Pożar w Zakładach „Stomil” w Poznaniu (1972)

Pożar w Poznańskich Zakładach Opon Samochodowych „Stomil”
Ilustracja
Zawalony budynek magazynu
Państwo

 Polska

Miejsce

„Stomil”
Poznań, ul. Starołęcka

Rodzaj zdarzenia

pożar

Data

9–12 marca 1972

Godzina

ok. 21:00

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stomil”
Położenie na mapie Polski w latach 1951–1975
Mapa konturowa Polski w latach 1951–1975, po lewej znajduje się punkt z opisem „Stomil”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Stomil”
Ziemia52°22′28,121″N 16°56′11,735″E/52,374478 16,936593

Pożar w Zakładach „Stomil” w Poznaniu (1972) – największy powojenny pożar w Poznaniu[1] i jeden z większych pożarów obiektów przemysłowych w powojennej Polsce[2].

9 marca 1972 około godziny 21 w Poznańskich Zakładach Opon Samochodowych „Stomil” w magazynie mieszanek wybuchł pożar[3][4]. Po kilku godzinach konstrukcja magazynu rozpadła się[5].

Pożar był gaszony przez jednostki straży pożarnej z Poznania oraz Szczecina, Torunia, Bydgoszczy, Łodzi, Wrocławia, Legnicy, Zielonej Góry, Koła; w akcji brali również udział słuchacze Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarnictwa z Warszawy i Szkoły Chorążych Pożarnictwa z Poznania[5][6][7][8], a także strażacy z Ochotniczych Straży Pożarnych, m.in. z Chełmc[9], Dobrzycy[10], Lubonia[11], Lwówka[12], Ostrowitego[13], Pleszewa[14], Połajewa[15], Sieroszewic[16], Strzałkowa[17], Witkowa[18][19] oraz Ludowe Wojsko Polskie[a][5]. Udział w akcji mieli też pracownicy dużych zakładów znajdujących się w Poznaniu: Fabryki Maszyn Żniwnych „Agromet”, POMETu, ZNTK[6], Alco-Centra i Lechii[5]. Pożar ogółem gasiło 105 sekcji gaśniczych[b] i 8 sekcji specjalnych[7].

Na miejsce przybyli sekretarze KW PZPR: Jerzy Zasada i Tadeusz Grabski oraz prezydent miasta Stanisław Cozaś[5].

12 marca udało się zlokalizować źródło pożaru i ograniczyć jego zasięg[6]. Przez następne dni dogaszano pożar[7][1]. Do gaszenia zużyto 165 ton środków gaśniczych[7].

Według oficjalnych danych jedynym poszkodowanym był strażak, który uległ zatruciu gazem[6]. Pożar zniszczył magazyn mieszanek i część walcowni[3]; straty oszacowano na 100 mln zł. Przyczyną pożaru było podpalenie przez jednego z pracowników, który miał zatarg z kierownikiem magazynu[6].

30 grudnia 1972 oddano do użytku odbudowaną walcownię; na uroczystość przybył wicepremier Franciszek Kaim i I sekretarz KW PZPR Jerzy Zasada[20]. Nowe magazyny zakładu zbudowano w Karolinie[6].

Przebieg wydarzeń

Miejsce[21]

Zakłady Stomil w 1972 składały się z 4 obiektów (walcownia, magazyn kauczuku, hala produkcyjna, budynek biurowy) oraz stawu (zbiornik przeciwpożarowy). Magazyn kauczuku znajdował się bezpośrednio przy hali produkcyjnej. Magazyn, o konstrukcji szkieletowej żelbetowej, miał 5 kondygnacji (4 nadziemne i 1 podziemna). Wyposażony był w windę (drugi szyb windy był w budowie) i klatki schodowe. Wjazd do budynku – z poziomu piwnicy (brama). W magazynie składowano łatwopalne materiały produkcyjne:

Parter budynku zajmowały biura, odważalnia oraz walcarki. Magazyn pracował na 3 zmiany, z jednogodzinną przerwą między 6 a 7.

Wymiary, konstrukcja i rozmieszczenie materiałów łatwopalnych w magazynie


9 marca[21][22]

przed 21:00: Magazynier, pod koniec drugiej zmiany, opuścił budynek, pozostawiając magazyn bez dozoru.

