Most kolejowy na Sanie w Kępie Rzeczyckiej

Most kolejowy w Kępie Rzeczyckiej
{{{alt zdjęcia}}}
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Kępa Rzeczycka

Podstawowe dane
Przeszkoda

rzeka San

Długość

300 m

Liczba torów

1

Liczba przęseł

3

Data budowy

1922

Data zburzenia

1939 i 1944

Data odbudowy

1946

Data remontu

2019-2021

Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Most kolejowy w Kępie Rzeczyckiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Most kolejowy w Kępie Rzeczyckiej”
Ziemia50°38′27″N 22°02′06″E/50,640833 22,035000

Most kolejowy w Kępie Rzeczyckiej – trójprzęsłowy stalowy most o konstrukcji kratownicowej i długości 300 m[1] położony między stacjami kolejowymi Kępa i Pilchów na Sanie, przez który przebiega linia kolejowa nr 68 z Lublina do Rozwadowa.

Historia

Ze względu na swoje strategiczne znaczenie, most ma za sobą burzliwą przeszłość.

Pierwszy most drewniany zbudowany został przez Rosjan w 1914 roku w trakcie budowy linii kolejowej Lublin - Rozwadów (linia kolejowa nr 68) potrzebnej do lepszego zaopatrzenia frontu[2]. Most został zburzony podczas działań wojennych I wojny światowej. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku postawiono tymczasowo kolejną drewnianą konstrukcję mostu. Nową stalową konstrukcję mostu postawiono w 1922 roku w nowym miejscu - most został przesunięty około 60 m od drewnianego w górę rzeki - po równoczesnej przebudowie przebiegu linii kolejowej od stacji Lipa do stacji Pilchów. W tym czasie wybudowano też nowe mosty na rzece Łukawica - stalowy i strumieniu wpadającym do Łukawicy - betonowy, zastępując prowizoryczne drewniane rosyjskie mosty[3]. Do dziś widoczny jest przyczółek rosyjskiego mostu, fragmenty torowiska i resztki drewnianych pali w nurcie rzeki Łukawica i Sanu.

We wrześniu 1939 roku most na Sanie posłużył do przemieszczania wycofujących się polskich żołnierzy z Armii „Kraków” pod osłoną pociągu pancernego Wojska Polskiego II RP Pierwszy Marszałek.

10 września pociąg przejechał ze stacji Rozwadów na wschodni brzeg Sanu do Zaklikowa; tam pociąg dostał zadanie transportu i ochrony amunicji i żywności. Pociąg następnie przydzielono do ochrony mostu kolejowego w Kępie Rzeczyckiej, co czynił do rana 14 września, gdy most został wysadzony przez jednostki saperów, po przejściu ostatnich jednostek polskich[4].

Niebawem, bo już w 1940 roku Niemcy zbudowali prowizoryczny, drewniany most, lecz ze względów strategicznych po kilku miesiącach postawili stalową konstrukcję. Most ten również nie istniał zbyt długo, bo w 1944 został zniszczony przez wycofujących się Niemców, aby nacierającym Rosjanom uniemożliwić przeprawę.

Most na Sanie w Kępie Rzeczyckiej w postaci znanej nam do dziś powstał w roku 1922. Odbudowany po zniszczeniach wojennych w 1946, wykonawcą była firma Mostostal, której ówczesnym dyrektorem był inż. Krzysztof Wołoszyn[5][6].

W latach 2019–2021 przeprowadzono remont generalny. Wzmocniono konstrukcję mostu i przyczółków, zwiększając tym samym prędkość przejazdu pociągów z 80 km/h do 120 km/h[1].

  • Most kolejowy na Sanie. Po wybudowaniu w 1922
    Most kolejowy na Sanie. Po wybudowaniu w 1922

Przypisy

  1. ↑ a b Remont mostu kolejowego przez San. Przeprawa ma 73 lata [online], Inżynieria.com [dostęp 2023-04-21] (pol.).
  2. ↑ Kurier Kolejowy, Powstanie kolei na ziemiach polskich w czasie zaborów [online], kurier-kolejowy.pl [dostęp 2023-04-21].
  3. ↑ OpenStreetMap [online], OpenStreetMap [dostęp 2023-04-23] (pol.).
  4. ↑ Tadeusz Krawczak, Polskie pociągi pancerne w wojnie 1939 r., Książka i Wiedza, 1987, ISBN 83-05-11723-5, OCLC 230982475 [dostęp 2023-04-21].
  5. ↑ Kępa Rzeczycka - Most kolejowy na Sanie - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2023-04-21].
  6. ↑ Most w Kępie Rzeczyckiej (stalowemiasto.pl) 5 Kwietnia 2012

Linki zewnętrzne