Oko opatrzności (również wszystkowidzące oko) – symbol oka otoczonego przez promienie światła lub glorii, zwykle zamknięte w trójkącie. Jest czasem interpretowane jako symbol oka Boga pilnującego ludzi (zob. opatrzność).
Oko opatrzności jest często odczytywane jako artystyczne wyobrażenie Boga przedstawione w postaci piktogramu składającego się z otwartego oka wpisanego w trójkąt równoramienny, z którego boków widoczne są promienie.
Pochodzenie
Symbol w obecnej formie pojawił się po raz pierwszy na Zachodzie w XVII i XVIII wieku, ale symbole wszystkowidzącego oka mają swoje źródło w mitologii egipskiej i symbolu oka Horusa. XVII-wieczne obrazy oka opatrzności czasami pokazują je w otoczeniu obłoków. W późniejszym okresie symbol oka w zamkniętym trójkącie zaczął być postrzegany jako symbol Trójcy Świętej w religii chrześcijańskiej.
Oko opatrzności w piramidionie na odwrocie banknotu 1 dolara amerykańskiego
Oko opatrzności widnieje na herbie i fladze Radzymina. Historia herbu sięga początków XVIII wieku, gdy miasto zostało zagrożone przez zarazę morową. Po jej wygaśnięciu mieszkańcy uwierzyli, że w tych trudnych dniach opatrzność boża czuwała nad miastem, co wyraziło się dość łagodnymi skutkami epidemii. Oficjalnie herb Radzymina został zatwierdzony 3 października1936[2].
Wolnomularstwo
Delta Świetlista[3]. Wolnomularska wczesna wersja oka opatrzności z obłokami oraz półokrągłą glorią
Oko opatrzności pojawia się również jako część ikonografii wolnomularskiej pod nazwą Delta Świetlista. Reprezentuje wszystkowidzące oko Boga, a także jest przypomnieniem, że działania masonów są zawsze obserwowane przez Boga (który w wolnomularstwie jest przedstawiany jako Wielki Architekt Wszechświata).
Estoński banknot 50 koron zawiera motyw wszystkowidzącego oka. Zobacz też korona estońska.
We Władcy Pierścieni (J.R.R. Tolkiena) Sauron posiada wszystkowidzące oko. W animowanej wersji Powrót króla, insygnia oddziałów Saurona przypominają bardzo oko Horusa. W filmowej wersji trylogii wyreżyserowanej przez Petera Jacksona sam Sauron jest przedstawiony jako oko.
.png)
.jpg)
.png)
