Parafia św. Bartłomieja Apostoła w Baranowie

Parafia pw.
Świętego Bartłomieja Apostoła
w Baranowie
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Baranowo

Adres

ul. ks. Jana
Trzaskomy 6
06-320 Baranowo

Data powołania

1778

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

łomżyńska

Dekanat

Kadzidło

Kościół

Narodzenia NMP

Filie

Kościół w Dłutówce
Kościół w Ziomku

Proboszcz

ks. Szymon Pieńkowski

Wezwanie

św. Bartłomieja Ap.

Wspomnienie liturgiczne

św. Bartłomieja, Narodzenia NMP,
św. Ap. Piotra i Pawła

Położenie na mapie gminy Baranowo
Mapa konturowa gminy Baranowo, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Parafiaśw. Bartłomieja Ap.w Baranowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Parafiaśw. Bartłomieja Ap.w Baranowie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Parafiaśw. Bartłomieja Ap.w Baranowie”
Położenie na mapie powiatu ostrołęckiego
Mapa konturowa powiatu ostrołęckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Parafiaśw. Bartłomieja Ap.w Baranowie”
Ziemia53°10′21″N 21°18′10″E/53,172500 21,302778
Nawa główna kościoła parafialnego w Baranowie
Wnętrze kościoła św. Bartłomieja w dniu dożynek gminnych
Kościół w dniu dożynek gminnych

Parafia pw. Świętego Bartłomieja Apostoła w Baranowie – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Kadzidło, diecezji łomżyńskiej, metropolii białostockiej. Erygowana w 1778, prowadzona przez księży diecezjalnych[1].

Historia

Pierwotnie Baranowo należało do dekanatu łomżyńskiego[1]. W 1775 przeszło do nowo utworzonego dekanatu ostrołęckiego[2].

23 września 1778 parafię erygował biskup płocki Michał Jerzy Poniatowski. Inicjatywa stworzenia nowej jednostki kościelnej wyszła od Kazimierza Krasińskiego. W 1774 przekazał ziemię pod kościół i zabudowania plebańskie, jak również nadał ziemię, łąki i las na terenie między Baranowem, Budnymi, Jastrząbką a Bakułą. Parafia objęła wsie: Baranowo, Błędowo, Olk, Orzoł, Oborczyska, Kucieje, Bakuła, Brodowe Łąki, Ziomek, Jastrząbka, Cierpięta, Rycica, Rupin, Czarnotrzew, Czerwińskie, Dłutówka, Budne, Zawady, Parciaki[1].

Wedle informacji z wizytacji biskupiej z 1818 parafia czerpała dochody z dziesięcin z 16 wsi, z pól i ogrodów, z boru, z pańszczyzny sprzężajnej i pieszej, z czynszów z domów włościańskich oraz od żywego inwentarza. Parafia dysponowała plebanią, domem dla organisty, zabudowaniami gospodarskimi i szpitalem. Szkołę parafialną prowadzono w wynajętym pomieszczeniu. Planowano zbudować osobny budynek. Przed 1818 do parafii włączono nowe wsie: Zimna Woda, Witowy Most, Majdan, Dynak, Orzołek, Guzowatka, Wola Błędowska i Dąbrowa. Wieś Zawady przeniesiono do parafii Kadzidło. W 1818 w parafii Baranowo mieszkały 1743 osoby (840 mężczyzn i 903 kobiety)[1].

Po 1818 w granicach parafii notowano nowe wsie: Adamczycha, Gaczyska, Glinki i Ramiona. W 1826 parafię przeniesiono do dekanatu przasnyskiego. W 1848 do parafii należało 30 wsi z 488 gospodarstwami. Mieszkało tu 3133 osób (1554 mężczyzn i 1579 kobiet)[1].

