Puchar Ukrainy w piłce nożnej mężczyzn
Puchar Ukrainy w piłce nożnej (ukr. Кубок України з футболу ) – cykliczne rozgrywki piłkarskie o charakterze pucharu krajowego na Ukrainie . Zmagania organizowane co sezon przez Ukraiński Związek Piłki Nożnej (FFU) i przeznaczone są dla krajowych klubów piłkarskich (zarówno amatorskich, jak i profesjonalnych). Zdobywca tytułu otrzymuje prawo gry w kwalifikacjach Ligi Europy UEFA oraz Superpucharze Ukrainy .
Historia
Pierwsza edycja rozgrywek o Puchar Ukraińskiej SRR w piłce nożnej startowała w sezonie 1936. Wtedy Ukraina znajdowała się jako republika radziecka w składzie ZSRR . Pierwszy turniej nie został dokończony według regulaminu. Rozegrano finał, a mecze o miejsca od 3 do 8 nie odbyły się. W latach 1936–1938 oraz 1944-1948 w rozgrywkach uczestniczyły wszystkie najlepsze zespoły ukraińskie. Od 1949 w rozgrywkach o Puchar Ukraińskiej SRR, nie uczestniczyły ukraińskie zespoły grające na najwyższym poziomie Mistrzostw ZSRR , czyli turniej już nie był ogólnoukraińskim.
W latach 1959–1989 również drużyny amatorskie dołączyły się do rozgrywek o Puchar Ukraińskiej SRR, których liczba sięgnęła nawet 35-40 tys. Eliminacje rozpoczynały się od etapów rejonowych, miejskich i obwodowych, a następnie 32 najlepszych drużyn walczyło o trofeum systemem pucharowym . Do 1959 roku, oprócz zespołów kołchozów, przedsiębiorstw, instytucji, uczelni i jednostek wojskowych, w rozgrywkach o Puchar mogli brać udział również kluby grające w I, II lub III lidze radzieckiej, ale nie zakwalifikowane do Pucharu ZSRR. W latach 1972–1976 odbyły się jednocześnie dwa Puchary Ukrainy dla zespołów amatorskich i drużyn pierwszej i drugiej ligi ZSRR (z wyjątkiem ukraińskich klubów z Wyższej Ligi ). „Zawodowcy” otrzymywali nagrodę, którą założyła redakcja gazety „Radziecka Ukraina” (następnie zostały nagradzani i „amatorzy”). Dwa ostatnie sezony 1990 i 1991 Puchar Ukraińskiej SRR rozgrywany był przez kluby ukraińskiej strefy drugiej ligi mistrzostw ZSRR. Temp Szepetówka stał się jego ostatnim zwycięzcą.
Po upadku ZSRR w 1991 roku Ukraina uzyskała niepodległość. Rok po uzyskaniu niepodległości w 1992 wystartowały pierwsze oficjalne rozgrywki o Puchar Ukrainy. Wtedy również organizowano pierwsze Mistrzostwa Ukrainy w piłce nożnej mężczyzn .
Pierwszy finał Pucharu Ukrainy rozegrano wiosną 1992 roku. W tym meczu Czornomoreć Odessa pokonał Metalist Charków 1:0. Regularne rozgrywki systemem jesień - wiosna zaczęto rozgrywać od sezonu 1992/1993. Sezon 2021/22 został niedokończony ze względu na wczesne ukończenie rozgrywek w związku z agresją militarną Rosji na Ukrainę [1] .
Format rozgrywek był wiele razy zmieniany. Obecnie do rozgrywek są dopuszczane wszystkie kluby profesjonalne, występujące w Mistrzostwach Ukrainy . Od 2011 roku również obaj finaliści Amatorskiego Pucharu Ukrainy kwalifikują się do Pucharu Ukrainy. Wszystkie rywalizacje od rundy pierwszej do finału składają się z jednego meczu. Drużyny z niższych lig zazwyczaj otrzymują przewagę gry na własnym boisku (lub pierwszy mecz u siebie w przypadku rundy dwumeczowej). Zwycięzca kwalifikuje się do dalszych gier, a pokonany odpada z rywalizacji. W wypadku kiedy w regulaminowym czasie gry padł remis zarządza się dogrywkę, a jeśli i ona nie przyniosła rozstrzygnięcia, to dyktowane są rzuty karne. Rozgrywki składają się z dwóch etapów: etapu kwalifikacyjnego z dwiema rundami, po którym następuje turniej główny: 1/16 finału, 1/8 finału, ćwierćfinałów, półfinałów i finału.