21:05: Mistrz walcowni zauważył dym w budynku magazynu. Prawdopodobne ognisko pożaru znajdowało się w piwnicy, w strefie składowania kauczuku, na powierzchni około 1200m² (połowa powierzchni kondygnacji).

21:07: Mistrz zmianowy zawiadomił Zakładową Zawodową Straż Pożarną. Do pożaru wyjechało 7 osób w samochodzie Star GBAM.

21:15: Dowódca sekcji prosił o posiłki z uwagi na trudne warunki do gaszenia. Dwa prądy piany skierowano do szybu po windzie.

21:25: Przyjechały 2 sekcje: GBAM i SD z Zawodowej Straży Pożarnej w Poznaniu.

21:30: Natarcie wewnątrz piwnicy 4 prądami, na odległość 50 m od wejścia. Płynny kauczuk, temperatura i dym uniemożliwiały pracę strażakom wewnątrz budynku.

21:35: Przyjechało 5 sekcji drugiego rzutu z Zawodowej Straży Pożarnej w Poznaniu. Rozmieściły sprzęt gaśniczy przy oknach budynku (zasięg do wewnątrz ok. 10 m).

ok. 21:45: Wycofanie się z wnętrza budynku z uwagi na niebezpieczne warunki.

21:58: Przyjechał komendant Zawodowej Straży Pożarnej w Poznaniu Zygfryd Bittner, jego zastępca i grupa operacyjna.

22:10: Przyjechały kolejne jednostki ZSP w Poznaniu i 3 sekcje ze Szkoły Chorążych Pożarnictwa w Poznaniu (GBM). Zbudowano linie zasilające z Warty dla 12 prądów piany ciężkiej.

22:30: Podjęcie decyzji o dalszym wsparciu: 9 jednostek straży zawodowych i ochotniczych z okolic Poznania, 11 jednostek straży z województwa poznańskiego oraz jednostek z odwodu centralnego. Wezwanie na miejsce 7 oficerów Wojewódzkiej Komendy Straży Pożarnej. Gromadzenie zapasów piany, motopomp z innych zakładów pracy, montaż reflektorów dostarczonych przez Ludowe Wojsko Polskie.

22:40: Uruchomienie agregatu na pianę lekką w celu zatkania szybu windy i odcięcia dopływu powietrza do piwnicy. Piana nie zdołała powstrzymać dymu, była wypierana ku górze.

10 marca[21]

po 0:00: Dowództwo przejął płk. Fidler.

0:50: Przyjechała jednostka Portu Lotniczego Ławica.

1:00: Przyjechały siły z Lotniska Wojskowego Krzesiny – 7 sekcji (3 Tatra i 4 GBM) z 34 ludźmi. Pożar gaszony jest 20 prądami piany ciężkiej, 7 prądami wody i agregatem na pianę lekką.

ok. 6:00: Przyjechały 3 jednostki z odwodu centralnego.

8:05: Rozpoczęto natarcie. Wcześniej zgromadzono zapasy środka pianotwórczego (według obliczeń miało to być 30 ton).

ok. 8:35: Niepowodzenie natarcia. Piana wypływała z budynku kanałami do Warty i do stawu przeciwpożarowego. Rozpoczęcie ewakuacji strażaków z budynku. Budynek zaczął pękać wzdłuż fundamentów.

9:30: Zawalenie się konstrukcji magazynu. Pożar przeniósł się na wyższe kondygnacje. Budowa dodatkowych linii zasilających z rzeki.

11 marca

Burzenie pozostałości murów zawalonej konstrukcji magazynu w celu stłumienia pożaru[5].

12 marca

Opanowanie i dogaszanie pożaru[6].

Uwagi

  1. ↑ m.in. dostarczono reflektory przeciwlotnicze do oświetlenia terenu.
  2. ↑ 24 GCBA, 81 GBM i GBAM (zob. oznaczenia samochodów pożarniczych)

