Pałac Czapskich w Warszawie

Pałac Czapskich w Warszawie
Zabytek: nr rej. 209 z 1 lipca 1965[1]
Ilustracja
Korpus główny pałacu
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Krakowskie Przedmieście 5

Styl architektoniczny

barok

Zniszczono

1939

Odbudowano

1948–1959

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Czapskich w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac Czapskich w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Czapskich w Warszawie”
52,239417°N 21,015056°E/52,239417 21,015056
Pałac Czapskich ok. 1908
Zespół pałacowy widziany z Krakowskiego Przedmieścia

Pałac Czapskich[2][3], także pałac Krasińskich[2][4] lub pałac Raczyńskich[2][4]pałac znajdujący się przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 w Warszawie. Siedziba stołecznej Akademii Sztuk Pięknych.

Historia

W XVII wieku na miejscu obecnego pałacu znajdował się drewniany dwór Radziwiłłów. W latach ok. 1680–1705 dla prymasa Michała Radziejowskiego wzniesiono murowany pałac, najprawdopodobniej według projektu Tylmana z Gameren. W 1712 teren został własnością hetmana wielkiego koronnego Adama Sieniawskiego. Zajął się on przebudową pałacu i oficyn (nastąpiła w latach 1713–1721). Stworzył oficyny frontowe, dziedziniec gospodarczy i reprezentacyjny, założył ogród. Po jego śmierci w 1726, posiadłość odziedziczyła jego córka Zofia (będąca żoną Augusta Czartoryskiego). W 1732 małżeństwo Czartoryskich sprzedało pałac bankierowi Piotrowi Riaucour.

W 1733 budynek kupiła rodzina Czapskich. Rozpoczęli kolejną przebudowę wnętrza pałacu jak i jego otoczenia. W latach 1752–1756 nadano mu późnobarokowy wystrój. Bramę główną udekorowano kamiennymi orłami. Tomasz Czapski zmarł w 1784. Budynek odziedziczyła jego córka Konstancja, żona marszałka Sejmu Stanisława Małachowskiego. Od tego czasu w pałacu odbywały się narady, projekty Konstytucji i ustaw, wystawne obiady. W 1790 architekt Jan Chrystian Kamsetzer wybudował dwie oficyny w stylu klasycystycznym; przebudował także bramę.

Od 1809, po śmierci Stanisława Małachowskiego, pałac stał się własnością rodziny Krasińskich. Stał się jednym z ośrodków życia kulturalnego Warszawy. Odbywały się w nim spotkania literackie pisarzy i poetów organizowane przez Wincentego Krasińskiego, ojca Zygmunta Krasińskiego. Rodzina ta zgromadziła w pałacu zbiory biblioteczne – Bibliotekę Ordynacji Krasińskich. Na przełomie lat 1820/1821 w pałacu mieszkali dwaj początkujący poeci romantyczni, Seweryn Goszczyński i Józef Bohdan Zaleski[5]. Tutaj też zmarli rodzice Zygmunta Krasińskiego − matka Maria[6] (1822) i ojciec Wincenty[7] (1858).

W latach 1909–1945 właścicielem pałacu był hrabia Edward Bernard Raczyński. W okresie 1905 i 1910–1911 w pałacu mieścił się m.in. konsulat Stanów Zjednoczonych, po I wojnie światowej Francuska Misja Wojskowa (1924)[8].

Korpus główny pałacu został spalony podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939. Całkowitemu zniszczeniu uległy wtedy wnętrza pałacowe[9]. Budynki od ulicy zostały wypalone w 1944. Po wojnie zniszczenia budynku oszacowano na ok. 70%[10].

Pałac odbudowano w latach 1948–1959 według projektu Stanisława Brukalskiego. Starano się przywrócić wygląd, jaki miał w XVIII w.

Pałac i sąsiadujące budynki zajęła stołeczna Akademia Sztuk Pięknych (ASP). W 1962 Ministerstwo Gospodarki Komunalnej odebrało Raczyńskiemu prawo własności i zezwoliło na użytkowanie pałacu przez ASP. Mieszczą się tam m.in. rektorat, biblioteka, Wydział Malarstwa i Wydział Grafiki.

W 1950 w rogu pałacowego dziedzińca, od strony ul. Traugutta, ustawiono pomnik Bartolomeo Colleoniego, będący kopią monumentu w Wenecji[11].