W 1864 biskup Wincenty Teofil Popiel erygował parafię w Brodowych Łąkach, która została wydzielona z parafii Baranowo. Objęła wsie: Kopaczyska, Zawady, Błędowo, Guzowatka, Ostrówek, Brodowe Łąki i Wola Błędowska[3].

W parafii Baranowo działało Bractwo Miłosierdzia liczące 300 osób. W 1856 Karol Joachim Krasiński wyjednał u papieża Piusa IX zezwolenie na odpust zupełny w Baranowie w dniu Przemienienia Pańskiego. W kolejnym roku papież udzielił wiecznego odpustu zupełnego tym, którzy po spowiedzi i komunii św. nawiedzą od pierwszych nieszporów, a w drugi dzień Zielonych Świątek od wschodu do zachodu słońca Kościół w Baranowie i pomodlą się w intencji Ojca Św., w następujące święta: Niepokalanego Poczęcia i Zwiastowania NMP, Narodzenia św. Jana Chrzciciela, św. Rocha i św. Mikołaja[1].

Podczas powstania styczniowego proboszcz ks. Józef Rzeszotarski pomagał partyzantom, udzielając im schronienia. Po upadku insurekcji współtworzył i finansował baranowską organizację „Kosynierzy”. Za te działania kapłan został zamordowany przez kozaków[1].

W latach 30. XX wieku w parafii działało bractwo różańcowe (100 osób), bractwo Żywego Różańca, kółko misyjne, III Zakon św. Franciszka (około 400 osób), Stowarzyszenie Pacholąt Najświętszego Sakramentu, Stowarzyszenie Najświętszego Sakramentu, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej i Żeńskiej, Katolickie Stowarzyszenie Mężów i Kobiet[1].

Na przełomie 1936 i 1937 dzięki zaangażowaniu proboszcz parafii Baranowo ks. Jana Trzaskomy i sekretarza gminy Baranowo J. Puściana przeprowadzono regulację rzeki Płodownicy. Obok rzeki na miejscu drewnianej figury św. Jana Chrzciciela z końca XVIII wieku ustawiono nową z metalu na murowanym cokole[1].

Papież Jan Paweł II bullą Totus Tuus Poloniae Populus z 25 marca 1992 przeniósł parafię Baranowo w dekanacie przasnyskim i diecezji płockiej do dekanatu kadzidlańskiego w diecezji łomżyńskiej[4].

Zasięg parafii

Do parafii należą wierni z miejscowości: Adamczycha, Bakuła, Baranowo, Budne-Sowięta, Cierpięta, Czarnotrzew, Czerwińskie, Dłutówka, Gaczyska, Glinki, Jastrząbka Kalisko, Kucieje, Lipowy Las, Majdan, Majk, Oborczyska, Orzoł, Orzołek, Ramiona, Rupin, Rycica, Witowy Most i Ziomek[5].

Świątynie

Dawne świątynie

Kościół parafialny

 Osobny artykuł: Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Baranowie.

Obecny kościół murowany w stylu neogotyckim pw. Narodzenia NMP jest czwartym w parafii. Został wybudowany w latach 1910–1914. Nabożeństwa zaczęto tu odprawiać w 1922. 23 sierpnia 1926, w czasie wizytacji biskupiej, świątynię konsekrował biskup płocki Antoni Julian Nowowiejski[1].

Kościoły filialne i kaplice

W latach 1778–1864 na terenie parafii, w Brodowych Łąkach, znajdował się mały drewniany kościół, filia kościoła parafialnego[1].

Współcześnie parafia ma dwa kościoły filialne zaprojektowane przez Stanisława Marzyńskiego[4][6]:

Cmentarz

Początkowo, po erygowaniu parafii, zmarłych grzebano obok kościoła. W 1876 wyznaczono cmentarz grzebalny w odległości około 400 m od obecnego kościoła. Poświęcono go 16 listopada 1876. Jest użytkowany do dziś. Po 1936 zakończono prawie sześcioletnie prace porządkowe, m.in. wykonanie ogrodzenia[1].

