Paracryphiales – rząd roślin nasiennych należący do kladuastrowych (ang.asterids) odpowiadającego w ujęciu Ruggiero i in. nadrzędowi astropodobnychAsteranae. Jest to takson monotypowy obejmujący jedną rodzinęParacryphiaceae z trzema rodzajami i 36 gatunkami[2][4]. Są to rośliny drzewiaste i krzewiaste, zimozielone, ulistnione spiralnie, występujące we wschodniej Australii oraz na wyspach od Filipin po Nową Zelandię, na wschodzie po Nową Kaledonię[2]. Współczesny zasięg ma charakter reliktowy – dawniej przedstawiciele tej grupy występowali także na półkuli północnej (np. skamieniałości sprzed 83,5 miliona lat (kreda późna) znane są ze Szwecji). Znaczenie użytkowe ma drewno pozyskiwane w Australii z gatunku Quintinia sieberi – bardzo twarde, różowawe, o gęstych słojach[4].
Morfologia
Pokrój
Małe i średnich rozmiarów[5]drzewa i krzewy[4]. Gdy występują włoski są one jednokomórkowe i nierozgałęzione[5].
Skórzaste, pojedyncze, skrętoległe, choć często skupione na pędach w fałszywych okółkach. Przylistków brak. Blaszka całobrzega lub piłkowana[4][5], użyłkowana pierzasto, z żyłkami sięgającymi końców ząbków[5].
Zebrane w szczytowe i wyrastające w kątach liści kłosy, grona i wiechy. Kwiaty są promieniste i obupłciowe, siedzące lub krótkoszypułkowe. Działki kielicha są wolne w liczbie czterech lub pięciu, rzadko w większej liczbie. Płatków korony często brak lub są w takiej liczbie jak działki kielicha. Pręcików jest 5 do 8, rzadko do 11. Zalążnia jest górna u Paracryphia i dolna u pozostałych rodzajów. Powstaje z różnej liczby owocolistków (od dwóch u Sphenostemion do 15 u Paracryphia), na szczycie zakończonych siedzącymi znamionami[4].
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05](ang.).
↑ abcdefMaarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 616-617. ISBN 978-1-842466346.