Na drugim piętrze lewej oficyny pałacu w latach 1960–2014 mieścił się Salonik Chopinów, oddział Muzeum Fryderyka Chopina[12]. Był to odtworzony fragment mieszkania, do którego w czerwcu 1827 wprowadziła się rodzina Chopinów. Fryderyk Chopin mieszkał tutaj do 2 listopada 1830, co upamiętnia odsłonięta 100 lat później tablica na fasadzie[13]. Obok znajduje się wmurowana w 1989 roku tablica upamiętniająca Cypriana Kamila Norwida, który uczył się tam malarstwa w szkole Aleksandera Kokulara[14], a ścianie od strony ul. Traugutta − tablica upamiętniająca Zygmunta Krasińskiego[15].

W 1965 pałac wraz z oficynami wpisano do rejestru zabytków[1].

W procesie reprywatyzacji w 2018 miasto odmówiło zwrotu nieruchomości, gdyż była ona wykorzystywana na cele publiczne[16].

Galeria

Przypisy

  1. a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 czerwca 2023 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 38. [dostęp 2023-07-11].
  2. a b c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 597. ISBN 83-01-08836-2.
  3. Tadeusz Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 33. ISBN 83-223-2047-7.
  4. a b Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1977, s. 76.
  5. Janina Rosnowska, Goszczyński, Warszawa 1977, s. 68-69.
  6. Danuta Danek, Krasiński i doświadczenie miłości romantycznej, [w:] Zygmunt Krasiński. Życie czy literatura?, Toruń 2019, s. 120.
  7. Wojciech Jerzy Górczyk, Śmierć w rodzinie Krasińskich z perspektywy prywatności. Eliza z Branickich Krasińska – życie w cieniu śmierci, [w:] Marginesy, Życie prywatne Polaków w XIX wieku, Łódź 2021, s. 191.
  8. Liste du Corps Diplomatique à Varsovie 1924, s. 32
  9. Alfred Lauterbach. Zniszczenie i odbudowa Warszawy zabytkowej. „Kronika Warszawy”. 4(8), s. 57, 1971. 
  10. Karol Małcużyński, Wacław Wojnacki: Zwiedzamy nową Warszawę. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1950, s. 80.
  11. Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 111. ISBN 83-88973-59-2.
  12. Dariusz Bartoszewicz. Eksmisja Chopina na bruk. „Gazeta Stołeczna”, s. 1, 23 lutego 2016. 
  13. Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 103. ISBN 83-01-06109-X.
  14. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 136−137. ISBN 83-912463-4-5.
  15. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 137. ISBN 83-912463-4-5.
  16. Konrad Klimczak: Dzięki „małej” ustawie zwrotu ASP nie będzie. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 19 października 2018. [dostęp 2018-10-28].

Bibliografia

  • Jadwiga Mieleszko: Pałac Czapskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.

Read other articles:

العلاقات الأندورية التشيلية أندورا تشيلي   أندورا   تشيلي تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الأندورية التشيلية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين أندورا وتشيلي.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة أندو�...

 

Premier of Taiwan since 2023 For the diplomat, see Chen Chien-jen (born 1939). In this Taiwanese name, the surname is Chen. His ExcellencyChen Chien-jenOS KSG KHS陳建仁Official portrait, 202331st Premier of the Republic of China(Premier of Taiwan)[a]CaretakerAssumed office 31 January 2023PresidentTsai Ing-wenVice PremierCheng Wen-tsanPreceded bySu Tseng-chang11th Vice President of the Republic of China[a]In office20 May 2016 – 20 May 2020PresidentTsai Ing-wen...

 

Bupati Bengkulu UtaraLambang Kabupaten Bengkulu UtaraPetahanaIr. H. Miansejak 17 Februari 2016KediamanBalai Daerah Bengkulu Utara Kota ArgamakmurMasa jabatan5 tahunDibentuk1949Pejabat pertamaT. UsmanSitus webbengkuluutarakab.go.id Berikut ini adalah daftar Bupati Bengkulu Utara dari masa ke masa. No Bupati Mulai Jabatan Akhir Jabatan Prd. Ket. Wakil Bupati 1 T.Usman 1960 1965 1   – 2 Kol.Kamarsyah 1965 1967 2   3 Kol.Syamsul Bahrun 1967 1972 3   4 Mayor.Boerhan Dahri 197...

