PROFILPELAJAR.COM

Osiedle Przyjaźń
	Osiedle Warszawy
	; Fragment osiedla, dawne domki budowniczych Pałacu Kultury i Nauki
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miasto	Warszawa
Dzielnica	Bemowo
	Położenie na mapie Warszawy Osiedle Przyjaźń
	Położenie na mapie Polski Osiedle Przyjaźń
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Osiedle Przyjaźń
	52°14′14″N 20°55′09″E/52,237353 20,919128
	Multimedia w Wikimedia Commons

Osiedle Przyjaźń – osiedle w dzielnicy Bemowo w Warszawie położone między ulicami: Górczewską, Powstańców Śląskich, Jana Olbrachta oraz linią kolejową^[1].

Historia

Tereny dawnej wsi Jelonki, na których znajduje się osiedle, zostały przyłączone do Warszawy w 1951^[2].

W 1952 roku na ok. 40 ha powstało tam barakowe osiedle „Przyjaźni Polsko–Radzieckiej” dla kilku tysięcy radzieckich budowniczych Pałacu Kultury i Nauki^[3]^[2]. Właścicieli gruntów w przyspieszonym trybie wywłaszczono oferując odszkodowanie lub grunty zamienne pod Warszawą lub na Ziemiach Odzyskanych^[4].

Na osiedlu wzniesiono dwa rodzaje drewnianych domków: pawilony hotelowe dla robotników i domki jednorodzinne dla kadry technicznej^[4]. Zostały one przywiezione do Warszawy w gotowych elementach i złożone na miejscu^[5]. Malowano je w dwóch wariantach kolorystycznych: niebiesko-białym i niebiesko-czerwonym^[6]. Pawilony przypominały staropolskie dworki^[6]. Według niektórych źródeł część z nich przywieziono z jenieckiego Stalagu I B „Hohenstein” koło Olsztynka^[7]^[8]. Na terenie osiedla powstały także m.in. kino, stołówka, klub, łaźnia, przychodnia lekarska, kotłownia^[9] oraz dwa boiska sportowe^[6]. Posadzono 4 tys. drzew i 40 tys. krzewów oraz zbudowano 8 km wewnętrznych dróg i ulic^[6]. Osiedle było ogrodzone^[7]. W celu odprowadzania z niego ścieków w 1952 oddano do użytku Stację Pomp Kanałowych „Jelonki”^[10].

W szczytowym okresie budowy Pałacu Kultury i Nauki na osiedlu mieszkało 4,5 tys. osób^[6]. Odbywały się tam również festyny, spotkania młodzieży radzieckiej i polskiej, okolicznościowe akademie i zawody sportowe^[6]. Po zakończeniu budowy Pałacu Kultury i Nauki w maju 1955 roku osiedle zostało przekazane przez władze miasta Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego z przeznaczeniem na domy studenckie dla warszawskich uczelni^[1]^[11]. We wrześniu 1955 zamieszkało tam ok. 3 tys. studentów, a także pracownicy naukowi^[11]. Osiedlu nadano wtedy nazwę „Przyjaźń”^[11]. Na terenie o powierzchni 32 ha powstały 33 domy studenckie, 9 hoteli asystenckich, 19 bloków asystenckich, 77 domów jednorodzinnych dla pracowników uczelni oraz 2 hotele robotnicze^[1]. Dojazd do śródmieścia zapewniały dwie linie autobusowe^[12]. Co roku na osiedlu zaczęło być organizowane święto studentów – Jelonkalia^[13].

W 1978 roku na osiedlu mieszkało 1190 asystentów i pracowników warszawskich uczelni wraz z rodzinami oraz 1200 studentów^[14]. Jednym z nich był przyszły prezydent Mali Alpha Oumar Konaré^[15].

W latach 90. od strony ul. Powstańców Śląskich zbudowano kilka domów studenckich oraz ratusz dzielnicy Bemowo^[16].

