Małołącki Potok

Małołącki Potok
Ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Lokalizacja

Tatry

Potok 5 rzędu
Źródło
Wysokość

1190 m n.p.m.

Współrzędne

49°15′48″N 19°54′09″E/49,263333 19,902500

Ujście
Recypient Cicha Woda
Wysokość

ok. 880 m n.p.m.

Współrzędne

49°17′06″N 19°54′16″E/49,285000 19,904444

Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego
Mapa konturowa powiatu tatrzańskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Multimedia w Wikimedia Commons

Małołącki Potok – potok, dopływ Cichej Wody[1], płynący Doliną Małej Łąki w Tatrach Zachodnich. Płynie tylko dolną częścią doliny, natomiast w części środkowej i górnej (na Wielkiej Polanie Małołąckiej i powyżej) brak cieków wodnych, co powoduje, że panuje tutaj szczególna cisza. Poniżej morenowego progu Wielkiej Polany Małołąckiej jest suche koryto potoku, woda płynie nim jednak tylko po większych opadach, dopiero w okolicach Szatry (rozdroże szlaków turystycznych) pojawia się stały potok wypływający ze źródła[2]. Źródło to znajduje się na wysokości 1190 m n.p.m., ma wydajność 0,7 l/s, a wypływająca z niego woda ma temperaturę 6 °C[3].

Poniżej źródła potok spływa w kierunku północnym. Jego koryto ma szerokość 2–3 m i burzliwy przepływ, zawalone bowiem jest dużymi głazami morenowymi. Mimo że nie posiada dopływów, stopniowo w potoku przybywa wody, zasilany jest bowiem przydennymi wypływami krasowymi. W środkowej części jego biegu w obrębie Tatr w dnie doliny występują źródła oraz podmokłości. W dolnej części tatrzańskiego biegu zmienia kierunek na północno-wschodni i meandruje. Tatrzański odcinek ma długość 1,62 km i spadek 10,8%. Opuszcza Tatry na wysokości 932 m. U wylotu z Tatr średni przepływ wynosi około 140 l/s. Płynie dalej przez naniesione przez siebie żwirowe osady stożka napływowego korytem o szerokości 1–2 m, stale zasypywanym otoczakami obsuwającymi się z podrywanych przez wodę zboczy potoku[3].

Poniżej wylotu doliny potok przecina szosę Zakopane – Kościelisko i na wysokości około 880 m uchodzi do Cichej Wody jako jej prawy dopływ[4].

Badania wykazały, że Małołąckim Potokiem spływa zbyt mało wody jak na powierzchnię jego zlewni (około 150–200 l/s). Część wód z obszaru Doliny Małej Łąki podziemnymi przepływami zasila bowiem Kościeliski Potok[5]. W latach 1988–1993 na Małołąckim Potoku wykonane zostało ujęcie wody dla Zakopanego[6].

W dolinie Małołąckiego Potoku rośnie rzadki w Polsce gatunek rośliny – zarzyczka górska[7].

 Osobny artykuł: Potoki tatrzańskie.

Przypisy

  1. ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 157, ISBN 83-239-9607-5.
  2. ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  3. ↑ a b Krystyna Wit-Jóźwik, Hydrografia Tatr Zachodnich. Objaśnienia do mapy hydrograficznej „Tatry Zachodnie”'' 1:50 000, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii, 1960.
  4. ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-04-02].
  5. ↑ Grzegorz Barczyk, Potoki tatrzańskie, Zakopane: Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego, 2008, ISBN 978-83-60556-37-5.
  6. ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  7. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.