Brał udział w walkach o Lwów, a następnie w 1920 roku w wojnie polsko-bolszewickiej po której zakończeniu służył w 83 pułku Strzelców Poleskich w Kobryniu. Pełnił funkcje adiutanta dowódcy baonu Mariana Ścisłowskiego, szefa II baonu, szefa 4 kompanii strzelców, szefa 8 kompanii, szefa 5 kompanii, dowódcy plutonu i kancelisty pułkowego.
Podczas polskiej wojny obronnej września 1939 walczył w bitwie pod Kockiem. W październiku 1939 roku po bitwie pod Kockiem dostał się do niewoli, skąd pod Małogoszczą zbiegł z transportu do Niemiec i rozpoczął na Zamojszczyźnie działalność konspiracyjną w strukturach SZP, ZWZ i AK. Od 1940 pod pseudonimem „Grom” działał w konspiracji na terenie Tyszowiec, od listopada 1943 do czerwca 1944 pełniąc funkcję komendanta placówki AK w Tyszowcach i dowódcy 21 kompanii tyszowieckiej Inspektoratu Zamojskiego AK. .
W 1944 r. oddział Mariana Pilarskiego ochraniał prawie 4 tys. polskich uciekinierów, którzy schronili się w Tyszowicach. Brał też czynny udział w walkach z atakującymi sotniami UPA[4].
Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski Pilarski zaangażował się w działalność podziemia antykomunistycznego. Był jednym z organizatorów Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość na Zamojszczyźnie. Od połowy 1945 działał jako oficer wywiadu Obwodu Zamojskiego WiN pod pseudonimem „Jar”, zaś od 1946 pełnił funkcję komendanta tegoż Obwodu[2], a następnie Inspektora Inspektoratu Zamojskiego WiN. Sztab mieścił się w klasztorze w Radecznicy i nosił kryptonim „Zamek”. Na jego rozkaz 8 maja 1946 roku zostało rozbite więzienie zamojskie. Akcją dowodził porucznik Roman Szczur „Urszula”. Zostało uwolnionych 301 więźniów[5]. Wskazuje się, że jesienią 1946 roku awansował do stopnia majora. Informacja ta nie została to jednak potwierdzona[6], bowiem jeszcze w czerwcu 1945 r. Marian Pilarski miał stopień chorążego. Nadto brak jakichkolwiek rozkazów o jego mianowaniu do stopnia. Zimą tegoż roku major Hieronim Dekutowski „Zapora” przekazał Marianowi Pilarskiemu oddział dowodzony przez Tadeusza Skraińskiego „Jadzinka”. W 1947 roku na wyraźny rozkaz swoich przełożonych ujawnił się w Zamościu. Zaraz wrócił do klasztoru w Radecznicy celem ukrycia archiwum AK-WiN. Nie zaprzestał jednak działalności konspiracyjnej. Rozpoczął tworzyć nowe struktury konspiracyjne. Wiosną 1948 roku w klasztorze w Radecznicy odbyła się uroczysta przysięga konspiratorów i tym samym został utworzony II Inspektorat Zamojski Armii Krajowej. Na jego czele stanął major Marian Pilarski „Jar”.
12 kwietnia 1950 został aresztowany i osadzony w więzieniu zamojskim, a następnie na zamku lubelskim. W 1951 roku Pilarski został skazany przez mjr. LWP Mieczysława Widaja na podst. art.86 §2 KKWP i art.1 §3 Dekr. z 13.06.36 r. w Wojskowym Sądzie Rej. w Lublinie nr akt Sr.406/51[7] na karę śmierci. 4 marca 1952 został zamordowany w podziemiach Zamku Lubelskiego przez komunistów, a zwłoki pogrzebano anonimowo. W styczniu 2017 szczątki Mariana Pilarskiego i Stanisława Biziora ps. „Eam” zostały odnalezione na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie. Znajdowały się one pod grobem zbudowanym w latach 80. Informację o identyfikacji szczątków podano do wiadomości w marcu 2017[3].
14 października 2017 w Radecznicy odbył się uroczysty pogrzeb[8].
Pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika WP. W 2007 r. Prezydent RPLech Kaczyński odznaczył pośmiertnie Mariana Pilarskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej.
↑Zofia Leszczyńska, Ginę za to co najgłębiej człowiek ukochać może: członkowie organizacji niepodległościowych na Lubelszczyźnie skazani na karę śmierci przez sądy wojskowe (1944–1955), Oficyna Wydawnicza „Czas,”, 2003, s. 199.
![[1]](http://www.ezamosc.pl/media/k2/items/cache/1f12456c899fa7256e8f7626f2f12583_L.jpg){kind=link}