Przypisy

  1. ↑ a b Krzysztof Nowicki: Perełka z gumy, o której niewielu pamięta.... codziennypoznan.pl, 2014-04-17. [dostęp 2014-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-19)]. (pol.).
  2. ↑ BS, Straż pożarna ćwiczyła na terenie Stomilu [online], epoznan.pl, 24 września 2013 [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  3. ↑ a b Historia firmy. Stomil-Poznań. [dostęp 2014-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-16)].
  4. ↑ Sprawozdania. „Kronika Miasta Poznania”. 3/1972. s. 148. (pol.). 
  5. ↑ a b c d e f Zbyszek Snusz, Wielki pożar w Stomilu. Płomienie szalały przez 4 dni! [ZDJĘCIA] [online], Poznań Nasze Miasto, 3 lipca 2013 [dostęp 2024-02-24].
  6. ↑ a b c d e f g Piotr Bojarski, Wielki pożar Stomilu. Tym żył Poznań w 1972 r. [online], Gazeta Wyborcza, 9 marca 2016 [dostęp 2024-02-24].
  7. ↑ a b c d Lata '70 [online], prl998.pl [dostęp 2024-02-24].
  8. ↑ Mariusz Straszewski, Historia [online], Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Kole, 25 września 2020 [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  9. ↑ 100-lecie OSP Chełmce oraz 90 - lecie Orkiestry Dętej w Chełmcach [online], krzysztofgrabowski.eu [dostęp 2024-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-19].
  10. ↑ OSP w Dobrzycy [online], strazacki.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  11. ↑ Organizacja [online], Ochotnicza Straż Pożarna w Luboniu [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  12. ↑ Historia. OSP Lwówek. [dostęp 2014-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-18)].
  13. ↑ Historia OSP Ostrowite [online], OSP Ostrowite [dostęp 2024-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-19].
  14. ↑ Ochotnicza Straż Pożarna w Pleszewie 1881-2006. Muzeum Regionalne w Pleszewie. [dostęp 2014-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-18)].
  15. ↑ Bogdan Garstecki (oprac.), Ochotnicza Straż Pożarna Połajewo [online], polajewo.com [dostęp 2024-02-24].
  16. ↑ Ewa Kotowska-Rasiak, Jubileusz 90-lecia istnienia Ochotniczej Straży Pożarnej w Sieroszewicach [online], Gmina Sieroszewice [dostęp 2024-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-19].
  17. ↑ Historia. Ochotnicza Straż Pożarna w Strzałkowie. [dostęp 2014-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-19)].
  18. ↑ OSP Witkowo [online], Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej [dostęp 2024-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-12].
  19. ↑ Historia [online], OSP Witkowo [zarchiwizowane z adresu 2012-12-14].
  20. ↑ Wydarzenia. „Kronika Miasta Poznania”. 2/1973. s. 133. (pol.). 
  21. ↑ a b c Maciej Schroeder, Pożar w „Stomilu”, „Przegląd Pożarniczy” (6/2012), Komendant Główny PSP, s. 46–48, ISSN 0137-8910 [dostęp 2024-02-25].
  22. ↑ Akcje z przeszłości uczą!, „W Akcji” (1/2012), s. 55–57.

Bibliografia

  • Piotr Bojarski: Wielki pożar w „Stomilu” – tym żył Poznań 40 lat temu w: Gazeta Wyborcza z 9.03.2012, fot.; on-line: [1]
  • Wielki pożar w Stomilu. Płomienie szalały przez 4 dni! w: poznan.naszemiasto.pl z 3.07.2013, fot.
  • Maciej Schroeder: Pożar w „Stomilu” w: Przegląd Pożarniczy 6/2012 s. 46–48
  • Czesław Wysocki: To był czarny dzień w: Przegląd Pożarniczy 6/2012 s. 49
  • Akcje z przeszłości uczą! w: W Akcji 1/2012 s. 55–57

Read other articles:

The Dungeon Trap Handbook

Role-playing game supplement This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (February 2019) The topic of this article may not meet Wikipedia's general notability guideline. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial mention. If notability ca...

 

Deewana (film 1992)

DeewanaPoster rilis layar lebarSutradaraRaj KanwarProduserGuddu Dhanoa Lalit KapoorPemeranShah Rukh Khan Rishi KapoorDivya BhartiAmrish PuriPenata musikLagu:Nadeem ShravanMusik Latar:Surinder SodhiDistributorDEITanggal rilis 26 Juni 1992 (1992-06-26) Durasi185 menitNegaraIndiaBahasaHindiPendapatankotor₹ 820 juta[1] Deewana (Indonesia: 'Gila'code: id is deprecated ) adalah sebuah film drama percintaan India tahun 1992 garapan Raj Kanwar, dan produksian Guddu Dhanoa dan Lal...