Zwycięzcy i finaliści
Puchar Ukraińskiej SRR (1936-1991)
Nieoficjalne
1936–1991
Puchar Ukraińskiej SRR
Sezon
Zwycięzca
Wynik
Finalista
Król strzelców
Uwagi
Wiosenne Pierwszeństwo Ukraińskiej SRR (ukr. Весняна першість УСРР з футболу)
1936
1
Dynamo Kijów
6:0
Dynamo Odessa
24.06.1936, Stadion Dynamo im. Balyćkoho , Kijów
?
?
8 klubów
Puchar Ukraińskiej SRR (ukr. Кубок УРСР з футболу)
1937
2
Dynamo Kijów
4:2 pd.
Dynamo Odessa
18.05.1937, Stadion Dynamo im. Balyćkoho , Kijów
?
?
39 klubów
1938
3
Dynamo Kijów
3:1
Łokomotyw Kijów
15.10.1938, Stadion Dynamo im. Jeżowa , Kijów
?
?
100 klubów
z wyjątkiem klubów Klasy A
1939
1
Awanhard Kramatorsk
2:0
Harczowyk Odessa
30.07.1939, Stadion Awanhard , Kramatorsk
?
?
33 kluby
1940
1
Dynamo Dniepropetrowsk
2:2
Łokomotyw Odessa
1.09.1940, Stadion Dynamo , Dniepropietrowsk
?
?
40 klubów
6:2 (powt. )
2.09.1940, Stadion Dynamo , Dniepropetrowsk
1941-1943
nie rozgrywano
z udziałem klubów Klasy A
1944
4
Dynamo Kijów
2:0
Łokomotyw Charków
17.10.1944, Stadion Republikański im. Chruszczowa , Kijów
?
?
34 kluby
1945
1
Łokomotyw Charków
1:0
Dynamo Kijów
08.11.1945, Stadion Dynamo , Kijów
?
?
38 klubów
1946
5
Dynamo Kijów
2:0
Łokomotyw Charków
12.11.1946, Stadion Dynamo , Kijów
?
?
51 klub
1947
6
Dynamo Kijów
5:1
Harczowyk Odessa
09.11.1947, Stadion Dynamo , Kijów
?
?
52 kluby
1948
7
Dynamo Kijów
4:1
Bilszowyk Mukaczewo
26.10.1948, Stadion Dynamo , Kijów
?
?
26 klubów
z wyjątkiem klubów wyższej ligi
1949
1
WPS Charków
5:1
Wodnyk Odessa
20.09.1949, Stadion ?, Charków
?
?
26 klubów
1950
1
Spartak Użhorod
4:2
Metałurh Zaporoże
10.09.1950, Stadion Republikański , Kijów
?
?
32 kluby
1951
1
Metałurh Zaporoże
4:0
OBO Lwów
26.07.1951, Stadion Republikański , Kijów
?
?
32 kluby
1952
2
Metałurh Zaporoże
6:3
OBO Lwów
03.08.1952, Stadion Metałurh , Zaporoże
?
?
32 kluby
1953
1
Torpedo Kirowohrad
3:1
Łokomotyw Połtawa
02.08.1953, Stadion Zirka , Kirowohrad
?
?
32 kluby
1954
1
Zenit Kijów
1:1 (protest )
OBO Odessa
2.08.1954, Stadion Republikański , Kijów
?
?
32 kluby
3:1
3.08.1954, Stadion Republikański , Kijów
1955
2
Maszynobudiwnyk Kijów
2:1
Łokomotyw Artiomowsk
19.06.1955, Stadion Republikański , Kijów
?
?
32 kluby
1956
1
Kołhospnyk Połtawa
4:0
Maszynobudiwnyk Zaporoże
08.11.1956, Stadion Republikański , Kijów
?
?
32 kluby
1957
1
SKWO Odessa
2:0
Kołhospnyk Równe
31.08.1957, Stadion Republikański , Kijów
?