Plants that grow at high elevation Alpine plants are plants that grow in an alpine climate, which occurs at high elevation and above the tree line. There are many different plant species and taxa that grow as a plant community in these alpine tundra.[1] These include perennial grasses, sedges, forbs, cushion plants, mosses, and lichens.[2] Alpine plants are adapted to the harsh conditions of the alpine environment, which include low temperatures, dryness, ultraviolet radiation...

 

Classical Chinese school of thought The birthplaces of notable Chinese philosophers from the Hundred Schools of Thought during the Zhou dynasty. Philosophers of Naturalist are marked by circles in yellow. The School of Naturalists or the School of Yin-Yang (simplified Chinese: 阴阳家; traditional Chinese: 陰陽家; pinyin: Yīnyángjiā; Wade–Giles: Yin-yang-chia; lit. 'School of Yin-Yang') was a Warring States-era philosophy that synthesized the concepts of yin-...

 

Yurundajie雨润大街LokasiDistrik Jianye, Nanjing, JiangsuChinaOperatorNanjing Metro Co. Ltd.Jalur     Jalur 2KonstruksiJenis strukturBawah tanahSejarahDibuka28 Mei 2010Operasi layanan Stasiun sebelumnya   Nanjing Metro   Stasiun berikutnya Youfangqiao Yuzui Jalur 2Yuantong Jingtianlu Sunting kotak info • L • BBantuan penggunaan templat ini Stasiun Yurundajie (Hanzi: 雨润大街站), adalah sebuah stasiun di Jalur 2 dari Nanjing Metro. Stasiu...

Steel roller coaster at Kennywood For the Dreamworld roller coaster formerly named Sky Rocket, see Escape from Madagascar. Sky RocketKennywoodLocationKennywoodCoordinates40°23′11″N 79°51′53″W / 40.38639°N 79.86472°W / 40.38639; -79.86472StatusOperatingOpening dateJune 29, 2010 (2010-06-29)General statisticsTypeSteelManufacturerPremier RidesLift/launch systemLSM launchHeight95 ft (29 m)Length2,100 ft (640 m)Speed50 mph...

 

Chinese politician In this Chinese name, the family name is Ji. Ji Pengfei姬鹏飞Ji in 1940Director of the Hong Kong and Macau Affairs OfficeIn office1983–1990PremierZhao ZiyangLi PengPreceded byLiao ChengzhiSucceeded byLu PingHead of the International Department of the Chinese Communist PartyIn officeFebruary 1980 – May 1982Preceded byZhou RongxinSucceeded byJin MingVice Premier of the People's Republic of ChinaIn office13 September 1982 – 4 May 1982PremierZhao Ziya...

 

British paralympic athlete Kadeena CoxOBECox at the 2016 ParalympicsPersonal informationNicknameKDCNationality Great BritainBorn (1991-03-10) 10 March 1991 (age 33)Leeds, West Yorkshire, EnglandSportCountryGreat BritainSportAthletics, cyclingDisability classT38, C4Event(s)T38 sprint, C4 para-cyclingClubSale HarriersCoached byJoseph McDonnellAchievements and titlesHighest world ranking1st – 100 m (T37)1st – 400m WR (T38)Personal best(s)100m sprint: 12.98s200m sprint: 27.15s4...

Prussian philosopher, government official, diplomat, and educator (1767–1835) Wilhelm von HumboldtPortrait by Thomas LawrenceBorn(1767-06-22)22 June 1767Potsdam, PrussiaDied8 April 1835(1835-04-08) (aged 67)Tegel, PrussiaEducationUniversity of Frankfurt (Oder)University of GöttingenSpouseCaroline von DacherödenEra19th-century philosophyRegionWestern philosophySchoolBerlin Romanticism[1]Romantic linguistics[2]Classical liberalismInstitutionsUniversity of BerlinMain int...

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2023) Microsoft Office Mix المبرمج شركة مايكروسوفت الإصدار الأولي 2014 نظام التشغيل ويندوز منصة حوسبة اوفيس رخصة برمجية محتكرة الموقع www.microsoft.com مايكروسوفت أوفيس ميكس (أو بإ...

 

Roman castrum where Colchester, England now stands CamulodunumColchester's Roman town wallsShown within EnglandAlternative nameCamulodunon, Colonia Claudia Victricensis, Colonia VictricensisLocationColchester, Essex, EnglandRegionBritanniaCoordinates51°53′31″N 0°53′53″E / 51.89194°N 0.89806°E / 51.89194; 0.89806TypeColoniaHistoryFoundedLate 1st century BCPeriodsBritish Iron Age to Roman EmpireSite notesOS grid reference: TL995255 Camulodunum (/ˌkæmj�...

