Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) – umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno-gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze).
PKD (również PKD 2004) ustalała symbole, nazwy i zakres grupowań klasyfikacyjnych na pięciu różnych poziomach, tj. sekcji i podsekcji, działów, grup, klas oraz podklas. Rodzaje działalności określane są jako: przeważające, drugorzędne, pomocnicze.
PKD-2007 jest również klasyfikacją pięciopoziomową, ale w przeciwieństwie do poprzednich, nie zawiera podsekcji.
Poziomy PKD 2007
poziom pierwszy – sekcja – oznaczony jest symbolem jednoliterowym, dzieli ogólną zbiorowość na 21 grupowań rodzajów działalności, na które składają się czynności związane ze sobą z punktu widzenia tradycyjnie ukształtowanego, ogólnego podziału pracy;
poziom drugi – dział – oznaczony jest dwucyfrowym kodem numerycznym, dzieli ogólną zbiorowość na 88 grupowań rodzajów działalności, na które składają się czynności według cech mających zasadnicze znaczenie zarówno przy określaniu stopnia podobieństwa, jak i przy rozpatrywaniu powiązań występujących w gospodarce narodowej (np. w tablicach przepływów międzygałęziowych);
poziom trzeci – grupa – oznaczony jest trzycyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 272 grupowania rodzajów działalności dające się wyodrębnić z punktu widzenia procesu produkcyjnego, przeznaczenia produkcji bądź też charakteru usługi lub charakteru odbiorcy tych usług;
poziom czwarty – klasa – oznaczony jest czterocyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 615 grupowań rodzajów działalności dających się wyodrębnić przede wszystkim z punktu widzenia specjalizacji procesu produkcyjnego, czy też działalności usługowej;
do tego poziomu klasyfikacja PKD-2007 jest zgodna z klasyfikacją NACERev.2. Odrębność pojawia się na następnym poziomie:
poziom piąty – podklasa – oznaczony jest pięcioznakowym kodem alfanumerycznym i obejmuje 654 grupowania. Został on wprowadzony w celu wyodrębnienia rodzajów działalności charakterystycznych dla polskiej gospodarki i będących przedmiotem obserwacji statystycznej. Jeśli na poziomie krajowym nie wprowadzono dodatkowego podziału na poziomie podklasy w stosunku do poziomu międzynarodowego (klasa równa podklasie), podklasę taką oznaczono literą „Z”.
Zastosowanie
PKD wykorzystywana jest do:
klasyfikowania podmiotów gospodarczych dla potrzeb krajowego urzędowego rejestru podmiotów gospodarki narodowej REGON – według rodzaju prowadzonej przez nie działalności,
przedstawiania struktury gospodarki narodowej z punktu widzenia społecznego podziału pracy,
zestawiania dynamicznych szeregów dla potrzeb ekonomicznej analizy rozwoju gospodarczego,
opracowywania bilansów gospodarki narodowej, w tym zintegrowanych rachunków narodowych,
sporządzania porównań międzynarodowych,
zestawiania informacji statystycznych, odpowiednio porównywalnych z innymi krajami.
Powiązania PKD z klasyfikacjami międzynarodowymi i polskimi
Zgodność z klasyfikacjami międzynarodowymi
PKD (również PKD 2004) zachowała pełną spójność i porównywalność metodologiczną, pojęciową, zakresową i kodową względem NACE Rev.1 – do poziomu klasy (4 znaków) PKD jest zgodna z Europejską Klasyfikacją Działalności, natomiast poziom podklasy, oznaczony kodem alfanumerycznym (XX.XX.A) jest poziomem krajowym, uwzględniającym potrzeby i specyfikę gospodarki polskiej.
Odpowiednio PKD 2007 odpowiada Nomenklaturze Działalności we Wspólnocie Europejskiej NACE Rev.2. Z kolei ta opracowana została zgodnie z opracowaną przez ONZ Międzynarodową Standardową Klasyfikacją Rodzajów Działalności ISIC Rev.4 – International Standard Industrial Classification of all Economic Activities.
Rozwój i zmiany klasyfikacji PKD
PKD
Została opracowana na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Działalności – NACE Rev.1, opublikowanej w Official Journal of the European Communities (OJ) nr L 293 z 24 października 1990 r. z późniejszymi zmianami opublikowanymi w (OJ) nr 83 z 3 kwietnia 1993 r.
Zgodnie z rozporządzeniemRady Ministrów z dnia 7 października 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 1997 r. nr 128, poz. 829, z późn. zm.), w okresie od 1 stycznia 1998 do 31 grudnia 1999 Polską Klasyfikację Działalności (PKD) stosowano równolegle z Europejską Klasyfikacją Działalności (EKD). Od 1 stycznia 2000 PKD zastąpiła całkowicie EKD.