Na cmentarzu zachowała się pochodząca z ostatniej ćwierci XIX wieku drewniana jednokondygnacyjna kostnica. Postawiono ją na planie kwadratu w konstrukcji zrębowej na niskiej podmurówce z polnych kamieni. Podwalina jest dębowa, a ściany sosnowe oszalowane z desek ułożonych pionowo i na zakładkę. Czterospadowy namiotowy dach podkrywają deski. Oszalowane jednoskrzydłowe drzwi są ćwiekowane. Kubatura budynku to 18,61 m³, a powierzchnia użytkowa 10,89 m²[7].

Zabudowania parafialne

W 1818 notowano drewnianą plebanię. Nową za własne pieniądze zbudował w 1851 ks. Józef Rzeszotarski. Wyremontował też zabudowania gospodarcze. Zakupił do dzwonnicy cztery dzwony. 1 maja 1865 poświęcił je biskup Wincenty Teofil Popiel, nadając imiona Maciej, Pius, Wincenty, Filip i Jakub[1].

W 1915 plebania została zajęta przez sztab armii niemieckiej. Została zniszczona w wyniku działań wojennych. Według literatury nowa murowana plebania powstała w 1923[1]. W dokumentacji Narodowego Instytutu Dziedzictwa budynek jest datowany na 1926–1932[8].

W 1932 zbudowano Dom Parafialny, w których organizowano jasełka, przedstawienia i spotkania organizacji katolickich. W 1934 z fabryki dzwonów w Węgrowie sprowadzono trzy dzwony: Bartłomiej (470 kg), Jan (250 kg) i Józef (133 kg). Konsekrował je biskup Leon Wetmański podczas wizytacji biskupiej w 1935[1].

Odpusty

W parafii obchodzone są trzy odpusty: w dniu wspomnienia św. Bartłomieja 24 sierpnia, 8 września w Narodzenie NMP oraz w uroczystość św. apostołów Piotra i Pawła 29 czerwca[5].

Duchowieństwo

Proboszczowie

  • ks. Paweł Giżyński (1778)
  • ks. Wojciech Dłużewski
  • ks. Józef Rzeszotarski (1839–1869)
  • ks. Mateusz Lipiński
  • ks. Ludwik Sokolik (1907–1911)
  • ks. Klemens Kukliński (1911–1922)
  • ks. Józef Zaręba (1922–1930)
  • ks. Franciszek Flaczyński (1930–1935)
  • ks. Jan Trzaskoma (1936–1943)
  • ks. Roman Bogucki (1944–1946)
  • ks. Mieczysław Skwarski (1946–1956)
  • ks. Paweł Orłowski (1956–1977)[1]
  • ks. Kazimierz Bórawski (1977–1999)[9]
  • ks. Antoni Bardłowski (1999–2004)[9]
  • ks. Waldemar Heromiński (2004–2019)[5][10]
  • ks. Szymon Pieńkowski (od 2019)[5][11]

Wikariusze

  • ks. Dariusz Berć
  • ks. Kamil Nowak[5]

