Maurzyce

wieś
Most spawany w Maurzycach
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	łowicki
Gmina	Zduny
Liczba ludności (2022)	221[2]
Strefa numeracyjna	46
Kod pocztowy	99-440[3]
Tablice rejestracyjne	ELC
SIMC	0739863
Położenie na mapie gminy Zduny Maurzyce
Położenie na mapie Polski Maurzyce
Położenie na mapie województwa łódzkiego Maurzyce
Położenie na mapie powiatu łowickiego Maurzyce
52°07′51″N 19°50′48″E/52,130833 19,846667[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach

Maurzyce – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Zduny^[4][5].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w powiecie orłowskim województwa łęczyckiego w końcu XVI wieku^[6]. Była wsią klucza zduńskiego arcybiskupów gnieźnieńskich^[7].

Miejscowość istnieje co najmniej od XIV wieku. Pierwsze wzmianki o wsi znaleziono w średniowiecznych dokumentach Kazimierza Wielkiego, potwierdzających posiadłości arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Najstarsze zapisy po łacinie podają począwszy od 1357 do lat dwudziestych XVI wieku nazwy Marzicze lub Marzice. W Liber beneficiorum prymasa Jana Łaskiego miejscowość wymieniona jest jako Marzicze, Marczyce oraz Marzice. W 1576 zanotowano ją w wersji Maurzice^[8].

Są dwie koncepcje na temat pochodzenia nazwy miejscowości. Historycy J. Warężak i S.M. Zajączkowski uznają Maurzyce za nazwę patronimiczną, pochodzącą od jakiegoś Maura (Maurza). W Polsce wczesnego średniowiecza imię to było bardzo rzadkie. Znamy z tego okresu (XI/XII w.) Maura – biskupa krakowskiego. Inna teoria głosi, że nazwa wsi pochodzi od rośliny marzyca (Schoenus L.) występującej na torfowiskach.

Wieś należała początkowo do kleru była jedną z wsi tzw. klucza łowickiego arcybiskupów gnieźnieńskich. Leżała w powiecie orłowskim województwa łęczyckiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wymieniona została w historycznych dokumentach podatkowych z 1576 roku. Płaciła wówczas biskupstwu dziesięcinę od 12,5 łana. We wsi mieszkało 6 zagrodników, 1 komornik oraz 24 osadników. Była w niej również karczma^[8].

Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim. Jako wieś leżącą w gminie Bąków parafii Zduny dwukrotnie opisał ją XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. W początku XIX wieku była wsią rządową. W 1827 roku we wsi znajdowało się 37 domów z 239 mieszkańcami. W 1885 było 48 domów, w których mieszkało 51 osadników oraz 315 mieszkańców wyznania katolickiego. Miejscowość należała w całości do włościan i liczyła w sumie 1518 morg obszaru w tym 92 morg nieużytków^[8].

W 1918 roku po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wieś wraz z całym regionem weszła w skład II Rzeczypospolitej. W 1929 roku firma K. Rudzki i S-ka zbudowała w miejscowości pierwszy na świecie całkowicie spawany most drogowy według projektu inżyniera Stefana Bryły, który obecnie jest obiektem zabytkowym^[9].

11 września 1939 żołnierze Wehrmachtu zamordowali we wsi 6 osób. Ofiary zostały zidentyfikowane^[10].

W 1944 roku został zamordowany przez Niemców nauczyciel (w latach 1927–1932) miejscowej szkoły, działacz KPP i PPR – Stanisław Brudka (po wojnie ku jego pamięci odsłonięto tablicę w budynku szkoły)^[11].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Obecnie miejscowość należy do parafii św. Jakuba Apostoła w Zdunach oraz diecezji łowickiej.

W Maurzycach znajdują się dwa zabytki^[12]:

• skansen wsi łowickiej z 1985, gdzie rokrocznie odbywają się Biesiady Łowickie (nr rej.: 997 A z 23.02.1996),
• most spawany na rzece Słudwi z 1929, pierwszy na świecie drogowy most spawany^[13], zbudowany wg projektu inż. Stefana Bryły (nr rej.: 1031 z 22.11.1968).

• Skansen w Maurzycach, strona oficjalna
• Maurzyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 180 .
• Maurzyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 310 .