Obrazów – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Obrazów[4].
Miejscowość jest siedzibą gminy Obrazów.
Historycznie położony jest w Małopolsce, w ziemi sandomierskiej.
Przez Obrazów przebiega droga krajowa nr 77 z Lipnika do Przemyśla.
W roku 2021 we wsi mieszkało 436 osób, 48.6% stanowiły kobiety, a 51.4% - mężczyźni[5].
Integralne części wsi Obrazów[6][7]
|
SIMC |
Nazwa |
Rodzaj
|
0800930 |
Kolonie |
część wsi
|
Historia
Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XIII wieku. Według Kodeksu Małopolskiego 4 lutego 1256 r. odbył się tu wiec dostojników małopolskich z księciem krakowskim i sandomierskim Bolesławem. Miejscowa parafia istnieje od co najmniej 1254 r.
Początkowo nazwę wsi zapisywano jako Obrzazów. Według Jana Długosza wieś była w XIV wieku podzielona na trzy części. Jedna z nich była uposażeniem kościoła św. Ducha w Sandomierzu. Do kościoła i przykościelnego szpitala należały 4 łany kmiece oraz karczma. Druga część Obrazowa, z karczmą i 2 łanami należała do Mikołaja Broniewskiego herbu Tarnawa, trzecia z jedną karczmą i zagrodnikiem była własnością Jana Gremby. Wszystkie te trzy części oddawały dziesięcinę miejscowemu plebanowi. Na początku XV wieku połowa wsi znalazła się w posiadaniu kościoła św. Ducha z Sandomierza. W 1623 r. wieś była własnością Hermolausa Ligęzy, kasztelana zawichojskiego. W 1725 r. – rodziny Sapiehów.
W 1809 r. stały tu wojska austriackie, które w nocy z 15 na 16 czerwca uderzyły na Sandomierz. Kapitulacja wojsk polskich, broniących miasta, podpisana została właśnie w Obrazowie.
W drugiej połowie XIX wieku wieś była własnością rodziny Wawrów, pozostawała nią do końca II wojny światowej.
2 listopada 1914 r. wojska austriackie i rosyjskie stoczyły w tych okolicach bitwę. W jej wyniku Austriacy zostali zmuszeni do wycofania się za Wisłę.
8 września 1939 r. IX kompania Wojska Polskiego stoczyła tu walkę z oddziałem niemieckim. W 1942 r. Armia Krajowa zorganizowała tutaj podchorążówkę. W akcji 27 czerwca 1941 r. miejscowa placówka AK rozbiła posterunek granatowej policji w Obrazowie. W drugiej połowie 1944 i na początku 1945 r. toczyły się tu ciężkie walki o przyczółek baranowsko-sandomierski. Przez kilka miesięcy linia frontu przebiegała wzdłuż doliny Opatówki. W czasie walk zniszczonych zostało wiele miejscowym gospodarstw, zginęło też kilkudziesięciu mieszkańców.
W latach powojennych w Obrazowie powstały sady jabłoniowe – obecnie jabłoń jest symbolem gminy Obrazów.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Obrazów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Zabytki
- Kościół wraz z dzwonnicą z II połowy XVIII w. został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.706/1-2 z 20.01.1966 i z 16.06.1977)[8].
- Cmentarz parafialny (nr rej.: A.707 z 17.06.1988)[8].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 90843
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 842 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-02-19].
- ↑ Wieś Obrazów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-08-07] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. brak numeru strony
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 53 [dostęp 2016-01-19] .
Linki zewnętrzne
Wsie |
|
---|
Kolonie |
|
---|
Osada |
|
---|
Integralne cz. miejscowości |
- Błonie
- Chwałki Dolne
- Domki
- Dworskie (Bilcza)
Dworskie (Kolonia Piekary) (zniesiona)
- Dziuków
- Gacki
- Gajek
- Goraj
- Górka
- Jatki
- Kłajpeda
- Kleczanów Poduchowny
- Kolonia
- Kolonie (Jugoszów)
- Kolonie (Obrazów)
- Kolonie (Żurawica)
- Koło Szosy
- Ku Dębianom
- Laskowiec
- Łupicha
- Na Prochowni
- Na Tamtej Górze
- Obwodnica
- Po Szosie Ożarowskiej
- Pod Goźlicami
- Pod Obrazowem
- Pod Polanowem
- Pod Prochownią
- Pod Węgiercami (Dębiany)
- Pod Węgiercami (Święciany)
- Podole
- Przyłogi
- Sachalin (Kolonia Piekary)
- Sachalin (Malice)
- Wierzbiny Dworskie
- Wincentów
- Wólka
- Wymysłów
- Żydowiec
|
---|