31 grudnia 2005 MPK Poznań, które dotychczas modernizowało tramwaje we własnym zakresie, utworzyło na bazie Zakładu Napraw Autobusów w Biskupicach spółkę córkę – Modertrans Poznań. Jednocześnie rozszerzono zakres działalności spółki o modernizację tramwajów. W początkowym okresie głównym odbiorcą modernizowanych tramwajów było MPK Poznań[1], które w latach 2006–2010 otrzymało 68 zmodernizowanych 105Na – Moderusów Alfa[1][2].
W 2009 roku MPK Poznań zamówiło w swojej spółce córce 4 tramwaje (z opcją na 3 kolejne) oparte na konstrukcji Moderusów Alfa, jednakże w wariancie trójczłonowym, jednoprzestrzennym. Zamówiono tramwaje jednostronne, jednokierunkowe, składające się z 2 członów wysokopodłogowych opartych na dwóch wózkach każdy oraz zawieszonego pomiędzy nimi i połączonego niepodpartymi przegubami członu środkowego, posiadającego obszar niskiej podłogi[3]. Początkowo planowano, że Moderusy Beta powstaną w ramach modernizacji tramwajów 105Na[4][5], jednakże później plany uległy zmianie i zbudowano całkowicie nowy pojazd, który jedynie był wzorowany na modelu 105Na[6]. Ostatecznie zamówienie rozszerzono do 24 egzemplarzy[7].
Kolejne zamówienia
11 marca 2014 – podpisanie umowy na dostawę elementów i podzespołów do 1 sztuki Bety MF 15 AC dla Tramwajów Szczecińskich[8],
4 września 2014 – podpisanie umowy na dostawę elementów i podzespołów do 1 sztuki Bety MF 15 AC dla Tramwajów Szczecińskich[9],
25 marca 2021 – podpisanie umowy na dostawę 4 Bet MF 28 AC dla MZK Grudziądz[24],
7 listopada 2024 – podpisanie umowy na dostawę 3 Bet dla MZK Grudziądz[25].
Testy bez zamówienia
Testy poznańskiej Bety w Łodzi
8 maja 2012 do Łodzi została przewieziona jedna z poznańskich bet MF 02 AC, która na miejscu otrzymała wąskotorowe wózki pochodzące z innego tramwaju. 10 maja ta jednostka została zaprezentowana i odbyły się pierwsze jazdy próbne, a dzień później rozpoczęto testy tramwaju w ruchu liniowym. Tramwaj testowany był na liniach: 7, 9A, 11, 12 i 16A, na niektórych trasach odbyły się jedynie nocne testy bez pasażerów. Powodem testów było to, że MPK – Łódź zastanawiało się nad modernizowaniem swoich pojazdów wykorzystując doświadczenia Modertransu. 6 czerwca tramwaj wrócił do Poznania[26].
W wersji trójczłonowej środkowy człon jest niskopodłogowy, a drzwi są odskokowe otwierane na zewnątrz[27]. Jego długość wynosi 28,25 m, szerokość 2,35 m, a wysokość 3,35. Tramwaj może poruszać się z maksymalną prędkością 70 km/h[28].
Beta MF jest wyposażona w energooszczędną aparaturę z silnikami prądu przemiennego, która ułatwia odzysk i przekazywanie energii do sieci trakcyjnej[27].
Wersja szczecińska różni się od poznańskiej podwójnymi rzędami siedzeń w członach skrajnych, dodatkowymi siedzeniami w członie niskopodłogowym i systemem informacji pasażerskiej. Ponadto w członie niskopodłogowym została zamontowana wysuwana platforma ułatwiająca wjazd wózków dziecięcych i inwalidzkich[29].
12 marca 2011 roku do zajezdni przy ulicy Fortecznej dotarł pierwszy z 24 zamówionych tramwajów[63][7]. 28 kwietnia uzyskał świadectwo homologacji[7], zaś 17 maja 2011 zadebiutował w ruchu liniowym na linii nr 13[64]. W 2011 roku dostarczono łącznie 9 sztuk[40][65][66], w 2012 roku 5 sztuk[67], w 2013 roku kolejnych 5[68][69], a w 2014 roku 3 egzemplarze[70][71]. 31 grudnia 2015 dostarczono ostatnią, 24. sztukę[41].
W styczniu 2016 przewoźnik zamówił 20 kolejnych Bet z opcją rozszerzenia o 10 dodatkowych sztuk. Tramwaje te od wcześniej zamówionych mają różnić się wyposażeniem wnętrza[14]. 1 września został odebrany pierwszy egzemplarz[36].
W kwietniu 2016 przewoźnik zamówił następne 10 Bet, tym razem w wersji dwukierunkowej[15]. 11 stycznia 2017 pierwszy egzemplarz dwukierunkowy zadebiutował na linii nr 1[43].