?
28 klubów
1958
1
Torpedo Charków
2:1 pd.
Awanhard Tarnopol
02.09.1958, Stadion Awanhard , Tarnopol
?
?
28 klubów
1959-1971
rozgrywano Puchar Ukraińskiej SRR wśród amatorów
1972
1
Awtomobilist Żytomierz
1:0 pd.
Szachtar Donieck
19.11.1972, Stadion Centralny , Kijów
?
?
27 klubów
1973
2
Zirka Kirowohrad
1:0
Spartak Iwano-Frankiwsk
18.11.1973, Stadion Centralny , Kijów
?
?
27 klubów
1974
1
Tawrija Symferopol
2:0
Awtomobilist Żytomierz
12.11.1974, Stadion im.Leninskiego Komsomołu , Żytomierz
?
?
21 klub
2:1
16.11.1974, Stadion Łokomotyw , Symferopol
1975
3
Zirka Kirowohrad
2:0
Tawrija Symferopol
4.11.1975, Stadion Zirka , Kirowohrad
?
?
20 klubów
1:2
9.11.1975, Stadion Łokomotyw , Symferopol
1976
1
SKA Kijów
2:0
Szachtar Gorłówka
06.11.1976, Stadion Szachtar , Gorłówka
?
?
21 klub
1977-1989
rozgrywano Puchar Ukraińskiej SRR wśród amatorów
1990
2
Polissia Żytomierz
4:0
Naftowyk Ochtyrka
18.10.1990, Stadion Naftowyk , Ochtyrka
?
?
19 klubów
1:3
28.10.1990, Stadion im.Leninskiego Komsomołu , Żytomierz
1991
1
Temp Szepetówka
1:1
Weres Równe
24.11.1991, Stadion Awanhard , Równe
?
?
26 klubów
2:1
28.11.1991, Stadion Podilla , Chmielnicki
Puchar Ukrainy
Oficjalne
Sezon
Zwycięzca
Wynik
Finalista
Król strzelców
Uwagi
Puchar Ukrainy (ukr. Кубок України з футболу)
1992
1
Czornomoreć Odessa
1:0 pd.
Metalist Charków
31.05.1992, Stadion Republikański , Kijów
6
Ołeksandr Zajeć (Torpedo Zaporoże )
45 klubów
1992/93
1
Dynamo Kijów
2:1
Karpaty Lwów
30.05.1993, Stadion Olimpijski , Kijów
8
Witalij Parachnewycz (SK Odessa )
80 klubów
1993/94
2
Czornomoreć Odessa
0:0 pd.(k. 5:3)
Tawrija Symferopol
29.05.1994, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Ołeksij Antiuchin (Tawrija Symferopol ) Eduard Wałenko (FK Lwów /Karpaty Lwów )
80 klubów
1994/95
1
Szachtar Donieck
1:1 pd.(k. 7:6)
Dnipro Dniepropetrowsk
28.05.1995, Stadion Olimpijski , Kijów
6
Andrij Szewczenko (Dynamo Kijów )
107 klubów
1995/96
2
Dynamo Kijów
2:0
Nywa Winnica
26.05.1996, Stadion Olimpijski , Kijów
4
Ołeksandr Palanycia (Dnipro Dniepropetrowsk ) Ołeksandr Perenczuk (Nywa Mironówka ) Ołeksandr Ihnatjew (Nywa Mironówka )
110 klubów
1996/97
2
Szachtar Donieck
1:0
Dnipro Dniepropetrowsk
25.05.1997, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Jakiw Kripak (Metałurh Zaporoże )
73 kluby
1997/98
3
Dynamo Kijów
2:1
CSKA Kijów
31.05.1998, Stadion Olimpijski , Kijów
8
Andrij Szewczenko (Dynamo Kijów )
90 klubów
1998/99
4
Dynamo Kijów
3:0
Karpaty Lwów
30.05.1999, Stadion Olimpijski , Kijów
8
Artem Łopatkin (Stal Ałczewsk ) Wiaczesław Tereszczenko (SK Odessa )
63 kluby
1999/00
5
Dynamo Kijów
1:0
Krywbas Krzywy Róg
27.05.2000, Stadion Olimpijski , Kijów
4
Maksim Shatskix (Dynamo Kijów ) Wałentyn Połtaweć (Metałurh Zaporoże )
32 kluby
2000/01
3
Szachtar Donieck
2:1 pd.