 

The Magician's Wife

The Magician's Wife First edition (Canada)AuthorBrian MooreCountryUnited KingdomGenreHistorical novelPublisherKnopf (Canada)Bloomsbury (UK)Dutton (US)Publication date1997Media typePrintPages215ISBN978-0-7475-3718-2OCLC247666817Preceded byThe Statement (1995) Followed byThe Dear Departed: Selected Short Stories (2020)  The Magician's Wife, published in 1997, was the last novel[1] by the Northern Irish-Canadian writer Brian Moore. Set in 1856,[2] it...

فيسينتي مورينو

فيسينتي مورينو مورينو مدربا لخيريث عام 2009 معلومات شخصية الميلاد 28 أكتوبر 1974 (العمر 49 سنة)منزل نصر  الطول 1.88 م (6 قدم 2 بوصة) مركز اللعب وسط الجنسية إسبانيا  معلومات النادي النادي الحالي الشباب (مدرب) مسيرة الشباب سنوات فريق Catarroja CF [الإنجليزية]‏ ليفانتي 1992–19...

 

Paris-Roubaix 2000

Cet article est une ébauche concernant le cyclisme, Paris et le Nord-Pas-de-Calais. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Paris-Roubaix 2000GénéralitésCourse 98e Paris-RoubaixCompétition Coupe du monde de cyclisme sur route 2000Date 9 avril 2000Distance 272 kmPays traversé(s) FranceLieu de départ CompiègneLieu d'arrivée Roubaix (vélodrome André-Pétrieux)Équipes 24Coureurs au départ 1...

 

Spirale de Fraser

Spirale de Fraser. La spirale de Fraser est une illusion d'optique qui tient son nom du psychologue britannique James Fraser, qui l'étudia le premier en 1908. On l'appelle aussi « fausse spirale », ou, d'après son nom originel, « illusion des cordes emmêlées ». Bien que composée de cercles concentriques, l'image donne l'impression d'une spirale sans fin. Ceci est dû au fait que des motifs réguliers (les cercles) sont combinés avec un motif non aligné (les band...

Provincia di Sassonia

Provincia di Sassonia Informazioni generaliNome ufficialeProvinz Sachsen CapoluogoMagdeburgo Popolazione3.662.546 () Dipendente daPrussia Evoluzione storicaInizio1816 CausaAnnessione alla Prussia di alcune aree indipendenti e di territori del Regno di Sassonia Fine1945 CausaCrollo del Terzo Reich Preceduto da Succeduto da Ducato di MagdeburgoMargraviato di BrandeburgoRegno di Sassonia MadgeburgoHalle-Mersenburg Cartografia La provincia di Sassonia (in tedesco: Provinz Sachsen) è stata una pr...

 

Халкидонское христианство

ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Раннее христианство Гностическое христианство Вселенские соборы Н...

 

Oval

Shape For other uses, see Oval (disambiguation). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Oval – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2012) (Learn how and when to remove this message) An oval (from Latin ovum 'egg') is a closed curve in a plane which resembles the outline of...

中华人民共和国相关条目列表

中华人民共和国位于东亚[1]，领土陆地面积估约960万平方千米[2]，人口超过14亿[3]，是世界第二大经济体[4][5]，是最大的出口国和第二大进口国[6][7]。中国是联合国安全理事会五个常任理事国之一和亚洲太平洋经济合作组织的常务会员。[8][9][10][11] 名称代码 中华人民共和国国旗中华人民共和国国徽 通用当地�...

 

Sepahan S.C.

Sepahan سپاهانNama lengkapFoolad Mobarakeh Sepahan Football ClubBerdiri1953StadionFoolad Shahr Stadium, Isfahan(Kapasitas: 10,000)PemilikMobarakeh Steel CompanyPresidenAlireza RahimiManajerZlatko KranjcarLigaIran Pro League2022/23ke-2Situs webSitus web resmi klub Kostum kandang Kostum tandang Kostum ketiga Sepahan (Persia: باشگاه فوتبال سپاهان) merupakan sebuah tim sepak bola Iran yang bermain di Liga Pro Iran. Didirikan pada tahun 1953. Klub ini memainkan pertand...

 

Liberalism in the Netherlands

Overview of liberalism in the Netherlands Part of a series onLiberalism Schools Classical Conservative Cultural Democratic Feminist Equity Green Internationalist Muscular National Neo Ordo Radical Religious Christian Catholic Islamic Jewish Secular Social Techno Third Way Principles Consent of the governed Due process Democracy Economic liberalism Economic globalization Equality Gender Legal Federalism Freedom Economic Market Trade Press Religion Speech Harm principle Internationalism Invisib...