11 marca 2013 Modertrans podpisał z Tramwajami Szczecińskimi umowę na dostawę elementów i podzespołów do jednego Moderusa Beta[8]. 9 maja 2014 w godzinach porannych zostało dostarczone pudło wagonu wraz z wózkami do zakładów naprawczych przy ul. Klonowica, gdzie tramwaj był składany przez pracowników Tramwajów Szczecińskich[33], a w drugiej połowie sierpnia tramwaj był gotowy i rozpoczął testy[72]. 27 sierpnia wagon samodzielnie przejechał z warsztatów, gdzie był składany, do zajezdni Pogodno[73]. 4 września 2014 odbyła się prezentacja nowego tramwaju[74]. Tego samego dnia podpisano umowę na dostawę elementów i podzespołów do drugiego wagonu, który również został złożony w Tramwajach Szczecińskich[9]. 9 października wagon o numerze 601 rozpoczął kursy na linii nr 3 Las Arkoński – Pomorzany[75]. 24 października do Szczecina dostarczono pudło drugiego Moderusa[76], 19 stycznia 2015 rozpoczął on kursy z pasażerami na linii nr 1, a na przełomie lutego i marca skierowano go do obsługi linii nr 3[45]. Oba tramwaje trafiły do zajezdni Pogodno[77].
W grudniu 2017 TS podpisały z Modertransem umowę na dostawę elementów do własnego montażu 2 kolejnych tramwajów z możliwością rozszerzenia zamówienia o jeszcze 2 egzemplarze[21]. Pudło pierwszego tramwaju dostarczono do Szczecina 20 marca 2018[78], a we wrześniu oba tramwaje z tego zamówienia były już w ruchu[46].
Pod koniec sierpnia 2020 roku Modertrans zwyciężył w przetargu na dostawę części do montażu dwóch tramwajów z opcją na dodatkowe dwa komplety podzespołów[79]. Tramwaje miały zostać zmontowane w warsztatach Tramwajów Szczecińskich, lecz z powodu pandemii COVID-19 prace zostały wykonane przez personel ze Szczecina na terenie hal producenta[47]. Pierwszy tramwaj dostarczono do szczecińskiej zajezdni Pogodno 14 grudnia 2020[37][47], a w połowie stycznia 2021 tramwaj rozpoczął kursy z pasażerami[80]. We wrześniu 2021 Tramwaje Szczecińskie zdecydowały się skorzystać z opcji na 2 dodatkowe składy[81]. Trzecia beta z tego zamówienia (czyli pierwsza z opcji) dotarła do Szczecina 28 grudnia 2021[82], a 1 lutego 2022 obydwa tramwaje były na stanie zajezdni Pogodno[49]. W kwietniu 2023 podpisano umowę na dostawę elementów do własnego montażu 2 kolejnych dwukierunkowych bet[83]. Natomiast w maju po raz pierwszy zaczęto wykorzystywać dwukierunkowość bet - modernizacja torowiska na placu Zwycięstwa wymusiła obsługę linii nr 8 w rejonie placu wahadłowo po jednym z torów i kończenie biegu tramwajów przy Bramie Portowej[84]. 6 października 2023 dostarczono pierwszą z dodatkowych bet[85], a 21 października wyjechała na linię nr 10[86]. W listopadzie dostarczono drugą dodatkową betę i tym samym zakończono zamówienie[50].
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Moderus Beta MF 16 AC BDModerus Beta MF 11 AC BD
27 listopada 2014 Modertrans podpisał ze spółką Tramwaje Śląskie umowę na dostawę 12 sztuk dwukierunkowych Moderusów Beta[10]. Pierwszy tramwaj został dostarczony pod koniec sierpnia 2015 do zajezdni Stroszek[87]. 19 września podczas dni otwartych Tramwajów Śląskich, tramwaje otrzymały imię Skarbek, które został wybrane we wcześniejszym głosowaniu pasażerów[88]. 7 listopada 2015 dwa tramwaje rozpoczęły obsługę linii nr 5 łączącej Bytom z Zabrzem[51]. Dostawy zakończono w połowie listopada[52]. 5 tramwajów przydzielono do zajezdni Będzin, a pozostałe 7 do zajezdni Stroszek[51]. 7 stycznia 2016 wszystkie 5 będzińskich bet skierowano do obsługi linii nr 21 Sosnowiec – Dąbrowa Górnicza Huta Katowice[89]. W połowie 2016 roku bytomskie bety obsługiwały linie 5, 7 i 19[34].