CSKA Kijów
27.05.2001, Stadion Olimpijski , Kijów
6
Andrij Worobiej (Szachtar Donieck )
32 kluby
2001/02
4
Szachtar Donieck
3:2 pd.
Dynamo Kijów
26.05.2002, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Maksim Shatskix (Dynamo Kijów ) Andrij Worobiej (Szachtar Donieck ) Jewhen Arbuzow (Tytan Armiańsk )
60 klubów
2002/03
6
Dynamo Kijów
2:1
Szachtar Donieck
25.05.2003, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Maksim Shatskix (Dynamo Kijów ) Andrij Worobiej (Szachtar Donieck )
64 kluby
2003/04
5
Szachtar Donieck
2:0
Dnipro Dniepropetrowsk
30.05.2004, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Ołeksandr Kosyrin (Czornomoreć Odessa )
64 kluby
2004/05
7
Dynamo Kijów
1:0
Szachtar Donieck
29.05.2005, Stadion Olimpijski , Kijów
6
Diogo Rincón (Dynamo Kijów )
64 kluby
2005/06
8
Dynamo Kijów
1:0
Metałurh Zaporoże
02.05.2006, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Kléber (Dynamo Kijów )
69 klubów
2006/07
9
Dynamo Kijów
2:1
Szachtar Donieck
27.05.2007, Stadion Olimpijski , Kijów
6
Rusłan Łewyha (Illicziweć Mariupol )
59 klubów
2007/08
6
Szachtar Donieck
2:0
Dynamo Kijów
07.05.2008, Stadion Metalist , Charków
5
Uładzimir Karyćka (Czornomoreć Odessa )
55 klubów
2008/09
1
Worskła Połtawa
1:0
Szachtar Donieck
31.05.2009, Dnipro Arena , Dniepropetrowsk
5
Andrij Jarmołenko (Dynamo Kijów )
63 klubów
2009/10
1
Tawrija Symferopol
3:2 pd.
Metałurh Donieck
16.05.2010, Stadion Metalist , Charków
5
Ołeksandr Kowpak (Tawrija Symferopol )
56 klubów
2010/11
7
Szachtar Donieck
2:0
Dynamo Kijów
25.05.2011, Stadion Juwiłejny , Sumy
5
Andrij Olijnyk (Karpaty Jaremcze )
53 kluby
2011/12
8
Szachtar Donieck
2:1 pd.
Metałurh Donieck
06.05.2012, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Maicon (Wołyń Łuck )
56 klubów
2012/13
9
Szachtar Donieck
3:0
Czornomoreć Odessa
22.05.2013, Stadion Metalist , Charków
4
Luiz Adriano (Szachtar Donieck ) Alex Teixeira (Szachtar Donieck )
57 klubów
2013/14
10
Dynamo Kijów
2:1
Szachtar Donieck
15.05.2014, Stadion Worskła , Połtawa
4
Andrij Jarmołenko (Dynamo Kijów ) Eduardo da Silva (Szachtar Donieck )
51 klub
2014/15
11
Dynamo Kijów
0:0 pd.(k. 5:4)
Szachtar Donieck
04.06.2015, Stadion Olimpijski , Kijów
5
Anton Kotlar (Stal Dnieprodzierżyńsk )
39 klubów
2015/16
10
Szachtar Donieck
2:0
Zoria Ługańsk
21.05.2016, Arena Lwów , Lwów
4
Andrij Jarmołenko (Dynamo Kijów ) Ołeksandr Karawajew (Zoria Ługańsk )
45 klubów
2016/17
11
Szachtar Donieck
1:0
Dynamo Kijów
17.05.2017, Stadion Metalist , Charków
3
Andrij Jarmołenko (Dynamo Kijów )
45 klubów
2017/18
12
Szachtar Donieck
2:0
Dynamo Kijów
09.05.2018, Dnipro Arena , Dniepr
5
Serhij Kysłenko (FK Lwów )
53 kluby
2018/19
13
Szachtar Donieck
4:0
Inhułeć Petrowe
15.05.2019, Sławutycz Arena , Zaporoże
4
Robert Hehedosz (FK Mynaj )
50 klubów
2019/20
12
Dynamo Kijów
1:1 pd.(k. 8:7)
Worskła Połtawa
08.07.2020, Stadion Metalist , Charków
4
Władysław Szaraj (Alians Łypowa Dołyna )
47 klubów
2020/21
13
Dynamo Kijów
1:0 pd.
