Nurzec mały

Nurzec mały
Pelecanoides georgicus[1]
Murphy & Harper, 1916
Ilustracja
Wypchany okaz muzealny
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

rurkonose

Rodzina

burzykowate

Rodzaj

Pelecanoides

Gatunek

nurzec mały

Podgatunki
  • P. g. georgicus Murphy & Harper, 1916
  • P. g. whenuahouensis Fischer et al., 2018
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Nurzec mały[3] (Pelecanoides georgicus) – gatunek ptaka z rodziny burzykowatych (Procellariidae), zamieszkujący subantarktyczne wyspy i okoliczne wody oceanów półkuli południowej. Lata nisko nad falami, furkocząc skrzydłami. Do gniazda przylatuje nocą.

Wygląd
Krótkie skrzydła. Dziób czarny, nogi niebieskie, z czarnymi błonami. Ciemna głowa i białe gardło. Wierzch ciała czarny, z charakterystycznymi szarawobiałymi barkówkami. Wierzch skrzydeł czarny, z brązowym odcieniem na lotkach I rzędu. Końce lotek II rzędu białe. Spód ciała biały, bardziej szary na bokach piersi i brzucha. Spód skrzydeł białawy, podbarkówki i lotki ciemniejsze.
Rozmiary
Długość ciała 18–21 cm; rozpiętość skrzydeł 30–33 cm; masa ciała 90–150 g[4].
Zasięg, środowisko
Gniazduje na subantarktycznych wyspach. Przypuszczalnie osiadły.
Podgatunki
Wyróżnia się dwa podgatunki P. georgicus[3][5]:
  • P. g. georgicus Murphy & Harper, 1916 – nurzec mały – wyspy subantarktyczne
  • P. g. whenuahouensis Fischer et al., 2018 – nurzec epoletowy – Wyspa Codfish (Nowa Zelandia). Takson ten został oryginalnie opisany jako nowy gatunek[6].
Status
IUCN od 2019 roku uznaje oba podgatunki za osobne gatunki i klasyfikuje je następująco:
  • nurzec mały – gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern); w 2004 roku liczebność światowej populacji szacowano na 15 milionów osobników, w tym 6 milionów par lęgowych; trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy, głównie ze względu na drapieżnictwo gatunków inwazyjnych[2].
  • nurzec epoletowy – gatunek krytycznie zagrożony (CR, Critically Endangered); w 2018 roku liczebność szacowana na około 200 dorosłych osobników; trend liczebności uznawany za wzrostowy dzięki działaniom ochronnym[7].

Przypisy

  1. ↑ Pelecanoides georgicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b Pelecanoides georgicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2021-10-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-25].
  4. ↑ Carboneras, C., Jutglar, F. & Kirwan, G.M.: South Georgia Diving-petrel (Pelecanoides georgicus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-25].
  5. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-17]. (ang.).
  6. ↑ Fischer JH, Debski I, Miskelly CM, Bost CA, Fromant A, Tennyson AJD, et al. Analyses of phenotypic differentiations among South Georgian Diving Petrel (Pelecanoides georgicus) populations reveal an undescribed and highly endangered species from New Zealand. „PLoS ONE”. 13 (6), s. e0197766, 2018. DOI: 10.1371/journal.pone.0197766. (ang.). 
  7. ↑ Pelecanoides whenuahouensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-09-17] (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne