Siedliska Sławęcińskie

wieś
Widok od południa
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	jasielski
Gmina	Skołyszyn
Liczba ludności (2021)	216[2][3]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-242[4]
Tablice rejestracyjne	RJS
SIMC	0360260[5]
Położenie na mapie gminy Skołyszyn Siedliska Sławęcińskie
Położenie na mapie Polski Siedliska Sławęcińskie
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Siedliska Sławęcińskie
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Siedliska Sławęcińskie
49°44′32″N 21°21′55″E/49,742222 21,365278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Siedliska Sławęcińskie – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Skołyszyn^[5][6].

W roku 2021 we wsi mieszkało 216 mieszkańców, z czego 48,6% stanowiły kobiety, a 51,4% mężczyźni^[2].

Miejscowość leży nad rzeką Ropą^[7] przy drodze krajowej nr 28 na trasie Gorlice - Jasło, oraz w pobliżu linii kolejowej nr 108^[2] z najbliższą stacją w Przysiekach.

Siedliska Sławęcińskie leżą w Obniżeniu Gorlickim (513,66) na Pogórzu Karpackim w południowo-wschodniej Polsce. Wieś graniczy od północy z Bączalem Dolnym, od wschodu z Przysiekami, od południa z Pustą Wolą i od strony zachodniej ze Sławęcinem. Najbliższymi miastami są: Jasło (województwo podkarpackie) w odległości 7,7 kilometra i Biecz (województwo małopolskie) odległy o 7,4 kilometra^[2]. Jest to niewielka wieś o obszarze 139,3 ha. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

W Siedliskach Sławęcińskich znajduje się fragment specjalnego obszaru ochrony siedlisk w ramach sieci Natura 2000 o nazwie „Wisłoka z dopływami” i obejmuje obszar koryta rzeki Ropy wraz z wiklinami nadrzecznymi.

Siedliska Sławęcińskie założono na prawie niemieckim w 1398 roku na bazie istniejącej już osady^[8]. W ten sposób weszły w skład dóbr królewskich i jako tenuta (dzierżawa) dość często zmieniały użytkownika. I tak w 1451 roku wymieniana była Katarzyna Budziszowska; w 1472 roku Jan Oświęcim; w 1476 roku Jan Brzeziński; w 1480 roku Paweł z Klęczan; w 1496 roku Jan z Klęczan; w 1502 roku Jan i Stanisław Winiarscy ze Skryszowa; w 1508 roku Jan Milorad ze Sławęcina jako posiadacze Siedlisk Sławęcińskich. W XVI wieku Siedliska Sławęcińskie weszły w skład klucza dóbr królewskich czyli starostwa niegrodowego z siedzibą w Trzcinicy, do którego należały jeszcze Przysieki, Pusta Wola i Jareniówka^[9].

W 1581 roku starostwo trzcinickie należało do hr. Zofii Ocieskiej^[9].; wieś dzierżawi Taszycki i są to: półtora łana kmiecego, 3 zagrody z rolą, 1 komornik z bydłem i 5 komorników bez bydła^[10].

W 1595 roku klucz trzcinicki trzymał Joachim Ocieski kanclerz koronny, starosta olsztyński (zm. 1613 r.) najmłodszy syn Jana i Zofii Ocieskich. W skład dzierżawy wchodziły: Gądki folwark, Jareniówka, Przysieki, Przysieczki, Pusta Wola, Siedliska Sławęcińskie i Trzcinica.^[11]. W 1629 roku dzierżawcą wsi był Rusiecki^[12]. W latach 1634–1710 Siedliska Sławęcińskie znajdowały w rękach starostów libuskich, rodziny Rejów^[13][14]. W 1772 roku starostwo trzcinickie z Siedliskami Sławęcińskimi dzierżawią Wilhelm i Petronela Siemieńscy^[9], a po I rozbiorze Polski władze austriackie przystąpiły do zbywania królewszczyzn.

W 1777 roku starostwo nabył Stanisław Jabłonowski, zięć Siemieńskich. Następnie w latach 1828-1856 drogą powiązań rodzinnych Siedliska przeszły w posiadanie rodziny Stadnickich (Antoniego i jego synów). W 1856 roku Józef Bärenreither nabył starostwo trzcinickie, a potem jego żona Józefa sprzedała w 1872 roku hr. Szczęsnemu Włodkowi^[14]. W 1897 roku odziedziczył majątek hr. Stanisław Włodek, syn Szczęsnego. W 1945 roku właścicielem majątku dworskiego w Siedliskach Sławęcińskich o powierzchni 21,36 ha była Maria de Lavaux. Są to głównie lasy (19,67 ha) oraz użytki rolne (1,69 ha), które upaństwowione przejmuje w całości Nadleśnictwo w Kołaczycach^[15].

