Maria Białobrzeska

Maria Białobrzeska
Imię i nazwisko

Maria Małgorzata Habdank-Białobrzeska

Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1922
Warszawa

Data i miejsce śmierci

8 maja 2014
Łódź

Zawód

aktorka

Lata aktywności

1945–2008

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Warszawski Krzyż Powstańczy Krzyż Armii Krajowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Honorowa Odznaka Miasta Łodzi
Cytaty w Wikicytatach

Maria Białobrzeska, właśc. Maria Małgorzata Habdank-Białobrzeska (ur. 9 kwietnia 1922 w Warszawie, zm. 8 maja 2014 w Łodzi) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.

Życiorys

Miejsce spoczynku Marii Habdank-Białobrzeskiej na cmentarzu powązkowskim w Warszawie

Urodziła się w rodzinie Władysława, sędziego, i Jadwigi z Marcinkowskich (1885–1973)[1][2]. W Warszawie ukończyła gimnazjum i zdała maturę na tajnych kompletach[3]. Studiowała w podziemnym Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej i w Studiu Iwo Galla, gdzie zetknęła się z takimi osobowościami teatralnymi jak: Zofia Małynicz, Jan Kreczmar czy Bohdan Korzeniewski. Uczestniczyła w powstaniu warszawskim jako ochotniczka 3 sierpnia 1944 wstąpiła do IV plutonu 8 kompanii batalionu „Kiliński” AK - łączniczka ps. „Margot”. Po upadku powstania wyjechała z Warszawy z rannymi[1].

W 1945 zdała eksternistyczny egzamin aktorski. 1 kwietnia 1945 zadebiutowała na deskach Starego Teatru w Krakowie rolą Miriam w spektaklu Mąż doskonały Jerzego Zawieyskiego w reż. Jerzego Konrada Bujańskiego. Kolejnymi scenami, z którymi się wiązała były: Teatr Polski w Warszawie (1945–1947), gdzie miała okazje występować obok Ludwika Solskiego i Juliusza Osterwy, Teatr Miejski w Sosnowcu (1947–1948), Teatr Wybrzeże w Gdańsku (1948–1949) i Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (1949–1951). Od 1951 związana z Teatrem Nowym w Łodzi, w którym stworzyła wiele wielkich kreacji aktorskich. W 2005 obchodziła Jubileusz 60-lecia Pracy Artystycznej[4].

Występowała również w Teatrze Telewizji, m.in. w spektaklach: Chłopi Władysława Stanisława Reymonta w reż. Aleksandra Strokowskiego (1970), Sonata widm Augusta Strindberga w reż. Jerzego Grzegorzewskiego (1972) oraz w Lecie Tadeusza Rittnera w reż. Laco Adamíka jako Karolina (1975) i Bestsellerze Waldemara Łysiaka w reż. Marka Gracza jako Mallory (1984).

Zmarła w Łodzi[5][6], pochowana 15 maja 2014 na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[4] (kwatera 73-5-29,30)[2][7].

Występy sceniczne (wybór)

Filmografia

Etiudy szkolne

  • Bezsenność w reż. Jacka Schmidta (1978)
  • Dwa listy w reż. Krzysztofa Krauzego (1978)
  • Perpetuum mobile w reż. Marka Wałaszka (1979) – głos
  • Universal Spring w reż. Anny Karasińskiej (2008)

Ordery i odznaczenia

Źródło:[5].

Nagrody

  • nagroda prezydenta miasta Łodzi (2000)
  • „Nadzwyczajna Złota Maska” za twórcze dokonania i niezapomniane kreacje (2005)
  • „Srebrny Pierścień” – nagroda prezydenta Łodzi dla najlepszej aktorki sezonu (2005)

Źródło:[5][6].

Przypisy

  1. ↑ a b Powstańcze Biogramy – Maria Białobrzeska-Habdank [online], 1944.pl [dostęp 2018-10-06] (ang.).
  2. ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: JAN CYNGAJST, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-09-12].
  3. ↑ Witold Sadowy, Maria Habdank-Białobrzeska (9.04.1922 - 8.05.2014) [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2024-09-12] (pol.).
  4. ↑ a b Maria Białobrzeska, Warszawa, 14.05.2014 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2024-09-12].
  5. ↑ a b c Maria Białobrzeska w bazie filmpolski.pl
  6. ↑ a b Maria Białobrzeska-Habdank, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-09-12].
  7. ↑ Nagrobek [dostęp 2024-09-12].
  8. ↑ Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „ Stolica”. Rok XXXVII, Nr 24 (1797), s. 15, 29 sierpnia 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-12]. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne