Plac Niepodległości albo Majdan[1] (ukr.Майдан Незалежності, trb.Majdan Nezałeżnosti) – główny plac w stolicy Ukrainy, Kijowie, położony w rejonie szewczenkowskim, miejsce ważnych uroczystości państwowych i imprez kulturalnych.
Obecny wygląd placu jest wynikiem gruntownej przebudowy w 2002 roku. Wcześniejszy styl socrealistyczny, z dużą liczbą fontann, został zastąpiony bardziej nowoczesnym.
kolumna ze słowiańskim bóstwem Berehynią symbolizującym niezależność Ukrainy i upamiętniającym uzyskanie niepodległości
pomnik Kozaka Mamaja, postaci często występującej w ukraińskiej sztuce ludowej – chwackiego Zaporożca z typowymi atrybutami: koniem, szablą, bandurą i fajką
Od średniowiecza odnotowują w tym miejscu największe jarmarki kijowskie tzw. kreszczeńskie – trwające od 6 stycznia przez kolejne 20 dni, wywodzące się z przywileju Zygmunta I, z 1516 roku. W latach 1151, 1203 i 1240 miejsce to było widownią krwawych zmagań podczas najazdów Suzdalczyków oraz Mongołów.
Na początku XVII wieku była to parcela Biskupie, historyczna niwa w obrębie dzielnicy Padół. Nazwa Biskupie pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie z roku 1604 na określenie kwartału ziemi wydzierżawionej przez Zygmunta III biskupowi Wereszczańskiemu z przeznaczeniem na rozbudowę klasztoru Dominikanów. Po wypędzeniu zakonników w 1660 nazwa ta zanikła.
W 1811 wybuchł na Padole pożar, który strawił większą część tej dzielnicy[3]. Po pożarze zmieniono całą strukturę przestrzenną luźno powiązanych ze sobą oddzielnych części starego Kijowa, poprzez połączenie ich ze sobą nowo wybudowaną arterią – drogą Chreszczatyk. W miejscu starej rzemieślniczej i kupieckiej dzielnicy powstają z udziałem rosyjskiego skarbu państwa Izba Kontraktowa oraz duży rosyjski dom handlowy „Gostiny Dwor”, wybudowany w latach 1812–1828, a jego pobliżu główny gmach otwartego w 1834 Uniwersytetu Świętego Włodzimierza[4].
Widok z ul. Instytuckiej po wrześniu 1941. Z lewej widać ruiny budynków, w których miejscu stoi obecnie kolumna niepodległości. Za tym widać spaloną Dumę, a w dali widnieje Sobór Sofijski.
Na przełomie lat 2004 i 2005 na placu odbywały się wydarzenia określane jako pomarańczowa rewolucja.
Od listopada 2013 na placu miały miejsce protesty będące skutkiem niepodpisania umowy stowarzyszeniowej oraz umowy o pogłębieniu i wszechstronności wolnego handlu z Unią Europejską. Protesty zostały nazwane Euromajdanem (ukr. Євромайдан).
Manifestacja na placu w 2004Manifestacja na placu w 2013
Kalendarium placu
1151 – pierwsza wzmianka o istniejącej w tym miejscu Lackiej Bramy i Lackiej Słobody
↑Podanie „o Kiju” jest bardzo stare i poparte nazwą Kijowa; „była też miejscowość Szczekawica i góra Chorewica, po dwóch jego braciach.” Świątynia jakoby przez Szczeka wystawiona, las Szczekotem; przez innych Szczekawicą; „Bielski twierdził, iż Szczek założył zamek w bliskości Kijowa”; „Mimo to przyjmuje się zwykle realność postaci Kija, odnosząc opisane wydarzenie do VI-VII w., imiona reszty rodzeństwa uważając za rezultat późniejszych zapożyczeń od istniejących do dziś nazw kijowskich wzgórz Szczekawicy i Choriwicy”, [w:] Mały słownik kultury dawnych Słowian. 1988.
↑„W czerwcu i lipcu roku 1811, były ogromne pożary „w rozmaitych miejscach w kraju. Niemirów był spalony do szczętu, Tulczyn w większej części, Berdyczów poniósł szkody na wiele milionów w towarach, w Kijowie cały Padoł...”, [w:] Heleniusz. Wspomnienia polskich czasów dawnych. 1894. op. cit. Kronika OO. Kapucynów.
↑Alexander Kratochvil. Ukraina ad portas: ist die Ukraine europäisch genug für die EU. 2006. s. 68.
