Paulownia

Paulownia
Ilustracja
Morfologia (paulownia omszona)
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

paulowniowate

Rodzaj

paulownia

Nazwa systematyczna
Paulownia Siebold & Zucc.
Fl. Jap. (Siebold) 1: 25. 1835
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Młoda paulownia omszona

Paulownia (pawłownia) (Paulownia Siebold & Zuccarini,1835) – rodzaj roślin z rodziny paulowniowatych (Paulowniaceae Nakai, 1949), dawniej zaliczany do trędownikowatych (Scrophulariaceae Jussieu, 1789). Nazwę roślinie nadano na cześć Królowej Holandii Anny Pawłownej Romanow. Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się co najmniej 7 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejnych 6 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych)[3]. Występują naturalnie tylko w cieplejszych rejonach Azji Wschodniej[4].

Mieszaniec dwóch gatunków z tego rodzaju (Paulownia fortunei i Paulownia elongata) znany pod nazwą handlową Oxytree („drzewo tlenowe”) został spopularyzowany jako drzewo o wyjątkowo silnym przyroście biomasy[5].

Morfologia i biologia

Pokrój
Drzewiasty, lub krzewiasty, najczęściej parasolowaty.
Pień i gałęzie
Korowina na pniach najczęściej gładka i szarobrązowa. Młode pędy bardzo szybko rosną i są wrażliwe na mróz.
Drewno
U gatunków drzewiastych jasnobrązowe, wykorzystywane do budowy instrumentów i przedmiotów codziennego użytku, oraz przemysłu papierniczego.
Pąki
Pąki kwiatowe są kuliste i zebrane na końcach pędów w wiechy znacznej długości. Podczas mroźnej zimy wymarzają u paulowni puszystej, jedynej przedstawicielki rodzaju, która może być uprawiana w gruncie. U innych gatunków są one całkowicie nieodporne na niską temperaturę.
Liście
Bardzo duże, sercowate o brzegach piłkowanych, osadzone na długopędach, opadające na zimę.
Kwiaty
Dzwonkowate i okazałe, barwy różowej, fioletowej, lub białej, zebrane w duże, pionowo stojące wiechy. U niektórych gatunków rozkwitają przed rozwojem liści.
Owoce
Zdrewniałe, jajowate torebki barwy szarobrązowej.
Siedlisko
Rośliny występujące w niższych i ciepłych położeniach górskich.

Zastosowanie

  • Roślina ozdobna uprawiana w cieplejszych rejonach Polski (paulownia puszysta) oraz na balkonach i tarasach (pozostałe gatunki, wymagające zimowania w dodatniej temperaturze).
  • Ze względu na swoje właściwości (szybki przyrost masy, łatwość suszenia) paulownia puszysta może być również wykorzystywana do upraw energetycznych i produkcji biomasy[6].

Systematyka

Lista gatunków[3]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. ↑ a b Paulownia. The Plant List. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  4. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  5. ↑ M. Bortniak, T.R. Sekutowski, O. Zajączkowska, M. Kucharski. Influence of the soil from Oxytree <Paulownia elongata SY Hu× Paulownia fortunei (Seem.) Hemsl.> plantation on germination and initial growth of winter and winter rape. „Progress in Plant Protection”. 58, 4, s. 247-250, 2018. 
  6. ↑ Paulownia – drzewo nie tylko ozdobne.