Kapłani pochodzący z parafii

  • ks. Czesław Orzoł (1961)
  • ks. Jan Domurad (1962)
  • ks. Stanisław Tabaka (1965)
  • ks. Kazimierz Komor MIC (1967)
  • ks. Mirosław Tabaka (1981)
  • ks. Wiesław Białczak (1994)
  • ks. Michał Bieńkowski (1994)
  • ks. Robert Bączek (2002)
  • ks. Janusz Kuskowski SDB (2004)[9].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Adam Białczak, Z dziejów parafii Baranowo, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, 9, 1995, s. 147–160 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  2. ↑ Barbara Kalinowska, Powstanie i obraz dekanatu ostrołęckiego w świetle akt wizytacji generalnej 1775 roku, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, 13, 1999, s. 43–55.
  3. ↑ Kościół pw. św. Michała Archanioła w Brodowych Łąkach wraz z dzwonnicą | Mazowiecki Szlak Tradycji [online], www.mazowieckiszlaktradycji.com [dostęp 2022-08-17].
  4. ↑ a b Maria Weronika Kmoch, Na skraju Kurpiowszczyzny. Parafia pw. św. Floriana w Jednorożcu, Jednorożec: Stowarzyszenie „Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej”, 2020, ISBN 978-83-927409-7-1, OCLC 1225226389 [dostęp 2022-07-21].
  5. ↑ a b c d e Baranowo – Parafia pw. św. Bartłomieja Apostoła [online], diecezja.lomza.pl [dostęp 2022-08-18] (pol.).
  6. ↑ Teresa Krogulec, Stanisław Marzyński (1904–1992) – budowniczy kościołów, „Almanach Muzealny”, 6, 2010, s. 221–230.
  7. ↑ Kostnica cmentarna [online], zabytek.pl [dostęp 2022-08-20] (pol.).
  8. ↑ Plebania [online], zabytek.pl [dostęp 2022-08-20] (pol.).
  9. ↑ a b c Diecezja Łomżyńska: BARANOWO [online], archive.ph, 3 maja 2013 [dostęp 2022-08-20].
  10. ↑ Zmiany personalne w diecezji łomżyńskiej. Także w Ostrołęce i powiecie [online], www.eostroleka.pl [dostęp 2022-08-20] (pol.).
  11. ↑ Maria Weronika Kmoch, MAŁA OJCZYZNA: Parafia pw. św. Antoniego w Olszewce [online] [dostęp 2022-07-28].

Linki zewnętrzne

Parafie dekanatu Kadzidło

Read other articles:

Félix María Zuloaga

Mexican conservative general and politician In this Spanish name, the first or paternal surname is Zuloaga and the second or maternal family name is Trillo. Félix María Zuloaga27th President of Mexicoby the Plan of TacubayaIn office11 January 1858 – 24 December 1858[1]Succeeded byManuel Robles Pezuela Personal detailsBorn(1813-03-31)31 March 1813Álamos, Sonora, New Spain[2]Died11 February 1898(1898-02-11) (aged 84)Mexico City[2]NationalityMex...

 

Park Hall (Oswestry)

Football stadium in Shropshire, England Park HallPark Hall in 2007LocationOswestry, Shropshire, EnglandCapacity3,000 (3,000 seated)[1]ConstructionBuilt1993Renovated2007TenantsOswestry Town (1993–2003)The New Saints (2007–present)FC Oswestry Town (2013–2020)St Martins (2012–2022) Park Hall Stadium is a football stadium to the north-east of Oswestry, Shropshire, England. It was opened by Shropshire County Council in 1993, originally as the home of Oswestry Town. In 2003, Oswestr...

 

Calgary Flames

National Hockey League team in Alberta, Canada Calgary Flames 2023–24 Calgary Flames seasonConferenceWesternDivisionPacificFounded1972HistoryAtlanta Flames1972–1980Calgary Flames1980–presentHome arenaScotiabank SaddledomeCityCalgary, AlbertaTeam coloursRed, yellow, white[1][2]     MediaSportsnet WestCFAC (Sportsnet 960 The Fan)Owner(s)Calgary Sports and Entertainment(N. Murray Edwards, chairman)General managerCraig ConroyHead coachRyan HuskaCaptainMikael B...

2004 United States House of Representatives elections in Minnesota

2004 United States House of Representatives elections in Minnesota ← 2002 November 2, 2004 (2004-11-02) 2006 → All 8 Minnesota seats to the United States House of Representatives   Majority party Minority party   Party Democratic (DFL) Republican Last election 4 seats, 49.87% 4 seats, 46.76% Seats before 4 4 Seats won 4 4 Seat change Popular vote 1,399,624 1,236,094 Percentage 51.42% 45.42% Swing 1.55% 1.34% Elections in...