Anione

Alcuni anioni semplici −3 −2 −1 N−3 O−2 F− P−3 S−2 Cl− Se−2 Br− I− Alcuni ossoanioni −3 −2 −1 PO−34 SO−24 NO−3 PO−33 CO−23 ClO−4 PO−32 SO−23 CN− PO−23 CH3COO− Confronto dimensionale fra un atomo di cloro e il suo anione monovalente Un anione è una specie chimica (formata da uno o più atomi) che ha acquistato uno o più elettroni (i quali possiedono carica negativa), diventando quindi uno ione negativo[1]. Derivano il loro nome dal...

 

1998 Philippine presidential election

1998 Philippine presidential election ← 1992 May 11, 1998 2004 → Turnout86.5% 11.0%   Candidate Joseph Estrada Jose de Venecia Jr. Party LAMMP Lakas Running mate Edgardo Angara Gloria Macapagal Arroyo Popular vote 10,722,295 4,268,483 Percentage 39.86% 15.87%   Candidate Raul Roco Lito Osmeña Party Aksyon PROMDI Running mate Irene Santiago Ismael Sueno Popular vote 3,720,212 3,347,631 Percentage 13.38% 12.44% Presidential election results ...

 

Discoteca

Questa voce o sezione sull'argomento locali da musica non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. La neutralità di questa voce o sezione sull'argomento musica è stata messa in dubbio. Motivo: Tra il RO e il promo Per contribuire, correggi i toni enfatici o di parte e partecipa alla discussione. Non rimuovere questo avviso finché la disputa no...

Beloved Sisters

Beloved SistersPoster filmSutradaraDominik GrafProduserGrigoriy DobryginDitulis olehDominik GrafPemeranHannah HerzsprungFlorian StetterHenriette ConfuriusPenata musikSven RossenbachFlorian van VolxemSinematograferMichael WieswegPenyuntingClaudia WolschtTanggal rilis 8 Februari 2014 (2014-02-08) (Berlin) 31 Juli 2014 (2014-07-31) (Jerman) NegaraJermanBahasaJerman Beloved Sisters (bahasa Jerman: Die geliebten Schwestern)[1] adalah sebuah film biografi Jerman ...

 

Palestinian Basketball Federation

Governing body of basketball in Palestine This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Palestinian Basketball Federation – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2022) Palestinian Basketball FederationAbbreviationPBFFormation1963; 61 years ago (1963)LocationGaza, ...

 

متحف باكو للفن الحديث

متحف باكو للفن الحديث   إحداثيات 40°22′41″N 49°51′53″E / 40.378018°N 49.86469°E / 40.378018; 49.86469   معلومات عامة الموقع أذربيجان  الدولة أذربيجان  سنة التأسيس 20 مارس 2009  تاريخ الافتتاح الرسمي 2009  معلومات أخرى الموقع الإلكتروني الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل &#...

Hennick Bridgepoint Hospital

Hospital in Ontario, CanadaHennick Bridgepoint HospitalSinai HealthGeographyLocation1 Bridgepoint Drive, Toronto, Ontario, CanadaCoordinates43°39′59″N 79°21′16″W / 43.66639°N 79.35444°W / 43.66639; -79.35444OrganizationTypeSpecialistAffiliated universityUniversity of Toronto Faculty of MedicineServicesEmergency departmentNoBeds464[1]SpecialityRehabilitation hospital and complex careHistoryOpened1875LinksWebsitewww.hennickbridgepointhospital.caListsH...

 

Trochlea of superior oblique

Trochlea of superior obliqueRectus muscles: 2 = superior, 3 = inferior, 4 = medial, 5 = lateralOblique muscles: 6 = superior, 8 = inferiorOther muscle: 9 = levator palpebrae superiorisOther structures: 1 = Annulus of Zinn, 7 = Trochlea, 10 = Superior tarsus, 11 = Sclera, 12 = Optic nerveNerves of the orbit. Seen from above. (Trochlea visible at upper left but not labeled.)DetailsIdentifiersLatintrochlea musculi obliqui superioris bulbiTA98A15.2.07.017TA22049FMA49065Anatomical terminology[...