykliczny oligopeptyd (neuropeptyd) ssaków występujący w dwóch odmianach molekularnych zbudowanych z 14 (somatostatyna 14, SS14) lub 28 aminokwasów (somatostatyna 28, SS28). SS14 ma masę molową równą ok. 1500 Da i jest usztywniony jednym mostkiem disiarczkowym (-S-S-).
Struktura SS28 przedstawia się następująco: Ser-Ala-Asn-Ser-Asn-Pro-Ala-Met-Ala-Pro-Arg-Glu-Arg-Lys-Ala-Gly-Cys-Lys-Asn-Phe-Phe-Trp-Lys-Thr-Phe-Thr-Ser-Cys-OH.
Preparaty
Somatostatin-Eumedica – fiolki 0,25mg i 3mg, liofilizat do przyrządzania roztworów do wstrzyknięć dożylnych
Wskazania
ostry krwotok z przewodu pokarmowego spowodowany wrzodem żołądka lub dwunastnicy