Współcześnie dawne osiedle budowniczych Pałacu Kultury i Nauki składa się z dwóch części: budynki wielorodzinne pełnią funkcje domów studenckich, a w domkach jednorodzinnych mieszkają pracownicy naukowi lub ich potomkowie^[17]. Jest ono własnością Skarbu Państwa^[17]. Budynkami pełniącymi funkcję domów studenckich zarządzała przez 12 lat Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej^[18] i zwróciła je w maju 2024 roku Miastu Stołecznemu Warszawa po wygaśnięciu dzierżawy. Na osiedlu mają również swoje siedziby Klub Karuzela (zamknięty w 2021)^[19] i Biblioteka Publiczna Warszawa-Bemowo z czytelnią^[9].

Na osiedlu działają Stowarzyszenie Przyjaźni PS, zajmujące się animacją społeczną i animacją kultury oraz prowadzące „Archiwum Społeczne Osiedla Przyjaźń”^[20], oraz Stowarzyszenie Mieszkańców Osiedla Profesorskiego (mieszkańców domków jednorodzinnych)^[21]^[17].

W 2024 roku układ osiedla z zespołem budynków został wpisany do rejestru zabytków^[22].

W kulturze

Osiedle Przyjaźń pojawiło się jako główna lokalizacja w etiudzie Jana Komasy Fajnie, że jesteś (2003), która została nagrodzona na Festiwalu Filmowym w Cannes w 2004^[23].

Zobacz też

Osiedle Jazdów w Warszawie

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 710. ISBN 83-01-08836-2.
↑ ^a ^b Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 103. ISBN 83-85028-56-0.
↑ Jarosław Zieliński: Pałac Kultury i Nauki. Łódź: Księży Młyn, 2012, s. 33–34. ISBN 978-83-7729-158-0.
↑ ^a ^b Jarosław Zieliński: Pałac Kultury i Nauki. Łódź: Księży Młyn, 2012, s. 33. ISBN 978-83-7729-158-0.
↑ Michał Krasucki: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 337. ISBN 978-83-931723-5-1.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jarosław Zieliński: Pałac Kultury i Nauki. Łódź: Księży Młyn, 2012, s. 34. ISBN 978-83-7729-158-0.
↑ ^a ^b Rafał Jabłoński: Historie warszawskie. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2012, s. 218. ISBN 978-83-7436-314-3.
↑ Historia Olsztynka. [dostęp 2018-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-16)].
↑ ^a ^b Jarosław Trybuś: Przewodnik po warszawskich blokowiskach. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, s. 186. ISBN 978-83-60142-31-8.
↑ Henryk Janczewski: Warszawa. Geneza i rozwój inżynierii miejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1971, s. 169.
↑ ^a ^b ^c Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 104. ISBN 83-85028-56-0.
↑ Rafał Jabłoński: Historie warszawskie. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2012, s. 191. ISBN 978-83-7436-314-3.
↑ Kalendarz warszawski 1 IV–30 VI 1986. „Kronika Warszawy”. 69, s. 210, 1987.
↑ Poprawią się warunki życia na osiedlu "Przyjaźń", "Stolica", Nr 40 (1606), 1 października 1978
↑ Osiedle Przyjaźń
↑ Jarosław Trybuś: Przewodnik po warszawskich blokowiskach. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, s. 187. ISBN 978-83-60142-31-8.
↑ ^a ^b ^c Arkadiusz Gruszczyński. Przyjaźń w zawieszeniu. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 7 grudnia 2018.
↑ Oktawia Kromer. Nie chca płacić jeszcze więcej za grzyba na ścianie. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 12 czerwca 2023.
↑ Przemysław Paczkowski: Legendarny klub Karuzela powróci? Warszawa stara się o fundusze na remont. [w:] Radio dla Ciebie [on-line]. 11 maja 2023. [dostęp 2024-08-20].
↑ O nas. Stowarzyszenie Przyjaźni PS. [dostęp 2017-10-26].
↑ Kontakt. [w:] Stowarzyszenie Mieszkańców Osiedla Profesorskiego [on-line]. [dostęp 2018-12-20].
↑ RDC /DJ: Osiedle „Przyjaźń” zostało wypisane do rejestru zabytków [ZOBACZ]. rdc.pl, 2024-11-08. [dostęp 2024-11-10]. (pol.).
↑ Cinefondation - Cannes Film Festival 2004 [online], 2004 [dostęp 2020-11-07] .

