PROFILPELAJAR.COM

Opalenie
	wieś
	; Kościół pw. św. Piotra i Pawła w Opaleniu
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	tczewski
Gmina	Gniew
Liczba ludności (2011)	884
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	83-136
Tablice rejestracyjne	GTC
SIMC	0161329
	Położenie na mapie gminy Gniew Opalenie
	Położenie na mapie Polski Opalenie
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Opalenie
	Położenie na mapie powiatu tczewskiego Opalenie
	53°44′34″N 18°49′23″E/53,742778 18,823056
	Multimedia w Wikimedia Commons

Opalenie – wieś kociewska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew^[4].

Wieś położona u zbiegu dróg krajowych nr 90 i 91. Stanowi sołectwo Opalenie, w którego skład wchodzą również miejscowości: Aplinki, Na Piaskach, Pod Górami i Osady. Na południe od Opalenia znajdują się bezpośrednio nad brzegami Wisły rezerwaty florystyczne Wiosło Duże i Wiosło Małe. Dwa inne rezerwaty florystyczne (Opalenie Dolne i Opalenie Górne) znajdują się na wschód od miejscowości.

W latach 1934–1954 i 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Opalenie. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Opalenie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Integralne części wsi Opalenie^[5]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0161341	Na Piaskach	część wsi
1037703	Osady	część wsi
0161358	Pod Górami	osada

Historia

Do roku 1918 Opalenie znajdowało się pod administracją zaboru pruskiego. Po I wojnie światowej miejscowość wróciła do Polski. Opalenie znajdowało się na trasie strategicznej linii kolejowej, którą Niemcy zamierzali rozbudować. Linia ta miała wspierać logistycznie istniejące już połączenie (Berlin-Piła-Chojnice-Tczew-Królewiec) i służyć przede wszystkim do szybkiego przerzutu wojsk i materiału wojennego na wschód. Upadek kajzerowskich Niemiec zniweczył plany pruskiej ekspansji. Olbrzymi most w Opaleniu (ponad kilometr długości) został w 1927–1929 zdemontowany i na nowo wykorzystany w 1934, w Toruniu i Koninie. Okres 20-lecia międzywojennego był powiązany z częstymi prowokacjami niemieckiego Grenzschutzu ze wschodniego brzegu Wisły. W Opaleniu była ulokowana placówka Straży Celnej „Opalenie”^[6]. Podczas II wojny światowej most został przez Niemców prowizorycznie odbudowany (drewniana konstrukcja). Po wojnie przewozy pasażerskie odbywały się jeszcze do połowy lat 50. na trasie (Smętowo Graniczne-Opalenie).

26 lipca 2013 roku zostało otwarte w okolicach Opalenia nowe połączenie mostowe (tym razem drogowe), w ciągu drogi krajowej nr 90. Zapewnia to połączenie Kwidzyna, przez nowy most na Wiśle, z drogą krajową nr 91 w Dąbrówce i w dalszym ciągu z węzłem autostrady A1 w Kopytkowie^[7].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[8] na listę zabytków wpisane są:

kościół parafialny pw. św.św. Piotra i Pawła, 1773, nr rej.: A-781 z 27.10.1973, późnobarokowy, zbudowany na planie krzyża łacińskiego, z wieżą od zachodu i częściowo barokowym wystrojem.
kościół ewangelicki z 1900, po desakralizacji zaadaptowany na szkolną salę gimnastyczną;
zespół dworski, XVIII-XIX, nr rej.: A-780 z 27.10.1973:
- rokokowy dwór z II poł. XIX w., piętrowy, z pilastrami w elewacjach i półowalnym frontonem nad fasadą^[9].
- park.