Giuseppe Bruno: Taormina, chiesa di san Michele e palazzo dei duchi di santo Stefano, 1885 circa Giuseppe Bruno: Taormina, porta dei Cappuccini, 1890 circa Giuseppe Bruno (Capizzi, 1836 – Taormina, 1904) è stato un fotografo italiano, attivo a Taormina, a Capizzi e nel resto della Sicilia nel XIX secolo. Indice 1 Biografia 2 Note 3 Bibliografia 4 Voci correlate 5 Altri progetti 6 Collegamenti esterni Biografia Di formazione ingegnere, sposò una donna facoltosa di Capizzi e, potendo vivere...

 

24°05′37″N 32°53′13″E / 24.09361°N 32.88694°E / 24.09361; 32.88694 محمية سالوجا وغزال البلد مصر  الموقع محافظة أسوان،  مصر أقرب مدينة أسوان تعديل مصدري - تعديل   جزء من محمية سالوجا وغزال محمية سالوجا وغزال هي إحدي المحميات الطبيعية في جنوب مصر وتعتبر اصغرها حيث لا تتعدى مساحت...

 

Part of a series of articles onPsychoanalysis Concepts Psychosexual development Psychosocial development (Erikson) Unconscious Preconscious Consciousness Psychic apparatus Id, ego and superego Ego defenses Projection Introjection Libido Drive Transference Countertransference Resistance Denial Dreamwork Cathexis Important figures Abraham Adler Balint Bion Breuer Chodorow Erikson Fairbairn Ferenczi Freud (Anna) Freud (Sigmund) Fromm Guattari Horney Irigaray Jacobson Jones Jung Kohut Klein Krist...

この項目では、衆議院の小選挙区について説明しています。かつて存在した衆議院の中選挙区については「岐阜県第1区 (中選挙区)」をご覧ください。 岐阜県第1区 行政区域 岐阜市(2024年1月1日現在)比例区 東海ブロック設置年 1994年(2022年区割変更)選出議員 野田聖子有権者数 334,642人1.476 倍(一票の格差・鳥取1区との比較)(総務省・2023年9月1日)テンプレートを...

 

Guadiana Valley Natural ParkIUCN category V (protected landscape/seascape)LocationDistrito de BejaNearest cityMértola, SerpaCoordinates37°39′02″N 7°38′42″W / 37.65056°N 7.64500°W / 37.65056; -7.64500Area697 km2 (269 sq mi)Established18 November 1995Governing bodyInstitute for Nature Conservation and Forests Guadiana Valley Natural Park (Portuguese: Parque Natural do Vale do Guadiana) is a natural park in southeastern Portugal. It i...

 

يشير الاحتلال السوفيتي لرومانيا[1] إلى الفترة الممتدة من عام 1944 إلى أغسطس عام 1958، والتي حافظ خلالها الاتحاد السوفيتي على وجود عسكري كبير في رومانيا. أثناء هجوم الجبهة الشرقية عام 1944، احتل الجيش السوفيتي ما كان يُعرف بمملكة رومانيا قبل الاحتلال العسكري. وقد جرى احتلال ا...

Species of flowering plant Lobelia cardinalis Conservation status Least Concern  (IUCN 3.1)[1] Secure  (NatureServe)[2] Scientific classification Kingdom: Plantae Clade: Tracheophytes Clade: Angiosperms Clade: Eudicots Clade: Asterids Order: Asterales Family: Campanulaceae Genus: Lobelia Species: L. cardinalis Binomial name Lobelia cardinalisL. Synonyms[3] List Dortmanna cardinalis (L.) Kuntze Dortmanna cordigera (Cav.) Kuntze Dortmanna engelmanniana Kun...

 

François Mitterrand Fotografiado en 1983. Presidente de la República Francesa 21 de mayo de 1981-17 de mayo de 1995Primer ministro Pierre Mauroy (1981-1984) Laurent Fabius (1984-1986) Jacques Chirac (1986-1988) Michel Rocard (1988-1991) Édith Cresson (1991-1992) Pierre Bérégovoy (1992-1993) Édouard Balladur (1993-1995)Predecesor Valéry Giscard d'EstaingSucesor Jacques Chirac Copríncipe de Andorra 21 de mayo de 1981-17 de mayo de 1995Predecesor Valéry Giscard d'EstaingSucesor Jacques ...