Zoria Ługańsk
13.05.2021, Stadion Miejski , Tarnopol
4
Mykoła Buj (Epicentr Dunajowce ), Artem Dowbyk (SK Dnipro-1 )
45 klubów
2021/22
11.05.2022 planowano
3
Danyło Kondrakow (MFK Mikołajów ) Serhij Krawczenko (MFK Mikołajów ), Stanisław Kulisz (WPK-Ahro Szewczenkiwka )
65 klubów
2023/24
14
Szachtar Donieck
2:1
Worskła Połtawa
15.05.2024, Stadion Awanhard , Równe
4
Dmytro Kułyk (FK Kudriwka ), Andrij Sztohrin (Czornomoreć Odessa )
51 klubów
Uwagi:
wytłuszczono nazwy zespołów, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju,
kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej,
skreślono rozgrywki nieoficjalne.
Statystyka
Klasyfikacja według klubów
W dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek o Puchar Ukrainy na podium oficjalnie stawało w sumie 5 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Szachtar Donieck, który ma 14 trofeów.
Stan na 15.05.2024.
Lp.
Klub
Zdobywca
Finalista
Zwycięskie sezony
Przegrane finały
1.
Szachtar Donieck
14
6
1995, 1997, 2001, 2002, 2004, 2008, 2011, 2012, 2013, 2016, 2017, 2018, 2019, 2024
2003, 2005, 2007, 2009, 2014, 2015
2.
Dynamo Kijów
13
5
1993, 1996, 1998, 1999, 2000, 2003, 2005, 2006, 2007, 2014, 2015, 2020, 2021
2002, 2008, 2011, 2017, 2018
3.
Czornomoreć Odessa
2
1
1992, 1994
2013
4.
Worskła Połtawa
1
2
2009
2020, 2024
5.
Tawrija Symferopol
1
1
2010
1994
6.
Dnipro Dniepropetrowsk
0
3
—
1995, 1997, 2004
7.
CSKA Kijów
0
2
—
1998, 2001
Karpaty Lwów
0
2
—
1993, 1999
Metałurh Donieck
0
2
—
2010, 2012
Zoria Ługańsk
0
2
—
2016, 2021
11.
Inhułeć Petrowe
0
1
—
2019
Krywbas Krzywy Róg
0
1
—
2000
Metalist Charków
0
1
—
1992
Metałurh Zaporoże
0
1
—
2006
Nywa Winnica
0
1
—
1996
Zdobywcy Pucharu Ukraińskiej SRR
Dynamo Kijów (1936, 1937, 1938, 1944, 1946, 1947, 1948)
Zirka Kirowohrad (1953, 1973, 1975)
Maszynobudiwnyk Kijów (1954, 1955)
Metałurh Zaporoże (1951, 1952)
Polissia Żytomierz (1972, 1990)
Awanhard Kramatorsk (1939)
Dynamo Dniepropetrowsk (1940)
Kołhospnyk Połtawa (1956)
Łokomotyw Charków (1945)
SKA Kijów (1976)
SKWO Odessa (1957)
Spartak Użhorod (1950)
Tawrija Symferopol (1974)
Temp Szepetówka (1991)
Torpedo Charków (1958)
WPS Charków (1949)
Klasyfikacja według miast
Stan na 15.05.2024; uwzględniono jedynie zdobywców pucharu od 1992 roku.
Najlepsi strzelcy
Stan na 21.09.2011[2]
Poz.