8 marca 2018 Modertrans podpisał ze spółką Tramwaje Śląskie umowę na dostawę 10 sztuk (8 sztuk jednokierunkowych i 2 sztuk dwukierunkowych) jednoczłonowych tramwajów. Stylistyką nadwozia tramwaje te są oparte na tramwajach Moderus Gamma. W ramach zamówienia przewidziano prawo opcji na 5 dodatkowych tramwajów jednokierunkowych[30], z którego przewoźnik skorzystał[53]. W lutym 2020 pierwszy tramwaj jednokierunkowy był gotowy[90] i rozpoczął jazdy homologacyjne w Poznaniu, po zakończeniu których tramwaj został w nocy z 15 na 16 marca przetransportowany do zajezdni w Katowicach[91]. W ostatnich dniach marca tramwaj uzyskał świadectwo homologacji[92], a 16 kwietnia rozpoczęły się jazdy testowe po miastach konurbacji[31]. 22 kwietnia do zajezdni Franowo w Poznaniu przetransportowano pierwszy tramwaj dwukierunkowy, gdzie między 23 kwietnia a 1 maja był poddawany testom homologacyjnym[32].
20 czerwca 2020 tramwaje jednokierunkowe zadebiutowały w ruchu liniowym, trafiły one na linię 0, wraz z wyjazdami i zjazdami do zajezdni Stroszek jako linia 19[93]. 9 lipca 2020 tramwaje dwukierunkowe rozpoczęły kursy z pasażerami na wznowionej linii 38[54][94]. Od tego dnia wszystkie śląskie tramwaje z rodziny krótkich Moderusów identyfikowane są imieniem Kasia. 1 sierpnia 2020 wagony MF 10 AC rozpoczęły regularne kursy na linii 19. 10 sierpnia 2020 roku wagony MF 10 AC rozpoczęły kursowanie na linii 11.[95] Dostawę wagonów zakończono z końcem września[53].
Wrocław
Moderus Beta MF 19 AC
7 lipca 2015 Modertrans podpisał z MPK Wrocław umowę na dostawę 6 tramwajów do końca 2015 roku z opcją na kolejnych 16 do końca 2017 roku[12]. Zostały one zakupione z myślą zastąpienia najstarszych wagonów typu 105Na[96].
11 grudnia 2015 dostarczono pierwszy tramwaj[13], w nocy z 13 na 14 grudnia kolejne trzy wozy[97], a 16 grudnia zakończono dostawy pojazdów. Tramwaje zostały przydzielone do zajezdni przy ul. Kamiennej[98] i kilka dni później rozpoczęły jazdy testowe po mieście[99], które po jednym dniu zostały przerwane[35]. 30 grudnia rozpoczęto eksploatację liniową dwóch bet. W dniu debiutu obsługiwały one linię nr 17[55].
W połowie 2016 wrocławskie MPK skorzystało z prawa opcji na 3 egzemplarze, a pod koniec roku na kolejnych 13[16][17]. Pierwszy z dodatkowych tramwajów dostarczono w połowie stycznia 2017[100]. Dostawy zakończono pod koniec roku[101][56].
3 czerwca 2017 w wyniku awarii drzwi pasażerka wypadła z tramwaju podczas jazdy[102].
Moderus Beta MF 24 AC
13 października 2017 MPK zamówiło kolejnych 40 bet w ramach oddzielnego zamówienia[20]. W nocy z 18 na 19 lutego 2018 dostarczono pierwszy egzemplarz z tego zamówienia[57]. Do końca roku dostarczonych zostało łącznie 30 bet z tego zamówienia[56]. 31 października 2019 dostarczono ostatnią betę z tego zamówienia[58].
Elbląg
Moderus Beta MF 09 AC
W czerwcu 2017 podpisana została umowa na dostawę 3 jednoczłonowych tramwajów Beta MF 09 AC dla Elbląga[18][19], 17 stycznia 2019 na czwarty taki sam tramwaj[103], a w styczniu 2020 na piąty[23]. Na początku listopada gotowy był pierwszy egzemplarz i został on przetransportowany do Łodzi celem wykonania niezbędnych badań poprzedzających uzyskanie świadectwa homologacji[104]. W nocy z 19 na 20 stycznia do Elbląga dotarły 2 pierwsze tramwaje[59]. 29 stycznia w Elblągu były 4 tramwaje, z których 2 były już odebrane[105]. Ostatni (piąty) tramwaj dostarczono w kwietniu 2021[60].
Grudziądz
Moderus Beta MF 28 AC
25 marca 2021 podpisana została umowa na dostawę 4 Bet MF 28 AC dla MZK Grudziądz[24]. Pierwszy z nowych tramwajów na początku maja 2022 trafił do Łodzi celem wykonania testów[106], w nocy z 30 na 31 maja 2022 dostarczono go do Grudziądza[61], a 10 czerwca odbyła się jego oficjalna prezentacja[107]. Na początku września pierwszy z tramwajów zadebiutował w ruchu liniowym, a 2 kolejne były już w Grudziądzu[108].
7 listopada 2024 podpisano umowę na dostawę 3 kolejnych Bet dla MZK Grudziądz[25].
.jpg)