PKD 2004
Klasyfikacje PKD zmieniło w 2004 roku rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 stycznia (Dz. U. nr 33, poz. 289) do stosowania w statystyce, ewidencji i dokumentacji oraz rachunkowości, a także w urzędowych rejestrach i systemach informacyjnych administracji publicznej.
PKD 2007
Od 1 stycznia 2008 obowiązuje klasyfikacja PKD (zwana PKD 2007) została wprowadzona rozporządzeniemRady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. (Dz.U. z 2007 r. nr 251, poz. 1885 z dnia 31 grudnia 2007 r.).
Zmiany klasyfikacji są wynikiem dostosowywania statystyki europejskiej (w tym polskiej) do standardów obowiązujących na poziomie światowym w klasyfikacji Organizacji Narodów Zjednoczonych – International Standard Industrial Classification of all Economic Activities ISIC Rev.4 (Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Rodzajów Działalności). Na poziomie europejskim zostały wprowadzone do klasyfikacji Unii Europejskiej – Statistical Classification of Economic Activities in the European Community NACE Rev.2 – (Statystycznej Klasyfikacji Działalności Gospodarczych w UE) (Dz. Urz. UE nr L 393 z 30.12.2006 r., s. 1). Dodatkowo, ze względu na duże tempo zmian zachodzących we wszystkich obszarach gospodarki oraz szybki rozwój nowych dziedzin, szczególnie tych związanych z usługami i technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi, zmiany w ramach PKD 2007 wykorzystano do poprawy jakości klasyfikacji w kontekście opisywanej rzeczywistości gospodarczej.
Konieczność zmian klasyfikacji wynikała:
z potrzeby zwiększenia harmonizacji klasyfikacji na poziomie międzynarodowym umożliwiającej szerszą wymianę informacji,
z zachodzących zmian ekonomicznych i gospodarczych, a w szczególności rozwoju nowych technologii i rodzajów działalności.
Polską Klasyfikację Działalności (PKD 2004) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 stycznia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) stosuje się do działalności oznaczonej zgodnie z tą klasyfikacją przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2009.
W tym czasie zostanie dokonane przeklasyfikowanie według PKD 2007 działalności podmiotów wpisanych do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON.
Podział gospodarki według PKD 2007
Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
Wyprawa skór, garbowanie; wyprawa i barwienie skór futerkowych; produkcja toreb bagażowych, toreb ręcznych i podobnych wyrobów kaletniczych; produkcja wyrobów rymarskich
.
15.2
Produkcja obuwia
16
.
Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania
.
16.1
Produkcja wyrobów tartacznych
.
16.2
Produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i materiałów używanych do wyplatania
Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
.
74.1
Działalność w zakresie specjalistycznego projektowania
.
74.2
Działalność fotograficzna
.
74.3
Działalność związana z tłumaczeniami
.
74.9
Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana
75
75.0
Działalność weterynaryjna
Sekcja N – Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca
Dział
Grupa
Nazwa grupowania
77
.
Wynajem i dzierżawa
.
77.1
Wynajem i dzierżawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli
.
77.2
Wypożyczanie i dzierżawa artykułów użytku osobistego i domowego
.
77.3
Wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych
.
77.4
Dzierżawa własności intelektualnej i podobnych produktów, z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim
78
.
Działalność związana z zatrudnieniem
.
78.1
Działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników
.
78.2
Działalność agencji pracy tymczasowej
.
78.3
Pozostała działalność związana z udostępnianiem pracowników
79
.
Działalność organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalności z nią związane
.
79.1
Działalność agentów i pośredników turystycznych oraz organizatorów turystyki
.
79.9
Pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalności z nią związane
80
.
Działalność detektywistyczna i ochroniarska
.
80.1
Działalność ochroniarska, z wyłączeniem obsługi systemów bezpieczeństwa
.
80.2
Działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa
.
80.3
Działalność detektywistyczna
81
.
Działalność usługowa związana z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni
.
81.1
Działalność pomocnicza związana z utrzymaniem porządku w budynkach
.
81.2
Sprzątanie obiektów
.
81.3
Działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni
82
.
Działalność związana z administracyjną obsługą biura i pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej
.
82.1
Działalność związana z administracyjną obsługą biura, włączając działalność wspomagającą
Rozporządzenie RM z dnia 18 grudnia 2024 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2024 r. poz. 1936)
Rozporządzenie RM z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r. nr 251, poz. 1885, z późn. zm.) (uchylone, PKD 2007 może być stosowana do końca 2026 r.)
