Smogorzów (województwo opolskie)

Zobacz też: Smogorzów w innych znaczeniach tej nazwy.
Smogorzów
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jana Chrzciciela
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

namysłowski

Gmina

Namysłów

Liczba ludności (III 2011)

462[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-142[3]

Tablice rejestracyjne

ONA

SIMC

0499850

Położenie na mapie gminy Namysłów
Mapa konturowa gminy Namysłów, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Smogorzów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Smogorzów”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Smogorzów”
Położenie na mapie powiatu namysłowskiego
Mapa konturowa powiatu namysłowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Smogorzów”
Ziemia51°09′24″N 17°45′33″E/51,156667 17,759167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Smogorzów (niem. Schmograu) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie namysłowskim, w gminie Namysłów.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie opolskim.

Od 2016 r. we wsi działa Stowarzyszenie Nasz Smogorzów, badające historię miejscowości oraz prowadzące różnego rodzaju aktywności społeczne i artystyczne, które integrują społeczność lokalną.[4].

Nazwa

Według Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy „smoły”[5] i wiąże ją z miejscem jej produkcji. Miejscowość składa się z dwóch polskich słów „smoła” oraz „grzać” i wiąże się z produkcją – warzeniem smoły. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu Adamy wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości „Smogra”, podając jej znaczenie – Pechbrennerei – czyli po polsku „wypalanie, wytapianie smoły”[5].

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizownej formie Smogrow villa, czyli wieś Smogrów oraz pod nazwą Smogorzowitz[6][7]. W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel z Prudnika wymienił miejscowość w swoim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając jej łacińską nazwę: Sinegrovia[8].

Integralne części wsi Smogorzów[9][10]
SIMC Nazwa Rodzaj
0998435 Zbytki przysiółek

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela[11], neogotycki, wybudowany w latach 1859–1862, po spaleniu w 1854 r. poprzedniego drewnianego kościoła. Zaprojektowany został przez architekta Alexisa Langera, uważany jest za jedno z neogotyckich dzieł architektonicznych na Śląsku.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 125183
  2. ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1181 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ Stowarzyszenie Nasz Smogorzów [online], www.facebook.com [dostęp 2022-02-20] (pol.).
  5. ↑ a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 41, OCLC 456751858 (niem.).
  6. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  7. ↑ H. Markgraf, J.W. Schulte, Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Wrocław 1889
  8. ↑ Detlef Haberland: Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 180. ISBN 978-83-910595-2-4.
  9. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  10. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 58.

Bibliografia

  • Legenda smogorzewska, Ziemia Śląska 13 III 1930 http://obc.opole.pl/dlibra/docmetadata?id=1974&dirds=1&tab=3
  • Urban Wincenty: Polskie kazanie ze Smogorzowa z 1859 roku : Pomoc Józefa Lompy dla kościoła w Smogorzowie. Reedycja biblioteczki Towarzystwa Miłośników Ziemi Namysłowskiej, zeszyt 8 (dawny 82). ISSN 1895-8877. Namislavia, Namysłów 2008, ISBN 978-83-60537-15-2.
  • Konieczna Stefania: Listy Józefa Lompy pisane do ks. Marzonia w Smogorzowie. Reedycja biblioteczki Towarzystwa Miłośników Ziemi Namysłowskiej, zeszyt 7 (dawny 28). ISSN 1895-8877. Namislavia, Namysłów 2008, ISBN 978-83-60537-10-7.
  • Bitte um milde Kreuzer zum Wiederaufbau der abgebrannten ersten christlichen Kirche in Schlesien zu Schmograu, Kreis Namslau : Prośba o łaskawą pomoc na odbudowę spalonego pierwszego chrześcijańskiego kościoła na Śląsku w Smogorzowie, powiat Namysłów. Źródła i materiały do dziejów ziemi namysłowskiej, 1. ISSN 2080-1793. Wyd. 2 poprawione. Namislavia, Namysłów 2011, ISBN 978-83-60537-32-9.
  • Prośba o litościwą pomoc na wybudowanie pogorzałego pierwszego chrześcijańskiego kościoła w Szlązku, mianowicie w Smogorzowie, powiecie Namysłowskim. Źródła i materiały do dziejów ziemi namysłowskiej, 3. ISSN 2080-1793. Namislavia, Namysłów 2017, ISBN 978-83-65090-09-6.
  • Kuliński Kazimierz: Legenda smogorzowska. Reedycja biblioteczki Towarzystwa Miłośników Ziemi Namysłowskiej, zeszyt 12 (dawny 21). ISSN 1895-8877. Namislavia, Namysłów 2018, ISBN 978-83-65090-12-6.
  • Caputa Henryk: Kościół i szkoła w Smogorzowie : matrona kultury polskiej na Śląsku. Reedycja biblioteczki Towarzystwa Miłośników Ziemi Namysłowskiej, zeszyt 13 (dawny 77). ISSN 1895-8877. Namislavia, Namysłów 2018, ISBN 978-83-65090-13-3.

Linki zewnętrzne

Gmina Namysłów
Miasto
Wsie
Integralne
części wsi
Nieofic.
cz. wsi
Była cz. wsi

Herb gminy Namysłów