Zobacz też: inne jednostki pływające o tej nazwie.

SMS Helgoland

Historia
Stocznia	Danubius Fiume
Położenie stępki	28 października 1911
Wodowanie	23 listopada 1912
K.u.K. Kriegsmarine
Nazwa	SMS "Helgoland"
Wejście do służby	29 sierpnia 1914
Regia Marina
Nazwa	"Brindisi"
Wycofanie ze służby	11 marca 1937
Los okrętu	złomowany 1937
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa 3750 ton
Długość	130,6 metra
Szerokość	12,77 metra
Zanurzenie	5,29 metra
Napęd
16 kotłów Yarrow, 2 turbiny parowe AEG, 29 565 KM, 2 śruby
Prędkość	27,3 węzła
Zasięg	1600 mil przy prędkości 24 węzłów
Uzbrojenie
9 × 100 mm 1 × 66 mm plot (1917) 1 × 47 mm plot 6 × 450 mm wyrzutni torped (1917)
Opancerzenie
Boczne – 60 mm wież art. gł. – 40 mm stanowiska dowodzenia – 50 mm pokładowe – 20 mm
Załoga	340

SMS Helgoland – austro-węgierski krążownik z okresu I wojny światowej. Drugi okręt typu Novara (nazywanego także ulepszonym typem Admiral Spaun).

Okręt był jednym z austro-węgierskich krążowników szybkich, przewyższających prędkością współczesne im okrętych innych państw. Przeznaczone były one do działań w charakterze liderów flotylli torpedowców, ale w trakcie wojny okazały się niezastąpionym elementem cesarsko-królewskiej floty, biorąc udział niemal we wszystkich bitwach toczonych na Adriatyku.

Wkrótce okazało się, że ich artyleria jest zbyt słaba i w roku 1918 planowano przezbrojenie w 5 dział 150 mm i 2 działa przeciwlotnicze 90 mm.

Okręt brał udział w bitwie w Cieśninie Otranto. W jej pierwszej fazie, nad ranem, 15 maja 1917 "Helgoland" wraz z bliźniaczymi SMS "Saida" i "Novara" zatopił 14 trawlerów blokujących cieśninę. W drugiej fazie zespół austro-węgierskich krążowników starł się z krążownikiem „Marsala”(inne języki), oraz niszczycielami „Carlo Alberto Racchia”(inne języki), „Indomito”(inne języki), „Insidioso(inne języki)”, „Impavido”(inne języki), „Carlo Mirabello”(inne języki), "Commandant Rivière", "Cimeterre" i "Bisson". Podczas pojedynku artyleryjskiego "Helgoland" został dwukrotnie trafiony. Zginął jeden marynarz, a na okręcie wybuchł, szybko stłumiony, pożar. W końcowej fazie starcia "Helgoland" osłaniał "Saidę" odholowującą uszkodzoną "Novarę"^[1].

"Helgoland" przetrwał I wojnę światową. Został przekazany Włochom jako część austro-węgierskich reparacji wojennych. Po wcieleniu do Regia Marina otrzymał nazwę "Brindisi". Z listy włoskiej floty został skreślony 11 marca 1937 roku.

• Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro-Węgier w I wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7. Brak numerów stron w książce
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway's All The World's Fighting Ships 1906-1921. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1985. ISBN 978-0-87021-907-8. Brak numerów stron w książce

• kriegsmarine.lima-city.de (niem.)