Opowieść (literatura)

Opowieść w literaturoznastwie opisuje utwór literacki, pisany prozą (epika), o rozmiarach "średnich", tj. dłuższych niż opowiadanie lub nowela, ale krótszych od powieści (nazywane także "krótkimi powieściami" lub "długimi opowiadaniami")[1][2].

Opowieści charakteryzuje mi.in. jednowątkowa, chronologiczna fabuła (co wpływa na jego krótkość); ale także wydłużające je epizodyczna struktura; opisy; analizy; czy rozmyślania bohatera[1].

Termin opowieść jest niekiedy używany jako synonim opowiadania, noweli lub powieści[2]. Według Janusza Sławińskiego, odpowiednikiem opowieści w literaturoznastwie angielskojęzycznym są terminy tale i long short story[1].

Przykłady utworów klasyfikowanych jako opowieści:

Sławiński wyróżił także formę opowieści biograficznej, którą uznał za formę literatury historycznej podobną do eseju. Za przykłady opowieści historycznej uznał utwory takie jak:

Z kolei Stanisław Sierotwiński wyróżnił opowieści alegoryczne, filmowe i i makabryczne. Za przykład tych pierwszych (które określił jako "rozwinęte przypowieści) podał Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego Mickiewicza. Opowieści filmowe opisał jako utwory literackie powstałe na bazie filmu, często w postaci przeróbek scenariusza filmowego. Do opowieści grozy zaliczył Niesamowite opowieści Stanisława Grabińskiego[2]

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Janusz Sławiński, Opowieść, [w:] Michał Głowiński, Janusz Sławiński (red.), Słownik terminów literackich, Wyd. 2., poszerzone i popr, Vademecum polonisty, Wrocław: Zakład Narowdowy im. Ossolińskich, 1988, s. 329-330, ISBN 978-83-04-01787-0 [dostęp 2024-12-30].
  2. a b c d Stanisław Sierotwiński, Słownik terminów literackich: teoria i nauki pomocnicze literatury, Wyd. 4, Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 165, ISBN 978-83-04-01914-0 [dostęp 2024-12-30].
  3. Janusz Sławiński, Opowieść historyczna, [w:] Michał Głowiński, Janusz Sławiński (red.), Słownik terminów literackich, Wyd. 2., poszerzone i popr, Vademecum polonisty, Wrocław: Zakład Narowdowy im. Ossolińskich, 1988, s. 329-330, ISBN 978-83-04-01787-0 [dostęp 2024-12-30].