Linki zewnętrzne

Strona osiedla
Jest sprawa: Osiedle Przyjaźń. rdc.pl, 2018-12-10. [dostęp 2018-12-16].

[Encyklopedia-1] Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 710. ISBN 83-01-08836-2.

[Chmielewski103-2] Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 103. ISBN 83-85028-56-0.

[3] Jarosław Zieliński: Pałac Kultury i Nauki. Łódź: Księży Młyn, 2012, s. 33–34. ISBN 978-83-7729-158-0.

[Zieliński33-4] Jarosław Zieliński: Pałac Kultury i Nauki. Łódź: Księży Młyn, 2012, s. 33. ISBN 978-83-7729-158-0.

[5] Michał Krasucki: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 337. ISBN 978-83-931723-5-1.

[Zieliński34-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jarosław Zieliński: Pałac Kultury i Nauki. Łódź: Księży Młyn, 2012, s. 34. ISBN 978-83-7729-158-0.

[Jabłoński190-7] Rafał Jabłoński: Historie warszawskie. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2012, s. 218. ISBN 978-83-7436-314-3.

[8] Historia Olsztynka. [dostęp 2018-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-16)].

[Trybuś186-9] Jarosław Trybuś: Przewodnik po warszawskich blokowiskach. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, s. 186. ISBN 978-83-60142-31-8.

[10] Henryk Janczewski: Warszawa. Geneza i rozwój inżynierii miejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1971, s. 169.

[Chmielewski104-11] Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 104. ISBN 83-85028-56-0.

[12] Rafał Jabłoński: Historie warszawskie. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2012, s. 191. ISBN 978-83-7436-314-3.

[13] Kalendarz warszawski 1 IV–30 VI 1986. „Kronika Warszawy”. 69, s. 210, 1987.

[14] Poprawią się warunki życia na osiedlu "Przyjaźń", "Stolica", Nr 40 (1606), 1 października 1978

[15] Osiedle Przyjaźń

[16] Jarosław Trybuś: Przewodnik po warszawskich blokowiskach. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, s. 187. ISBN 978-83-60142-31-8.

[Gruszyczński3-17] Arkadiusz Gruszczyński. Przyjaźń w zawieszeniu. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 7 grudnia 2018.

[18] Oktawia Kromer. Nie chca płacić jeszcze więcej za grzyba na ścianie. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 12 czerwca 2023.

[19] Przemysław Paczkowski: Legendarny klub Karuzela powróci? Warszawa stara się o fundusze na remont. [w:] Radio dla Ciebie [on-line]. 11 maja 2023. [dostęp 2024-08-20].

[stowarzyszenie-przyjazni-20] O nas. Stowarzyszenie Przyjaźni PS. [dostęp 2017-10-26].

[21] Kontakt. [w:] Stowarzyszenie Mieszkańców Osiedla Profesorskiego [on-line]. [dostęp 2018-12-20].

[22] RDC /DJ: Osiedle „Przyjaźń” zostało wypisane do rejestru zabytków [ZOBACZ]. rdc.pl, 2024-11-08. [dostęp 2024-11-10]. (pol.).

[23] Cinefondation - Cannes Film Festival 2004 [online], 2004 [dostęp 2020-11-07] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

PROFILPELAJAR.COM

Osiedle Przyjaźń (Warszawa)

Historia

W kulturze

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Provincia di Siena

Queen Bee

Allu Arjun

Konstantinus III (Kaisar Romawi Timur)

Simon Templar

Medo de sentir

Min Ko Naing

شعار أرمينيا

Bayes factor

مراد مكرم

Emmental

Lenguazaque

Heinz von Foerster

Ourinhos

Al-Qalqashandi

昌平坂学問所

طرب غرناطي

بان كيك

Eliezer Rafaeli

President of the Executive Council of the Irish Free State