Penkun – miasto we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, w powiecie Vorpommern-Greifswald, wchodzi w skład związku gmin Amt Löcknitz-Penkun.
Toponimia
Nazwa pochodzenia słowiańskiego, poświadczona od XIII wieku. Pierwotna połabska nazwa *Pen’kun' pochodzi od imienia *Pen’kun i znaczy tyle co „gród Pen’kuna”[2]. W języku polskim brzmienie rekonstruowane w formie Pieńkuń[3][4].
Geografia
Miasto położone jest nad jeziorem Schlosssee, przy autostradzie A11 prowadzącej z Berlina do Szczecina. Leży w pobliżu granicy polsko-niemieckiej, na Pomorzu Zachodnim, w aglomeracji szczecińskiej.
Historia
W miejscu obecnego miasta istniała dawniej osada słowiańska otoczona wałami obronnymi. Pierwsza wzmianka o wsi Pencun pochodzi z 1240 roku. W 1269 miejscowość jest wzmiankowana jako oppidum, a w 1284 – już jako miasto. W 1433 założono chroniącą miasto gildię strzelców, która w 1468 obroniła Penkun przed wojskami elektora Brandenburgii Fryderyka II Żelaznego. Od 1479 miasto znajdowało się w rękach rodziny von der Schulenburgów, a od 1615 – von der Ostenów. W 1648, na mocy pokoju westfalskiego, włączono je w granice Pomorza Szwedzkiego, a w 1720 – do pruskiej prowincji Pomorze. W latach 1818–1939 należało do powiatu Randow. W 1854 pożar zniszczył 62% zabudowy miasta. W 1939 roku miejscowość włączono do powiatu Greifenhagen, istniejącego do roku 1945. W ostatnich dniach II wojny światowej spłonął ratusz oraz dom strzelecki (niem. Schützenhaus). Po zjednoczeniu Niemiec w 1991 roku wyremontowano historyczne centrum miasta[5][6].
Podział administracyjny
Części gminy (Ortsteil):
Zabytki
- zamek z XII w.
- kościół farny z XIX w., neogotycki
- mury miejskie
- kościół z XIII w. dzielnicy Storkow
- wiatrak w dzielnicy Storkow
- kościół z XIX w. w dzielnicy Grünz, neogotycki
- dwór w Radewitz
- kościół w dzielnicy Sommersdorf, wzniesiony w XIII w. stylu gotyckim z dobudowaną wieżą neogotycką z XIX w.
- dawna plebania w Wollin
-
Zamek
-
Kościół farny
-
Kościół w Grünz
-
Kościół w Sommersdorfie
Transport
Przez część gminy Storkow prowadzi droga krajowa B113.
Do 1945 r. przez miasto prowadziła kolej wąskotorowa Casekow-Penkun-Oder, ze stacją Penkun, która już nie istnieje.
Obecnie najbliższymi stacjami kolejowymi są stacje w Casekow i Tantow.
Turystyka
Przez miasto prowadzą szlaki piesze i rowerowe, m.in. Szlak Odra – Nysa.
Miasta partnerskie
Przypisy
- ↑ Dane statystyczne. laiv-mv.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-10)]..
- ↑ Ernst Eichler, Werner Mühlner, Die Namen der Städte in Mecklenburg-Vorpommern, Rostock, 2002, s. 105.
- ↑ Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1].
- ↑ Jan Maria Piskorski, Miasta Księstwa Szczecińskiego do połowy XIV wieku, Warszawa 1987, s. 227.
- ↑ Orte, Penkun [online], www.traumziel-mv.de [dostęp 2024-07-29] .
- ↑ Pomeranicus, Penkun vom 15. bis 18. Jahrhundert [online], Gesellschaft für pommersche Geschichte, Altertumskunde und Kunst e. V., 10 kwietnia 2017 [dostęp 2024-07-29] (niem.).