 

Spanker (sail)

Type of sail Driver (sail) redirects here. For other uses, see Driver (disambiguation). The spanker is the fore-and-aft sail at the lower right. On a square rigged ship, the spanker is a gaff-rigged fore-and-aft sail set from, and aft of, the aftmost mast.[1][2][3] Spankers are also called driver, jigger, and a pusher sail.[4] On a schooner of four or more masts, the spanker is the sail on the mast nearest the stern.[5] The spanker is a small sail, but ...

 

مناهضة النزعة الاستهلاكية

مناهضة النزعة الاستهلاكية هي أيديولوجيا سوسيوسياسية تعارض النزعة الاستهلاكية وحالة الشراء الدائمة للسلع المادية واستهلاكها. تركز مناهضة النزعة الاستهلاكية على تصرفات شركات الأعمال التي تسعى إلى تحقيق أهداف مالية واقتصادية على حساب الصالح العام، وخصوصًا في ما يتعلق بح�...

United National Independence Party

Political party in Zambia United NationalIndependence Party AbbreviationUNIPLeaderTrevor MwambaFounderMainza ChonaFoundedOctober 1959 (October 1959)Preceded byZambian African National CongressHeadquartersLusakaIdeologyAfrican socialismAfrican nationalismPolitical positionLeft-wingNational Assembly0 / 157Pan African Parliament0 / 5Party flagWebsiteunipzambia.orgPolitics of ZambiaPolitical partiesElections This article is part of a series aboutKenneth Kaunda UNIP 1968 1973 1978 1...

 

Wheelchair curling at the Winter Paralympics

Wheelchair curling at the Winter ParalympicsGoverning bodyWCFEvents2 (mixed)Games 1976 1980 1984 1988 1992 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022 Medalists Wheelchair curling tournaments have been staged at the Paralympic Games since the Winter Paralympic Games in 2006 in Turin. The tournaments are staged for mixed gender teams. Canada has been the most successful team in the tournaments, winning three of five gold medals. Participating nations The final placement for each team in each tour...

 

44th Mechanized Brigade (Ukraine)

44th Separate Mechanized Brigade44 окрема механізована бригада44 okrema mekhanizovana bryhadaShoulder Sleeve InsigniaActive2 March 2023 - presentCountry UkraineBranch Ukrainian Ground ForcesTypeMechanized infantrySizeBrigadeMotto(s)Si vis pacem – para bellumEngagements Russo-Ukrainian War Russian invasion of Ukraine WebsiteOfficial Facebook pageCommandersCurrentcommanderUnknownMilitary unit The 44th Separate Mechanized Brigade (Ukrainian: 44 окрема �...

Ichabod Crane

Fictional character from The Legend of Sleepy Hollow This article is about the fictional character. For the military officer, see Ichabod Crane (colonel). This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article is written like a personal reflection, personal essay, or argumentative essay that states a Wikipedia editor's personal feelings or presents an original argument about a topic...

 

مسجد عيدكه

مسجد عيدكه   إحداثيات 27°54′36″N 80°47′24″E / 27.910092°N 80.789936°E / 27.910092; 80.789936   معلومات عامة الدولة  الهند التصميم والإنشاء النمط المعماري عمارة إسلامية  معلومات أخرى تعديل مصدري - تعديل   مسجد عيدكه هو مسجد يقع بالقرب من خطوط السكك الحديدية بين مدينتي اكيمب...

 

Mingrelian language

Kartvelian language of western Georgia Mingrelianმარგალური ნინა margaluri ninaNative toGeorgiaRegionMingreliaAbkhaziaEthnicityMingreliansNative speakers345,000 (2015)[1]Language familyKartvelian Karto-ZanZanMingrelianWriting systemGeorgian scriptLanguage codesISO 639-3xmfGlottologming1252ELPMingrelianMingrelian is classified as Definitely Endangered by the UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger Mingrelian, or Megrelian (მარგალ�...