W 1890 roku było we wsi 27 domów mieszkalnych, w 2000 - 67, a w 2011 roku 73 domy mieszkalne. W Siedliskach Sławęcińskich nigdy nie było szkoły, a dzieci uczęszczają do szkół w Przysiekach i Skołyszynie. Wierni rzymskokatoliccy należą do parafii w Sławęcinie. We wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna, powstała w 1900 roku. Po wybudowaniu w 1976 roku remizy i domu ludowego OSP w Siedliskach połączyła się w jedną organizację z OSP w sąsiednim Sławęcinie. W 2000 roku OSP Sławęcin-Siedliska otrzymała sztandar i została odznaczona Złotym Znakiem Związku.

Na frontowej ścianie remizy 10 listopada 1984 roku odsłonięto tablicę upamiętniającą śmierć dwóch żołnierzy AK w czasie akcji dywersyjnej na mostku kolejowym w Siedliskach Sławęcińskich w 1944 roku.

W wyborach prezydenckich w 2010 i w 2015 roku wieś głosowała zdecydowanie na kandydatów konserwatywno-chadeckiej partii Prawo i Sprawiedliwość (2010: Jarosław Kaczyński, 69,44%, 2015: Andrzej Duda, 73,75%) i wygrali oni z przedstawicielem chrześcjańsko-demokratycznej Platformy Obywatelskiej (2010: Bronisław Komorowski, 30,56%, 2015: Bronisław Komorowski, 26,25%))^[16][17].

Na placu obok remizy w dniu 28 listopada 2014 roku dla upamiętnienia 25 lat wolności w Polsce odpowiadając na akcję prezydenta Bronisława Komorowskiego i Lasów Państwowych posadzono dąb wolności przy udziale miejscowej OSP^[18].

Na koniec 2015 roku Siedliska Sławęcińskie liczyły 211 mieszkańców, a średnia gęstość zaludnienia wynosiła 152 osoby/km². Według danych na koniec 2012 roku na ogólną liczbę 219 mieszkańców było 100 kobiet i 119 mężczyzn; 181 osób dorosłych i 38 osób poniżej 18 roku życia oraz 34 mieszkańców w wieku emerytalnym.

• Wykres liczby ludności w Siedliskach Sławęcińskich na przestrzeni lat ^{[19][20][21][22]}:

• Ludność w wieku 13 lat i więcej według płci i poziomu wykształcenia w 2002 roku^[23]:

Przez wieś przebiegają następujące szlaki turystyczne^[24]:

Szlaki piesze

• fragment Międzygminnego spacerowego szlaku turystycznego Święcany-Przybówka wytyczonego w 1995 roku, który przebiega przez północną część wsi wzdłuż asfaltowej drogi gminnej Sławęcin -Przysieki.

• Jacenty Mastej - ks.dr hab., o bogatym dorobku naukowym, nauczyciel akademicki, kierownik Katedry Chrystologii Fundamentalnej na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego^[25], rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie w latach 2010-2014. Pochodzi z Siedlisk Sławęcińskich^[26].

• Józef Garbacik – redakcja, Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, PWN Kraków 1964
• Wiesław Hap, Ziemia Jasielska naszą Małą Ojczyzną, Jasło 2014, wyd.II, ISBN 978-83-63105-04-4
• WładysławaW. Kołodziej WładysławaW., GabrielaG. Ślawska GabrielaG., Gmina Skołyszyn: przeszłość i teraźniejszość, Skołyszyn: Urząd Gminy, 2006, ISBN 83-86744-73-1, OCLC 170018816 . Brak numerów stron w książce
• Ryszard Oleszkowicz, Skołyszyn. Zarys monograficzny, Skołyszyn 1998. wyd. II, ISBN 83-86744-50-2
• Na śladach dworów i dworków Jasielszczyzny, AleksandraA. Dacyl, ZbigniewZ. Dranka, ZdzisławZ. Świstak, Jasło: Mała Poligrafia Redemptorystów, 2005, ISBN 83-86744-58-8, OCLC 749753089 . Brak numerów stron w książce
• Władysław Sarna, Opis powiatu jasielskiego, 1908 reprint JDK Jasło 1995, ISBN 83-903825-2-0
• Tadeusz Ślawski, Siepietnica, Skołyszyn 1996, ISBN 83-86744-62-6
• Edward Wojtuń, Pomniki, tablice i miejsca pamięci narodowej w Gminie Skołyszyn woj. krośnieńskie, Skołyszyn 1996,68, ISBN 83-86744-15-4

• Siedliska ''koło Sławęcina'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 511 .