Maria Witkiewiczowa

Maria Witkiewicz
ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Maria Pietrzkiewicz

Data i miejsce urodzenia

21 stycznia 1853
Tryszki

Data i miejsce śmierci

3 grudnia 1931
Zakopane

Multimedia w Wikimedia Commons

Maria Witkiewicz z domu Pietrzkiewicz herbu Ostoja (ur. 21 stycznia 1853 w Tryszkach, zm. 3 grudnia 1931 w Zakopanem) – nauczycielka muzyki, żona Stanisława Witkiewicza, matka Stanisława Ignacego Witkiewicza.

Rodzina

Ostoja, herb rodziny Pietrzkiewiczów.

Ojcem Marii Witkiewiczowej był Wawrzyniec Maurycy Pietrzkiewicz, a matką Julia z Rudnickich. Ojciec pochodził ze szlachty żmudzkiej – z rodziny Wadowskich-Pietrzkiewiczów herbu Ostoja, był powstańcem styczniowym.

Płyta z piaskowca na grobie Marii Witkiewiczowej, upamiętniająca również syna, została położona w 1964 i ponownie w 1989 roku[1].
Grób Marii Witkiewiczowej na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku, z rzeźbą wykonana przez Urszulę Kenar[2] w pracowni Władysława Hasiora.

Życiorys

Maria kształciła się w Konserwatorium Warszawskim pod kierunkiem Rudolfa Strobla i Władysława Żeleńskiego, naukę ukończyła w 1872 roku. Przez wiele lat była nauczycielką muzyki. Opracowała Elementarz muzyczny, wydany w Krakowie w 1894 roku. 5 stycznia 1884 w Warszawie wyszła za mąż za Stanisława Witkiewicza, malarza, architekta i teoretyka sztuki.

W czerwcu 1890 roku Witkiewiczowie przenieśli się do Zakopanego. Tam Maria Witkiewiczowa uczyła muzyki w Szkole Domowej Pracy Kobiet w Kuźnicach, prowadzonej przez Jadwigę Zamoyską. Udzielała również prywatnych lekcji muzyki oraz prowadziła pierwszy w Zakopanem chór. Od 1913 roku zarabiała prowadzeniem pensjonatów. Ostatni z nich, willę "Zośka" na Krupówkach[3] prowadziła do września 1930 roku. Zmarła po kilkumiesięcznej chorobie i została pochowana na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku.

Stanisław Ignacy Witkiewicz był z matką silnie związany emocjonalnie, ich wzajemna relacja znajduje odbicie w zachowanej korespondencji Witkacego – do ojca oraz do żony, Jadwigi Unrug. Po powrocie z Rosji w 1918 Witkacy zamieszkał w prowadzonym przez matkę pensjonacie, który stał się jego stałym miejscem zamieszkania. Oboje pozostawali przez całe życie w bliskiej przyjaźni, a śmierć Marii Witkiewiczowej była dla Witkacego bardzo traumatycznym przeżyciem[4].

Przypisy

  1. ↑ W 1988 roku została zastąpiona nową płytą, która miała napis „14 kwietnia 1988 Stanisław Ignacy Witkiewicz powrócił i spoczął obok matki”, gdy okazało się, że nie jest to prawdą, stara płyta powróciła na swoje miejsce.
  2. ↑ Halina Micińska-Kenarowa, Długi wdzięczności, Czesław Miłosz, Paweł Kądziela (oprac.), Jerzy Timoszewicz, Warszawa: Biblioteka „Więzi”, 2003, ISBN 83-88032-64-X, OCLC 69571527.
  3. ↑ Pensjonat willa „Zośka”" na ul. Krupówki 77, która Maria Witkiewiczowa wynajmowała od 1925 roku.
  4. ↑ Janusz Degler przytacza opinie Anny Micińskiej „Śmierć matki była początkiem końca jego psychicznej równowagi” – Stanisław Ignacy Witkiewicz: Listy do żony (1928 – 1931). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2007, s. 552.

Bibliografia

  • Stanisław Ignacy Witkiewicz: Listy do żony (1923 – 1927). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2005, s. 232. ISBN 83-06-02179-7.
  • Stanisław Ignacy Witkiewicz: Listy do żony (1928 – 1931). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2007, s. 551. ISBN 978-83-06-03064-8.
  • Stanisław Witkiewicz: Listy do syna. Warszawa: 1969.
  • Joanna Siedlecka: Mahatma Witkac. Warszawa: Słowo, 1992, s. 50. ISBN 83-900182-2-5.