Imię i nazwisko piłkarza
Liczba goli
Liczba meczów
Kluby w których grał (bramki dla klubu)
1
Andrij Worobiej
24
53
Szachtar-2 Donieck -2, Szachtar Donieck -22
2
Maksim Shatskix
23
41
Dynamo Kijów -22, Arsenał Kijów -1
3
Ołeksandr Palanycia
22
48
Dnipro Dniepropetrowsk -7, Weres Równe -4, Karpaty Lwów -5, Metalist Charków -3, Krywbas Krzywy Róg -3
4
Andrij Szewczenko
21
30
Dynamo-2 Kijów -5, Dynamo Kijów -16
5
Serhij Rebrow
20
51
Szachtar Donieck -1, Dynamo Kijów -19
6
Andrij Pokładok
19
46
Skała Stryj -?, Karpaty Lwów -?, Metałurh Donieck -?, Polihraftechnika/PFK Oleksandria -?, Rawa Rawa Ruska -?, Hałyczyna Lwów -?
7
Ołeh Matwiejew
17
35
Dynamo Kijów -?, Szachtar Donieck -?, Kremiń Krzemieńczuk -?, Metałurh Zaporoże -?, Metałurh Donieck -5
8
Ołeksij Antiuchin
16
34
Metałurh Zaporoże -?, Tawrija Symferopol -?, Dynamo Kijów -?, Worskła Połtawa -?
9-10
Bohdan Jesyp
15
37
Dynamo-3 Kijów -?, Dynamo-2 Kijów -?, Zirka Kirowohrad -?, Karpaty Lwów -?, Zakarpattia Użhorod -?, Naftowyk-Ukrnafta Ochtyrka -?
9-10
Wałentyn Połtaweć
15
46
Kosmos Pawłohrad -?, Metałurh Zaporoże -?, Wiktor Zaporoże -?, Dnipro Dniepropetrowsk -?, Czornomoreć Odessa -?, Dnister Owidiopol -?
Najwięcej występów w Pucharze Ukrainy
Poz.
Imię i nazwisko piłkarza
Liczba meczów
Kluby w których grał (mecze dla klubu)
1
Rusłan Kostyszyn
61
Adwis Chmielnicki -?, Podilla Chmielnicki -?, CSKA Kijów -?, Dnipro Dniepropetrowsk -?, Krywbas Krzywy Róg -?
2
Ołeksandr Czyżewski
58
Karpaty Lwów -?, Szachtar Donieck -?, Metałurh Zaporoże -?, Tawrija Symferopol -?, Wołyń Łuck -?, Zakarpattia Użhorod -?
3-5
Ołeksandr Hołowko
56
Tawrija Symferopol -?, Dynamo Kijów -?
3-5
Hennadij Zubow
56
Stal Ałczewsk -?, Szachtar Donieck -?, Illicziweć Mariupol -?, Metałurh Donieck -?, Zoria Ługańsk -?, Komunalnyk Ługańsk -?
3-5
Witalij Rewa
56
Polihraftechnika Oleksandria -?, CSKA Kijów /Arsenał Kijów -?, Dynamo Kijów -?, Tawrija Symferopol -?
6
Ołeksandr Szowkowski
55
Dynamo Kijów
7
Dmytro Szutkow
54
Szachtar Donieck -?
8-9
Wołodymyr Jezerski
53
Haraj Żółkiew -?, Karpaty Lwów -?, Dynamo Kijów -?, Krywbas Krzywy Róg -?, Dnipro Dniepropetrowsk -?, Szachtar Donieck -?
8-9
Andrij Worobiej
53
Szachtar-2 Donieck -?, Szachtar Donieck -?, Dnipro Dniepropetrowsk -?, Arsenał Kijów -?, Metalist Charków -?
10-11
Serhij Rebrow
51
Szachtar Donieck -?, Dynamo Kijów -?
10-11
Wałentyn Połtaweć
51
Prykarpattia Iwano-Frankiwsk -?, Szachtar Donieck -?, Krywbas Krzywy Róg -?
* Czcionką pogrubioną zaznaczone piłkarze, którzy nadal grają w ukraińskich profesjonalnych klubach
Przypisy
Bibliografia
Reprezentacje Rozgrywki ligowe Rozgrywki pucharowe Rozgrywki młodzieżowe Nagrody i wyróżnienia
Pozostałe
Krajowe puchary w piłce nożnej (
UEFA )
Funkcjonujące
Zlikwidowane