Economic determinism

Theory that all societal relationships are based on economic relationships This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article is missing information about how Marx and Engles applied historical materialism in concrete cases and whether this makes the theory amount to a determinism. Please expand the article to include this information. Further details may exist on the talk page....

 

Lophophine

Chemical compound LophophineClinical dataRoutes ofadministrationOralATC codenoneLegal statusLegal status Uncontrolled (but may be covered under the Federal Analogue Act in the United States and under similar bills in other countries due to its similarity to mescaline and MMDA) Identifiers IUPAC name 2-(7-Methoxy-1,3-benzodioxol-5-yl)ethanamine CAS Number23693-38-1 YPubChem CID90239ChemSpider81465 YUNIIC68IB79RC2ChEMBLChEMBL159620 YCompTox Dashboard (EPA)DTXSID80178357 ECHA Info...

 

Seconda battaglia di Bir el Gobi

Questa voce o sezione sugli argomenti battaglie e seconda guerra mondiale non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti dei progetti di riferimento 1, 2. Seconda battaglia di Bir el Gobiparte della campagna del Nordafrica della seconda guerra mondialeSoldati del Battaglione Giovani FascistiData3 dicembre - 7 dicembre 1941 LuogoBir ...

That Certain Woman

1937 film by Edmund Goulding That Certain WomanOriginal posterDirected byEdmund GouldingWritten byEdmund GouldingProduced byHal B. WallisJack L. WarnerStarringBette DavisHenry FondaAnita LouiseCinematographyErnest HallerEdited byJack KilliferMusic byMax SteinerProductioncompanyWarner Bros.Distributed byWarner Bros.Release date September 18, 1937 (1937-09-18) Running time93 minutesCountryUnited StatesLanguageEnglishBox office$1 million That Certain Woman is a 1937 American melod...

 

Taekwondo aux Jeux olympiques

Taekwondo aux Jeux olympiques Généralités Sport Taekwondo 1re apparition Sydney, 2000 Organisateur(s) CIO Éditions 7e en 2024 Périodicité Tous les 4 ans Épreuves 8 en 2024 Pour la compétition en cours voir : Taekwondo aux Jeux olympiques d'été de 2024 modifier Sport de démonstration en 1988 et 1992, le taekwondo apparaît au programme officiel des Jeux olympiques d'été de 2000 organisés à Sydney (Australie). C'est au cours de la 104e session du CIO qui s'est ten...

 

Victoriafälle

Mosi-oa-Tunya / Victoria-Fälle UNESCO-Welterbe Schrägluftbild der Victoriafälle mit Blick nach Norden, den breiten Oberlauf des Sambesi hinauf; ganz unten mittig der Boiling Pot, links daneben die Victoria Falls Bridge Vertragsstaat(en): Sambia Sambia,Simbabwe Simbabwe Typ: Natur Kriterien: (vii)(viii) Fläche: 6.860 ha Referenz-Nr.: 509 UNESCO-Region: Afrika Geschichte der Einschreibung Einschreibung: 1989  (Sitzung 13) Die Victoriafälle sind ein breiter Wasserf...

徐庶

この項目では、後漢・三国時代の人物について説明しています。秦の始皇帝に仕えた方士については「徐福」をご覧ください。 この節は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。 出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?: 徐庶 – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii...

 

برتقالي

برتقالي إحداثيات طيفية طول الموجة 585–620 نانومتر آر جي بي FF7F00  دلالات شائعة رغبة، إثارة، دفء، خريف، نار، هالووين، هندوسية، هندسة حول هذه الإحداثيات نظام 16 # ن ش ق (نقبة، إشباع، قيمة) (30°, 100%, 100%) المصدر HTML Colour Chart @30 ب: مضبوط وفق [0–255] (بايت) تعديل مصدري - تعديل   اللون البرتقا�...